Quan ngại về nguy cơ cắt Internet tại Iran

Khi chính quyền Iran chặn Internet vào năm 2019 trong bối cảnh các cuộc biểu tình chống chính phủ, cộng đồng quốc tế đã phải vật lộn để theo dõi các cuộc tàn sát dân thường sau đó.

Người dân Iran đã xuống đường biểu tình sau khi giá nhiên liệu tăng tới 300% trong một đêm. Thời báo New York đưa tin vào thời điểm đó rằng “từ 180 đến 450 người, và có thể nhiều hơn nữa” đã thiệt mạng trong bốn ngày bạo lực, với hàng nghìn người bị thương và bị giam giữ, phần lớn trong khi đất nước chìm trong bóng tối kỹ thuật số. Reuters, vào tháng 12 năm 2019, báo cáo 1.500 người đã thiệt mạng trong hai tuần bất ổn kéo dài.

Giờ đây, một số lo ngại lịch sử có thể lặp lại trong bối cảnh bất ổn dân sự mới. Những người biểu tình đã tràn ra đường trong những ngày gần đây sau khi Mahsa Amini, một phụ nữ 22 tuổi, chết trong khi bị cảnh sát Tehran giam giữ. Các quan chức Iran tuyên bố cô ấy bị đau tim, nhưng gia đình cô ấy nói rằng cô ấy không có bệnh tim nền. Cha của cô, ông Amjad Amini, nói với BBC Persia: “Tôi không biết họ đã làm gì với cô ấy. Mọi thứ đều là một lời nói dối”.

Theo cơ quan giám sát internet Netblocks, các mạng di động đã bị đóng cửa phần lớn. Và Meta đã xác nhận rằng người Iran đang gặp sự cố khi truy cập một số ứng dụng của họ, bao gồm WhatsApp và Instagram. Mặc dù đây không phải là sự cố cắt toàn bộ Internet trong năm 2019, nhưng các chuyên gia công nghệ cho biết họ đang nhìn thấy một mô hình tương tự.

Alp Toker, giám đốc của Netblocks, cho biết “tác động của những gián đoạn này là không thể bị cường điệu hóa”. Đầu tuần này, Netblocks cho biết người dân Iran hiện đang phải chịu “những hạn chế nghiêm ngặt nhất về Internet kể từ vụ thảm sát vào tháng 11 năm 2019”.

Toker nói rằng việc mất kết nối Internet đã trở thành “nỗi sợ hãi trung tâm khắc sâu trong tâm trí người Iran, đặc biệt là sau năm 2019. Một trong những điều đáng báo động nhất về việc mất thông tin là chúng tôi thậm chí không có con số chính xác về người chết. Trong điều kiện vi phạm nhân quyền, lạm dụng quyền lực trở nên khó khăn hơn nhiều để lập hồ sơ, đối chiếu và ghi lại”.

Tuy nhiên, hiện tại, các phương án để vượt qua sự cố chặn Internet tại Iran vẫn bị hạn chế. Một số người hiện đang kêu gọi ngành công nghệ làm nhiều hơn nữa để trợ giúp.

Ví dụ, WhatsApp thuộc sở hữu của Meta đã cho biết họ “sẽ làm bất cứ điều gì trong khả năng kỹ thuật của chúng tôi để duy trì và hoạt động dịch vụ của chúng tôi”.

Trong khi đó, ứng dụng nhắn tin được mã hóa Signal đang yêu cầu sự giúp đỡ của công chúng trong việc thiết lập “một máy chủ proxy cho phép mọi người ở Iran kết nối với Signal” trong bối cảnh bị cắt Internet.

Như Hoa