Sự khác biệt tâm lý giữa người tiêu tiền và người tiết kiệm
Thời điểm căng thẳng có xu hướng khuếch đại bản chất con người của chúng ta, bao gồm cả cách chúng ta chi tiêu và tiết kiệm tiền.
Chẳng hạn, khi bị mắc kẹt ở nhà trong thời gian diễn ra COVID-19, một số người có thể muốn chi tiêu hoặc tận dụng các đợt giảm giá Black Friday và Cyber Monday sắp tới – các chuyên gia nói rằng việc mua sắm để giảm căng thẳng là một cách chúng ta cố gắng kiểm soát cuộc sống của mình.
Những người khác có thể lo lắng hơn về tài chính hoặc lo lắng về công việc.
Ngay cả khi không có đại dịch, cách mọi người chi tiêu hoặc tiết kiệm nói lên nhiều điều về một người hơn là liệu họ có tự chủ hay không.
Dưới đây là những gì thói quen của bạn nói về bạn và tính cách của bạn.
Nếu tiêu tiền khiến bạn căng thẳng…
Scott Rick, phó giáo sư tại trường Kinh doanh Michigan Ross, cho rằng những người gặp khó khăn trong việc tiêu tiền “sẽ gặp rất nhiều khó khăn khi cân nhắc chi tiêu, vì vậy, họ không mua những thứ mà họ nghĩ rằng họ nên mua hoặc muốn mua”.
Họ cũng có xu hướng tự chủ hơn, hành động lý trí hơn và lập kế hoạch nhiều hơn, Phó giáo sư Rick cho rằng họ có xu hướng suy nghĩ quá nhiều, cũng như dễ bị lung lay bởi những suy nghĩ về tiền bạc.
Brad Klontz, nhà tâm lý học và là người sáng lập Viện Tâm lý Tài chính, nói: “Đối với những người này, việc tiêu tiền trở nên quá mức bởi vì họ cảm thấy như thể họ đang khiến bản thân trở nên dễ bị tổn thương”.
Tiến sĩ Klontz nói, một số người gặp khó khăn trong việc chi tiêu không cho phép mình có cơ hội tận hưởng các nguồn lực của mình. Ông nói: “Mọi người có thể lo lắng về tương lai đến nỗi không cho phép mình có được niềm vui nào trong thời điểm hiện tại. Tất nhiên, nếu gần đây bạn bị mất việc hoặc phải đóng cửa doanh nghiệp của mình do đại dịch, điều đó cũng có thể làm sai lệch đáng kể cách bạn nhìn nhận tài chính của mình.
Vì những lý do này, những người gặp khó khăn trong việc tiêu tiền có thể kém hạnh phúc hơn một chút trong cuộc sống của họ, bởi vì họ đã trải qua một số giao dịch mua hoặc trải nghiệm lẽ ra có thể khiến họ hạnh phúc.
Nếu bạn thích mua sắm và chi tiêu…
Trái lại, những người gặp khó khăn trong việc hạn chế chi tiêu của mình, lại vô tư và tập trung hơn vào hiện tại, vì vậy họ chỉ nhìn thấy “đèn xanh” khi đưa ra quyết định mua sắm. Rick nói rằng họ không gặp phải tình trạng đau đầu khi mua hàng, đó là lý do tại sao họ thường mua nhiều hơn mức họ nghĩ. Cynthia Cryder, phó giáo sư tiếp thị tại Trường Kinh doanh St. Louis ’Olin thuộc đại học Washington, nói rằng dường như cũng có một mối quan hệ giữa việc chi tiêu tiết kiệm và cảm thấy buồn chán và sống thiên về vật chất.
Nếu bạn tiết kiệm và nghiêm khắc trong việc tiết kiệm…
Rick nói: “Những người tiết kiệm thường rất thích tiết kiệm; họ nghĩ đó là điều đúng đắn cần làm”. Về mặt kỹ thuật, có sự khác biệt giữa tiết kiệm và thực sự gặp khó khăn khi tiêu tiền. Những người tiết kiệm có thể sẽ tiết kiệm và không lãng phí. Chẳng hạn, họ có thể sửa chữa quần áo của mình thay vì mua đồ mới hoặc mua sắm tại các cửa hàng đồ cũ. Những người bị căng thẳng vì chi tiêu không nhất thiết phải có chung những điều kỳ quặc, họ chỉ không thích tiêu tiền theo chu kỳ. Rick khẳng định: “Thật là tốt khi tiết kiệm”. Trong khi đó, Cryder nói: Nếu bạn tiết kiệm và chi tiêu khiến bạn căng thẳng, “người đó đặc biệt có khả năng có một khoản tiết kiệm lớn và khoản nợ thẻ tín dụng nhỏ hoặc không tồn tại. Trong khi nếu bạn có ai đó vừa là người tiêu xài hoang phí, vừa không thích tiết kiệm, thì có khả năng họ sẽ chi tiêu nhiều hơn”.
Hùng Trần
