Nông nghiệp Việt Nam thu hút hàng loạt nhà đầu tư Nhật Bản
Cùng với sự hợp tác trên nhiều lĩnh vực giữa Việt Nam và Nhật Bản, trong thời gian qua hợp tác nông nghiệp hai nước đã được nâng lên một tầm cao mới, trên nhiều mặt từ kỹ thuật, nghiên cứu, phát triển cơ sở hạ tầng, liên doanh liên kết, đầu tư trực tiếp. Qua đó, đóng góp tích cực cho sự phát triển kinh tế một cách ổn định, nâng cao đời sống người dân, đảm bảo an ninh lương thực và nâng cao giá trị sản xuất nông nghiệp cho Việt Nam và Nhật Bản.
Doanh nhân Nhật Bản đầu tư trồng rau sạch tại Đà Lạt (Lâm Đồng)
Dưới sự hỗ trợ của Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA), một số dự án hỗ trợ phát triển nông nghiệp đang được thực hiện tại một số địa phương ở Việt Nam. Tại Nghệ An, JICA đang thực hiện triển khai xây dựng quy hoạch tổng thể phát triển nông nghiệp và kế hoạch hành động để có thể hình thành nên chuỗi giá trị thực phẩm thông qua việc thành lập Diễn đàn thị trường nông nghiệp (marketing platform) và mô hình sản xuất nông nghiệp theo hợp đồng.
Một số dự án nông nghiệp đã được triển khai trong mô hình hợp tác xã: Dự án trồng gừng vàng xuất khẩu vào thị trường Nhật Bản trên địa bàn huyện Kỳ Sơn; dự án trồng chè xanh xuất khẩu sang Nhật Bản và tiêu thụ trong nước được triển khai trên địa bàn huyện Anh Sơn; dự án trồng bưởi Quang Tiến (là đặc sản của Nghệ An) được triển khai.
Doanh nghiệp hai nước về lĩnh vực nông nghiệp cũng đã có sự hợp tác trao đổi và là bạn hàng, đối tác truyền thống của nhau lâu dài: Nafoods Group hợp tác cùng JICA để mở rộng hơn nữa thị trường rau củ quả cấp đông tại Nhật Bản và tiêu thụ rau củ quả từ các vùng nguyên liệu nằm trong các dự án của JICA…Bên cạnh đó dưới sự hỗ trợ của JICA, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam phối hợp cùng với tỉnh Lâm Đồng đã xây dựng và thực hiện dự án phát triển nông nghiệp theo cách tiếp cận đa ngành và cải thiện môi trường trường đầu tư với mục tiêu xây dựng nông nghiệp Lâm Đồng thành vùng nông nghiệp giá trị cao hàng đầu Đông Nam Á.
Theo Cố vấn đặc biệt Liên minh Nghị sĩ hữu nghị Việt – Nhật, Ngài Takebe Tsutomu: “Trước xu hướng đầu tư, phát triển bền vững ngành nông nghiệp trong thời gian tới, Nhật Bản sẽ tiếp tục hợp tác, hỗ trợ cho ngành nông nghiệp, nông thôn Việt Nam phát triển; trong đó, tập trung vào việc thúc đẩy đầu tư tư nhân trong sản xuất nông nghiệp, nhất là lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao mà Chính phủ hai nước Việt Nam – Nhật Bản đã đưa vào chương trình hợp tác gần đây”.
Trong bối cảnh mức thu nhập và sức mua trong nước cũng như của các quốc gia trong khu vực tăng cao, tiêu dùng nội địa ngày càng lớn và dự đoán còn tăng hơn nữa trong tương lai, các doanh nghiệp tư nhân Việt Nam đang tích cực đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, không chỉ trong lĩnh vực sản xuất mà còn trong lĩnh vực gia công đến phân phối sản phẩm. Chính phủ Nhật Bản thông qua JICA cũng tăng cường hỗ trợ theo hình thức hợp tác công – tư nhằm xây dựng chuỗi giá trị thực phẩm ở Việt Nam.
Hiện nay số doanh nghiệp Nhật Bản muốn đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp tại Việt Nam ngày một nhiều. Trong đó, Tập đoàn Kato đang hợp tác với tỉnh Bình Định trong việc thực hiện dự án trị giá 771.000 USD về đánh bắt cá ngừ, kéo dài đến năm 2020; Công ty Shudensha với dự án trị giá 820.000 USD, nhằm cải thiện chất lượng nước nuôi trồng thủy sản, được thực hiện từ năm 2015 và kéo dài đến 2020. Còn tại Lâm Đồng, Công ty Nikko Foods đang thực hiện dự án trị giá 820.000 USD về phát triển cà chua chất lượng cao…
Một trong những nguyên nhân khiến nhà đầu tư Nhật Bản quan tâm đến lĩnh vực dịch vụ và nông nghiệp tại Việt Nam bởi các nhà đầu tư Nhật Bản nhìn thấy triển vọng thị trường này tại Việt Nam. Ngoài ra, ngành nông nghiệp Việt Nam có nhiều lợi thế để phát triển song vẫn chưa được khai thác hiệu quả; trong khi đó các nhà đầu tư Nhật Bản lại có nhiều kinh nghiệm trong phát triển ngành nông nghiệp công nghệ cao. Do đó, nhiều doanh nghiệp Nhật Bản mong muốn đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp tại Việt Nam để tận dụng những lợi thế của ngành nông nghiệp tại đây đồng thời phát huy những thế mạnh mà doanh nghiệp Nhật Bản có. Để tận dụng được xu hướng này, thời gian tới, Chính phủ Việt Nam cần đưa ra những chính sách cụ thể nhằm hấp dẫn hơn nữa nhà đầu tư Nhật Bản vào lĩnh vực này.
Tại Hội thảo tập huấn về “Kinh nghiệm phát triển nông nghiệp – nông dân – nông thôn của Nhật Bản – Những bài học từ thực tiễn” do Trung ương Hội Nông dân Việt Nam tổ chức vào ngày 6/9/2018, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng kinh nghiệm phát triển “tam nông” của Nhật Bản sẽ là những bài học quý báu cho Việt Nam. Phó Thủ tướng cũng hy vọng hai bên hướng đến triển khai, thực hiện Chương trình hợp tác nông nghiệp theo hướng phát triển chuỗi giá trị sản phẩm tại Việt Nam trong tầm nhìn trung và dài hạn, kỳ vọng mục tiêu xây dựng thành công mô hình kiểu mẫu về nông nghiệp trong khu vực.
Minh Đường
