Sự chuyển đổi trong quan hệ UAE-Israel
Gần hai năm trước, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) đã chính thức kết thúc cuộc tẩy chay kéo dài gần nửa thế kỷ đối với Israel, và hôm thứ Ba, nước này trở thành quốc gia Ả Rập đầu tiên ký hiệp định thương mại tự do với nhà nước Do Thái. Hiệp ước được Bộ trưởng Thương mại UAE Thani Al Zeyoudi mô tả là “một chương mới trong lịch sử Trung Đông”.
Nếu thương mại là thước đo cho thấy mức độ nghiêm trọng của UAE đối với quan hệ đối tác sơ khai của họ với Israel, thì các con số đã tự nói lên điều đó. Thỏa thuận sẽ nâng thương mại giữa hai quốc gia lên hơn 10 tỷ USD trong vòng 5 năm, từ mức mà Cục Thống kê Trung ương của Israel cho biết là khoảng 1,2 tỷ USD vào năm ngoái.
Quốc gia vùng Vịnh cũng đã phân bổ 10 tỷ USD cho các khoản đầu tư vào Israel vào năm ngoái, coi họ là một trong những đối tác kinh tế chính trong tương lai cùng với bảy quốc gia khác khi trọng tâm của chính sách đối ngoại của họ chuyển sang kinh doanh.
Các chuyên gia cho rằng “phần thưởng” dành cho Israel lớn hơn nhiều so với dân số khoảng 10 triệu người của quốc gia vùng Vịnh, vì thỏa thuận này có thể mở ra khả năng tiếp cận với Trung Đông rộng lớn hơn mà nước này chưa thể khai thác.
Dưới đây là những điều bạn cần biết về hiệp định và thương mại UAE-Israel:
Hiệp ước mang lại những gì?
Thuế quan sẽ được xóa bỏ hoặc cắt giảm đối với 96% hàng hóa giao dịch giữa các quốc gia, bao gồm thực phẩm, thuốc, kim cương, đồ trang sức, phân bón và các hóa chất khác.
Phần lớn các nghĩa vụ sẽ được miễn ngay lập tức, và những nhiệm vụ khác sẽ được bãi bỏ trong vòng 5 năm kể từ bây giờ. Những dự án sẽ phải chịu thuế quan sẽ được áp dụng mức thuế suất thấp hơn.
Mỗi bên thu được gì từ thương mại?
Nghiên cứu được cung cấp bởi Paul Rivlin, một nhà kinh tế tại Đại học Tel Aviv, cho thấy giá trị nhập khẩu của Israel từ UAE cao hơn gấp đôi so với xuất khẩu của nước này vào năm ngoái, nhưng các chuyên gia khác cho rằng Israel có nhiều lợi nhuận hơn từ thương mại với UAE trong tương lai.
Theo Hãng thông tấn nhà nước UAE, WAM, xuất khẩu của UAE sang Israel dự kiến sẽ tăng 0,5% vào năm 2030 và hiệp định thương mại tự do sẽ bổ sung thêm 1,9 tỷ USD cho nền kinh tế quốc gia trong vòng 5 năm.
Theo Robert Mogielnicki, một học giả cấp cao tại Viện các quốc gia vùng Vịnh ở Washington, UAE muốn những cá nhân giàu có, khách du lịch, doanh nhân, công ty khởi nghiệp và công nghệ tiên tiến nhưng Israel có thể sẽ gặt hái những phần thưởng kinh tế trực tiếp lớn hơn. Người Israel chỉ có nhiều thứ để đạt được hơn UAE”.
Israel sẽ xuất khẩu sang Saudi Arabia?
Saudi Arabia là nền kinh tế Ả Rập lớn nhất và việc tiếp cận thị trường của nó là điều đáng thèm muốn. Các chuyên gia cho biết, vương quốc này nhận ra đòn bẩy đó và đã chứng minh điều đó vào tháng 7 năm ngoái, khi họ loại các sản phẩm của Israel xuất khẩu từ UAE khỏi các ưu đãi thuế quan theo thỏa thuận với các nước vùng Vịnh.
Các quốc gia vùng Vịnh, mà UAE có các hiệp định thương mại tự do, chiếm tỷ trọng lớn trong xuất khẩu và tái xuất khẩu của Dubai.
Điều này có ý nghĩa gì đối với cuộc tẩy chay của thế giới Ả Rập với Israel?
Rivlin nói: “Cuộc tẩy chay của người Ả Rập đã suy yếu trong nhiều năm và FTA giữa Israel-UAE là một bước ngoặt mới”.
Thương mại với UAE có thể không đánh dấu sự kết thúc cuộc tẩy chay của thế giới Ả Rập đối với Israel, nhưng ít nhất sẽ xóa bỏ sự tẩy chay từ góc độ kinh doanh.
Quốc Thành