Tài phiệt Malaysia Jho Low đang ẩn náu ở Macau
Nhà tài phiệt Malaysia Jho Taek Low được cho là “tội phạm cổ cồn trắng” bị truy nã gắt gao nhất thế giới.
Lối sống sa hoa của Jho Low, những người bạn nổi tiếng và quyền lực, những món quà xa hoa, bất động sản xa xỉ, siêu du thuyền và máy bay riêng đã khiến ông trở thành gương mặt đại diện toàn cầu cho cái mà Bộ Tư pháp Mỹ gọi là vụ án lớn nhất về chế độ đạo tặc mà họ từng điều tra.
Tut nhiên, người đàn ông được cho là chủ mưu vụ đánh cắp hơn 4,5 tỷ đô la từ quỹ đầu tư quốc gia 1MDB của Malaysia đã biến mất vào năm 2016 khi các nhà chức trách từ Singapore đến Australia và Mỹ điều tra vụ lừa đảo lớn này.
Nơi ở của Jho Low kể từ đó, một nguồn suy đoán trong nhiều năm, hiện đang được cơ quan chống tham nhũng của Malaysia xác nhận công khai.
Ủy ban Chống tham nhũng Malaysia (MACC) cho biết trong một văn bản trả lời các câu hỏi của Al Jazeera rằng họ “tin rằng những cá nhân bị truy nã trong vụ 1MDB, đặc biệt là Jho Low, đang lẩn trốn ở Macau”. Ủy ban cho biết: “Điều này cũng đã được xác nhận bởi một số cá nhân đã nhìn thấy Jho Low ở Macau”.
Tiết lộ được đưa ra chỉ vài tuần sau vụ bắt giữ Kee Kok Thiam, một nghi phạm tương đối xa lạ của 1MDB.
Vào rạng sáng ngày 3 tháng 5, các quan chức của MACC đã sẵn sàng và chờ đợi khi chiếc máy bay chở Kee, 51 tuổi, hạ cánh xuống Sân bay Quốc tế Kuala Lumpur. Theo một nguồn tin cảnh sát Malaysia, ông đã bị trục xuất khỏi Macau vì ở quá hạn visa.
Kee đã được trả tự do sau cuộc phỏng vấn với các quan chức MACC và cơ quan chống tham nhũng cho biết không có cáo buộc nào chống lại ông “vào thời điểm này”.
MACC cho biết chính phủ Malaysia không nhận được bất kỳ thông báo nào từ Macau về việc hồi hương của Kee, nhưng biết rằng “Kee đã bị trục xuất khỏi Macau dựa trên mạng lưới tình báo”. Một quan chức cho biết: “Hồ sơ điều tra tập trung vào các tài sản thuộc sở hữu của Kee Kok Thiam ở Singapore và đã được hoàn thành và nộp cho văn phòng tổng chưởng lý để thực hiện hành động tiếp theo”.
Cơ quan chống tham nhũng cho biết họ đã thu thập thông tin tình báo kể từ khi chính phủ ban hành lệnh cấm đi lại đối với các nghi phạm 1MDB, bao gồm cả Kee, ngay sau cuộc bầu cử năm 2018. Cuộc bầu cử lịch sử đã lật đổ cựu Thủ tướng Najib Razak và Tổ chức Dân tộc Mã Lai Thống nhất (UMNO) của ông ta khỏi quyền lực sau hơn 60 năm cầm quyền liên tục.
Najib hiện đang thụ án 12 năm tù cho các tội danh liên quan đến 1MDB và đang phải đối mặt với hàng chục cáo buộc khác liên quan đến việc biển thủ quỹ 1MDB.
Khi được liên hệ về Kee, chính quyền Macau từ chối bình luận về các trường hợp cụ thể, nhưng cho biết họ muốn “nhấn mạnh” rằng “các trường hợp liên quan đến người nước ngoài” luôn được xử lý “theo quy định của pháp luật và thủ tục, cũng như các thông lệ quốc tế có liên quan”.
Việc trục xuất Kee diễn ra sau chuyến đi chính thức đầu tiên của Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim tới Trung Quốc vào cuối tháng 3 và những tuyên bố gần đây rằng chính phủ của ông đang tích cực tìm cách hồi hương những kẻ chạy trốn trong vụ án 1MDB.
James Chin, một chuyên gia về Malaysia tại Đại học Tasmania của Australia, cho biết “chỉ có hai khả năng” giải thích tại sao Kee bị trục xuất khỏi Macau. Chin nói: “Ông ấy đã hết tiền để có thể trả cho một luật sư quyền lực cao để giải quyết vấn đề về thị thực hoặc lệnh trục xuất đến trực tiếp từ Bắc Kinh”.
Ngay sau khi đến Kuala Lumpur, Kee đã tiết lộ với các quan chức MACC rằng cơ quan nhập cư Macau đã giam giữ ông một tháng vào năm 2021, nhưng đã thả “có điều kiện” vì biên giới của lãnh thổ bán tự trị đã bị đóng cửa do các quy định về COVID-19.
Chí Thiện