Thân cây chuối và những ứng dụng độc đáo, khó tin
Mặc dù chỉ là phụ phẩm trong nông nghiệp song trên thực tế thân cây chuối đã được người dân ở nhiều quốc gia trên thế giới tận dụng sản xuất ra các sản phẩm độc đáo, có tính ứng dụng cao, bước đầu mang lại hiệu quả kinh tế thiết thực.
- Trồng rau
Thân cây chuối cấu tạo bằng bẹ, lớp này chồng lên lớp khác, rất mềm, chứa nhiều nước và chất dinh dưỡng trong khoảng 30 ngày nên đây được xem là môi trường lý tưởng để cây trồng phát triển. Chính vì vậy sau khi thu hoạch buồng, người dân đã tận dụng thân chuối để trồng các loại rau ngắn ngày và có bộ rễ phát triển không quá lớn như: cải bó xôi, cải xoăn, rau muống. Ngoài thân chuối, người dân còn tận dụng các phụ phẩm khác để trồng cây như bẹ, lá chuối.
- Dệt chiếu
Những sản phẩm sáng tạo như giày dép, chén bát, ly, thìa, túi xách…làm từ bẹ chuối khô đã trở thành kế sinh nhai của người nghèo tại các quốc gia trồng nhiều chuối như Ấn Độ. Đặc biệt 10% trong số 500.000 ha chuối tại quốc gia này được sử dụng sản xuất các loại sợi để làm chiếu, dệt vải hoặc đan lát thành các sản phẩm thủ công vì độ bền của sợi chuối rất cao, mềm và dễ gia công.
Chiếu làm từ sợi chuối thường mềm, sạch, bóng, bền, đẹp, hoa văn bắt mắt, giảm đau lưng nên được người tiêu dùng ưa chuộng hơn so với các loại chiếu nhựa, chiếu cói hay chiếu từ các vật liệu khác. Hiện nay Eco Green Unit – một tổ chức xã hội tại Ấn Độ đã triển khai thực hiện dự án sản xuất các sản phẩm thủ công từ thân chuối, trong đó có chiếu sợi chuối để mang lại sinh kế và tăng thu nhập cho bà con nông dân tại các vùng nông thôn Ấn Độ.
- Làm giấy và gỗ ép
Tại đất nước chuột túi xinh đẹp Australia, Công ty Papyrus đã phát triển công nghệ sản xuất giấy và bìa cứng từ sợi thân cây chuối. Giấy làm từ sợi thân cây chuối có khả năng chống thấm nước và bền gấp 3.000 lần so với giấy làm từ bột gỗ, vì thế có thể sử dụng để làm bao bì, vật liệu xây dựng hoặc để sản xuất một số mặt hàng như cặp, túi xách, mũ, quần áo, đồ gia dụng. Hiện Papyrus đang phối hợp với Trường Đại học Western Sydney phát triển quy trình tẩy trắng nhằm biến “giấy chuối” thành giấy sử dụng trong văn phòng.
Ngoài sản phẩm giấy, Công ty Papyrus còn đi tiên phong phát triển thân chuối thành một loại gỗ ép đặc biệt có thể thay thế làm đồ nội thất. Các sản phẩm gỗ ép làm từ bẹ chuối có khả năng chống nước tự nhiên, khả năng chống cháy và kháng UV, mang đến độ bền cho ngôi nhà của bạn.
Cùng với Papyrus thì Green Banana Paper – một startup tại đảo Kosrae, Liên bang Micronesia cũng đã khởi nghiệp với các sản phẩm độc đáo làm từ sợi chuối như ví, giấy, danh thiếp…
- Đồ thủ công mỹ nghệ
Những kiệt tác thủ công mỹ nghệ làm từ sợi chuối có nguồn gốc từ ngôi làng Anegundi (gần Karnataka, Ấn Độ) và từ lâu đã trở thành truyền thống văn hóa đặc biệt của người dân nơi đây.
Các sản phẩm thủ công mỹ nghệ làm từ sợi chuối như thảm, túi xách, ví, bình hoa…rất được du khách ưa chuộng vì độ bền đẹp, tính thẩm mỹ cao, lại an toàn thân thiện môi trường, thể hiện sự sáng tạo tuyệt vời của con người.
Hiện nay các sản phẩm thủ công mỹ nghệ làm từ chuối được các tổ chức phi chính phủ tại Anegundi khuyến khích và phát triển mạnh, qua đó góp phần cải thiện thu nhập, nâng cao chất lượng đời sống của người dân trong làng.
- Quần áo
Vải sợi từ tơ chuối đã có mặt trong văn hóa Nhật Bản và nhiều nước Đông Nam Á từ đầu thế kỷ 13. Các sợi chuối được chia thành hai loại: sợi bên trong mịn hơn dùng để dệt quần áo; sợi bên ngoài thô, dày được sử dụng để làm giỏ, túi xách, thảm…Sợi chuối mịn được xem là chất liệu có giá trị ngang với lụa và theo truyền thống chỉ được dùng để dệt thành quần áo trang trọng cho giới giàu có tại Nhật Bản.
Ngày nay người dân địa phương tại Okinawa – một tỉnh cực nam của Nhật Bản đã sáng chế ra loại vải truyền thống có tên Bashofu hay còn gọi là vải sợi chuối – đại diện cho nghề dệt của Okinawa. Xơ chuối dệt thành vải được tách thành sợi từ thân chuối nên có độ mềm, mịn, thoáng mát, hút mồ hôi, rất được người tiêu dùng ưa chuộng.
- Bao bì thực phẩm
Đựng thức ăn trên lá chuối hoặc sử dụng lá chuối để bọc thực phẩm đã được con người biết đến từ hàng trăm năm trước. Tuy nhiên cho đến nay phương thức dân dã này vẫn được nhiều cửa hàng, người tiêu dùng tại nhiều quốc gia châu Á sử dụng bởi tính thân thiện với môi trường, góp phần thay thế cho các loại nhựa dẻo dùng một lần. Đặc biệt lá chuối có một lớp phủ sáp có mùi thơm và hương vị tinh tế nhưng khác biệt nên khi thức ăn nóng được đặt trên lá, lớp sáp tan chảy và hòa quyện hương vị vào khiến thức ăn có vị ngon hơn.
- Bột dinh dưỡng
Toàn bộ số chuối tại một trang trại chuối ở Australia tơi tả sau cơn bão. Trong lúc khó khăn, người nông dân đã nảy ra sáng kiến biến chuối bị bỏ đi thành bột dinh dưỡng. Loại bột này không có glutein, lại chứa hàm lượng chất xơ cao giúp làm chậm giải phóng đường và chất béo được tích trữ trong các tế bào cơ thể, qua đó có tác dụng hỗ trợ giảm cân hiệu quả.
Ngoài ra loại bột này còn hỗ trợ điều trị tốt các chứng bệnh sỏi thận, tiểu đường, táo bón, trào ngược axit, thiếu máu, nhiễm trùng đường tiểu…
Theo : Victor Thai