Nga còn chặng đường dài để trở lại mức thịnh vượng
Nền kinh tế Nga đã chứng tỏ khả năng phục hồi một cách bất ngờ khi đối mặt với các biện pháp trừng phạt cứng rắn của phương Tây vào năm ngoái, nhưng việc quay trở lại mức thịnh vượng trước xung đột có thể còn xa vì nhiều chi tiêu của chính phủ được dành quân đội.
Ngay cả những dự báo nội bộ được đưa ra ngay sau khi Moscow đưa quân vào Ukraine một năm trước đã dự đoán nền kinh tế sẽ suy giảm hơn 10% vào năm 2022, vượt xa mức sụt giảm sau khi Liên Xô sụp đổ và trong cuộc khủng hoảng tài chính năm 1998. Tuy nhiên, ước tính đầu tiên của cơ quan thống kê Rosstat cho thấy mức giảm của Nga chỉ là 2,1% vào năm ngoái. Phát biểu với giới tinh hoa chính trị, quân sự và kinh doanh của Nga trong tuần này, Putin nói: “Nền kinh tế và hệ thống quản trị của Nga đã chứng tỏ mạnh hơn nhiều so với những gì phương Tây nghĩ. Tính toán của họ đã không thành hiện thực”.
Giá xuất khẩu năng lượng cao của nước này đã giúp giảm bớt tác động từ các biện pháp trừng phạt nhằm cô lập Nga về kinh tế, trong khi các biện pháp kiểm soát vốn khiến đồng rúp mạnh lên mức cao nhất trong 7 năm.
Nhập khẩu sụt giảm dẫn đến thặng dư tài khoản vãng lai kỷ lục.
Ngân hàng trung ương Nga đã giữ vững tay lái mặc dù mất quyền truy cập vào dự trữ quốc tế trị giá khoảng 300 tỷ đô la.
Tuy nhiên, các nhà phân tích vẫn nhìn thấy chi phí cơ hội đáng kể và lâu dài từ cái mà Moscow gọi là “chiến dịch quân sự đặc biệt” ở Ukraine. Trước khi xung đột bắt đầu, chính phủ đã dự báo tăng trưởng kinh tế 3% vào năm ngoái.
Grigory Zhirnov, nhà phân tích của kênh My Investments Telegram, nhận định: “Việc nền kinh tế Nga có kết quả khiến mọi người ngạc nhiên vào năm ngoái chắc chắn là một yếu tố tích cực”. Tuy nhiên, Zhirnov cho rằng đến năm 2025, nền kinh tế sẽ không lấy lại được quy mô như năm 2021” và mức GDP lẽ ra có thể đạt được nếu không có cuộc khủng hoảng Ukraine sẽ khó đạt được trong 10 năm tới.
Moscow đang tìm kiếm các thị trường mới ở châu Á để xuất khẩu dầu khí, huyết mạch của nền kinh tế, đồng thời duy trì nguồn cung hàng tiêu dùng thông qua kế hoạch nhập khẩu xám. Họ đang ngày càng xa lánh các thị trường phương Tây và ngày một hướng nội.
Ông Putin cho rằng nỗ lực “phi đô la hóa” có nghĩa là đồng rúp đã tăng gấp đôi tỷ trọng của nó trong các khu định cư quốc tế của Nga. Trong khi đó, các ngân hàng đang tìm kiếm các phương tiện trong nước để phục hồi lợi nhuận.
Tuy nhiên, Alexandra Prokopenko, một nhà phân tích độc lập và cựu cố vấn của ngân hàng trung ương, cho rằng xu hướng tiết kiệm mạnh mẽ hơn của người Nga là một dấu hiệu của sự không chắc chắn về kinh tế.
Thế Mạnh
