Tăng tuổi nghỉ hưu – Phải phân loại, tính toán từng nhóm đối tượng lao động
Dự thảo Bộ luật Lao động (sửa đổi) trình Quốc hội quy định tăng tuổi nghỉ hưu lên 60 đối với nữ và 62 tuổi đối với nam. Với quy định này, ngoài một bộ phận người lao động tán thành thì cũng đồng thời dấy lên làn sóng phản đối ở đại đa số người lao động khác. Nguyện vọng của họ vẫn muốn được “nghỉ hưu sớm để hưởng lương hưu thấp” thay vì “nghỉ hưu muộn để hưởng lương hưu cao”. Đây cũng chính là bài toán khó đòi hỏi các nhà hoạch định chính sách phải tìm được lời giải thỏa đáng….
Giờ về nông thôn đồng bằng kiểm tra xem, lão nông 53-62 tuổi đã bỏ hoang ruộng lúa, vườn tược… chưa? Lên miền núi xem các cụ 53-62 tuổi đã thôi đi rừng, làm cà phê, tiêu, điều, cao su… chưa? Ra khơi xem các lão ngư đã chặt cần câu, xé lưới, đập thủng thúng, thuyền chưa hay vẫn ngày đêm bám biển…? Về đô thị, các ông bà già 53-62 tuổi không có “của ăn, của để” hoặc không được con cái nuôi (gọi chung là “có điều kiện kinh tế” nên không có nhu cầu lao động) vẫn đang ngày đêm buôn gánh bán bưng, tranh thủ kiếm tiền mỗi ngày hay nằm vạ vật một chỗ chờ xã hội trợ cấp, giúp đỡ…? Nếu phần đông họ còn làm việc được, nghĩa là đa số họ còn trong độ tuổi lao động. Họ không chỉ có quyền lao động mà còn có trách nhiệm lao động để nuôi sống bản thân và thực hiện nghĩa vụ xã hội.
Có một thực tế là trong khoảng 10 năm trở lại đây, hầu hết những người lao động đến tuổi nghỉ hưu (53-55 tuổi) đều tiếp tục tìm kiếm cơ hội việc làm để cải thiện thu nhập ngoài lương hưu cho đến lúc họ trên 60 tuổi. Thậm chí là 65-67 tuổi, trừ những người có điều kiện kinh tế để có thể nghỉ hẳn. Điều này cho thấy một sự thật khác: chế độ hưu trí của nước ta thấp quá, không nuôi dưỡng được người lao động khi họ nghỉ hưu, nên họ vẫn phải lao động sau nghỉ hưu.
Qua đây có thể thấy có một bộ phận người lao động tán thành với quy định tăng tuổi nghỉ hưu song cũng có rất nhiều người cật lực phản đối quy định này, chỉ muốn được “nghỉ hưu sớm để hưởng lương hưu thấp” thay vì “nghỉ hưu muộn để hưởng lương hưu cao”. Đây cũng chính là bài toán khó đòi hỏi các nhà hoạch định chính sách phải tìm được lời giải thỏa đáng….
Muốn tăng tuổi nghỉ hưu, các nhà hoạch định chính sách phải trả lời được câu hỏi đơn giản: “Những người ở tuổi tăng thêm đó đang làm việc trong những ngành nghề nào?”; điều này đồng nghĩa với việc phải phân loại, tính toán từng nhóm đối tượng lao động khi tăng tuổi nghỉ hưu sao cho thật hợp lý.
Ngọc Mai