Nâng cấp ATIGA – Động lực thúc đẩy thương mại nội khối, phát triển chuỗi cung ứng khu vực

Trong khuôn khổ Hội nghị trực tuyến Bộ trưởng Kinh tế ASEAN lần thứ 53 (AEM 53), Hội nghị trực tuyến Hội đồng Khu vực mậu dịch tự do ASEAN lần thứ 35 (AFTA 35) cũng đã chính thức diễn ra dưới sự chủ tọa của Bộ trưởng Tài chính và Kinh tế thứ 2 Brunei và sự tham dự của Bộ trưởng kinh tế các quốc gia thành viên ASEAN

AFTA 35 diễn ra theo hình thức trực tuyến dưới sự chủ tọa của Bộ trưởng Tài chính và Kinh tế thứ 2 Brunei Mohd Amin Liew Abdullah, với sự tham dự của các Bộ trưởng kinh tế từ 10 quốc gia thành viên ASEAN và Tổng Thư ký ASEAN Lim Jock Hoi

Tại Hội nghị, các Bộ trưởng đã cùng đánh giá lại tình hình thực thi ATIGA cũng như định hướng triển khai Hiệp định trong thời gian tới. Theo cam kết của ATIGA, đến nay các nước ASEAN đã thực hiện xóa bỏ thuế quan với tỷ lệ trung bình 98,6% tổng số dòng thuế trong năm 2021; trong đó 99,3% là tỷ lệ xóa bỏ thuế quan trung bình của các thành viên ASEAN-6 (Brunei, Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore và Thái Lan) và 97,7% là của 4 nước Campuchia, Lào, Myanmar, Việt Nam.

Hội nghị hoan nghênh tiến độ triển khai rà soát tổng thể ATIGA nhằm xây dựng định hướng nâng cấp Hiệp định này trong thời gian tới. Trong bối cảnh nền kinh tế ASEAN đang đối mặt với các thách thức do dịch Covid-19 gây ra, các Bộ trưởng cho rằng việc nâng cấp Hiệp định ATIGA sẽ đóng góp tích cực vào quá trình hội nhập kinh tế sâu rộng của ASEAN, thúc đẩy thương mại nội khối, phát triển chuỗi cung ứng khu vực, góp phần hồi phục kinh tế sau đại dịch.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh làm Trưởng đoàn Việt Nam tham dự Hội nghị

Các Bộ trưởng cũng đã thông qua quy định sửa đổi một số điều khoản trong thủ tục cấp và kiểm tra xuất xứ hàng hóa (OCP) thuộc Nghị định thư thứ nhất sửa đổi Hiệp định ATIGA; hướng đến mục tiêu tạo thuận lợi hơn cho các doanh nghiệp trong việc áp dụng các quy định về quy tắc xuất xứ hàng hóa để có thể tận dụng hiệu quả các ưu đãi của Hiệp định này. Ngoài ra việc sửa đổi cũng sẽ giúp tháo gỡ các vướng mắc, bất cập còn tồn đọng trong quá trình cấp và kiểm tra xuất xứ hàng hóa hiện nay.

Bộ trưởng Tài chính và Kinh tế thứ 2 Brunei Mohd Amin Liew Abdullah chủ tọa Hội nghị AFTA 35

Hội nghị ghi nhận trong năm 2020 vừa qua, dưới sự chủ tọa của Việt Nam tại Ủy ban Điều phối Thương mại Hàng hóa ASEAN, việc xử lý các vấn đề liên quan đến các biện pháp phi thuế quan (NTM) tồn đọng đã có những bước tiến mới đáng khích lệ, cơ chế giải quyết các vấn đề NTM cũng được tinh gọn hơn, một số sáng kiến mới bắt đầu được thảo luận. Hội nghị cũng ghi nhận những kết quả đạt được trong hợp tác hải quan ASEAN, đặc biệt là việc xây dựng Biểu thuế quan hài hòa ASEAN (AHTN) phiên bản 2022, dự kiến sẽ đưa vào thực thi trong tháng 1/2022

Đại diện cho đoàn Việt Nam tham dự Hội nghị, Trưởng đoàn – Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh đánh giá cao những thành quả ASEAN đạt được trong công tác xử lý các biện pháp phi thuế quan; nhấn mạnh việc xóa bỏ 98,6% tổng số các dòng thuế trong ATIGA và nâng cấp Hiệp định cần phải hướng vào mục tiêu cốt lõi hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng và khai thác hiệu quả hơn các lợi ích của Hiệp định thông qua việc cắt giảm chi phí tuân thủ và tăng cường các biện pháp tạo thuận lợi thương mại.

Đoàn Việt Nam cho rằng, việc nâng cấp Hiệp định ATIGA cần phải hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng tốt hơn các lợi ích của Hiệp định thông qua việc giảm chi phí tuân thủ và tăng cường các biện pháp tạo thuận lợi thương mại.

Tại Hội nghị, các Bộ trưởng ASEAN cũng đã thông qua việc bổ sung 107 mặt hàng nông sản, thực phẩm vào Danh mục hàng hóa thiết yếu ASEAN thuộc diện điều chỉnh của Biên bản ghi nhớ về xử lý các biện pháp phi thuế quan đối với hàng hóa thiết yếu để ứng phó với đại dịch Covid-19. Sự điều chỉnh này đã góp phần nâng tổng số mặt hàng trong Danh mục này lên 257 mặt hàng.

Huy Anh