Mỹ và Anh nỗ lực xoa dịu căng thẳng trong cuộc khủng hoảng Australia-Pháp
Mỹ và Anh đang tìm cách xoa dịu căng thẳng với Pháp sau một thỏa thuận được ký kết với Australia mà Paris mô tả là “một nhát dao đâm sau lưng”.
Tổng thống Mỹ Joe Biden hôm Chủ nhật đã yêu cầu một cuộc điện đàm với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron. Một phát ngôn viên của Tổng thống Pháp cho biết hôm thứ Hai rằng cuộc gọi sẽ diễn ra trong những ngày tới và Macron mong muốn có được một số “lời giải thích rõ ràng”.
Trong khi đó, Thủ tướng Anh Boris Johnson hôm thứ Hai cho biết ông “rất tự hào” về mối quan hệ của đất nước mình với Pháp và rằng “tình yêu của chúng tôi dành cho nước Pháp là không thể thoái thác”.
Động thái này diễn ra sau khi có thông tin tuần trước rằng Australia đã hủy bỏ hợp đồng tàu ngầm với Pháp và thay vào đó là mua công nghệ mới từ Mỹ và hợp tác với Anh. Thỏa thuận mới sẽ cho thấy Australia có được các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân thay vì các tàu ngầm thông thường – theo một số chuyên gia mô tả là nỗ lực của Mỹ nhằm nâng cao vị thế chống lại Trung Quốc ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
Bắc Kinh đã chỉ trích nặng nề thỏa thuận giữa Mỹ, Anh và Australia, được gọi là AUKUS, gọi nó là “cực kỳ vô trách nhiệm”.
Pháp đã không lùi bước sau tin tức về thỏa thuận và đi xa hơn khi triệu hồi các đại sứ của họ từ Mỹ và Australia.
Ngoại trưởng Pháp Jean Yves Le Drian cho biết: “Đã có sự dối trá, đã có sự trùng lặp, đã có sự vi phạm lớn về lòng tin, đã có sự khinh miệt. Vì vậy, quan hệ giữa chúng ta không ổn chút nào. Điều đó có nghĩa là đang có một cuộc khủng hoảng. Chúng tôi đã triệu tập các đại sứ của mình để cố gắng hiểu và cho các nước đối tác cũ này thấy sự bất bình sâu sắc của chúng tôi”.
Pháp cũng đã hủy cuộc họp dự kiến diễn ra trong tuần này giữa Paris và London. Một phát ngôn viên của tổng thống Pháp hôm thứ Hai cho biết hợp đồng ban đầu giữa Paris và Canberra bao gồm “các khoản bồi thường”, nhưng không tiết lộ bất kỳ giá trị nào. Theo Reuters, khi Australia ký thỏa thuận với Pháp vào năm 2016, tổng chi phí của các tàu ngầm lên tới 40 tỷ USD. Ủy ban châu Âu, cơ quan điều hành của EU, đã thông báo hôm thứ Hai rằng 27 bộ trưởng ngoại giao sẽ thảo luận về ý nghĩa của sự thay đổi của Australia đối với các cuộc đàm phán thương mại đang diễn ra giữa khối và Canberra.
Trong khi đó, Thủ tướng Australia Scott Morrison đã bảo vệ quyết định của mình và bác bỏ thông tin cho rằng Pháp đã bị lừa dối. Ông nói: “Cuối cùng, đây là một quyết định về việc liệu những chiếc tàu ngầm đang được chế tạo, với chi phí lớn cho người đóng thuế Australia, có thể thực hiện tốt nhiệm vụ mà chúng tôi cần làm khi chúng đi vào hoạt động hay không và những đánh giá chiến lược của chúng tôi đã được đưa ra dựa trên thông tin tình báo và lời khuyên quốc phòng tốt nhất”.
Như Hoàng
