Mỹ cảnh báo Iran ngừng từ chối các thanh sát viên LHQ tiếp cận hiện trường

Các quốc gia phương Tây đã theo dõi các hoạt động hạt nhân của Iran khi căng thẳng vẫn còn về chương trình hạt nhân của nước này. Hôm thứ Hai (27/9), Mỹ cảnh báo Iran phải ngừng từ chối các thanh sát viên Liên Hợp Quốc tiếp cận xưởng của họ nếu không sẽ phải đối mặt với hành động từ Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế.

Reuters đưa tin hôm thứ Hai (27/9), Mỹ cho biết Iran phải ngừng từ chối cho các thanh sát viên IAEA tiếp cận xưởng chế tạo các bộ phận máy ly tâm của họ như đã thỏa thuận hai tuần trước đó. Phân xưởng tại khu phức hợp TESA Karaj chế tạo các bộ phận cho máy ly tâm, được sử dụng để làm giàu uranium. Vào tháng 6, trong một hành động phá hoại rõ ràng, xưởng đã bị tấn công và một trong bốn camera của IAEA đã bị phá hủy. Iran đã gỡ bỏ các camera và đoạn phim từ camera bị phá hủy được coi là mất tích.

“Chúng tôi vô cùng lo lắng trước việc Iran từ chối cung cấp cho IAEA quyền truy cập cần thiết để sử dụng thiết bị giám sát của họ, như đã được nhất trí trong Tuyên bố chung ngày 12 tháng 9 giữa IAEA và Iran”, Mỹ cho biết trong một tuyên bố trước Hội đồng gồm 35 thành viên.

TESA Karaj cũng là một trong bốn địa điểm mà Iran cấp cho IAEA quyền truy cập để bảo dưỡng thiết bị của IAEA và thay thế thẻ nhớ. Thỏa thuận ngày 12/9 vừa qua đã giúp xoa dịu căng thẳng giữa Iran và phương Tây liên quan đến chương trình hạt nhân của quốc gia Hồi giáo. Tuyên bố của Mỹ là phản ứng trước báo cáo của IAEA rằng Iran đã cấp cho cơ quan này quyền truy cập vào các địa điểm của họ như đã nêu trong thỏa thuận nhưng không cấp cho họ quyền truy cập vào dữ liệu.

Ban đầu, IAEA có kế hoạch kiểm tra xem cơ sở đã sẵn sàng hoạt động hay chưa và lắp đặt lại camera trong trường hợp có thể.

Căng thẳng vẫn còn liên quan đến chương trình hạt nhân của Iran và Israel cũng đã lên tiếng bày tỏ lo ngại về khả năng có thể có kho vũ khí hạt nhân của mình. Hôm thứ Hai, Thủ tướng Israel Naftali Bennett cho biết Iran đang mở rộng phạm vi ảnh hưởng ở Tây Á và kêu gọi các đối tác quốc tế tăng cường nỗ lực cho phép Iran sử dụng “chiếc ô hạt nhân” để thống trị khu vực.

“Chương trình hạt nhân của Iran đã đạt được bước ngoặt và sự khoan dung của chúng tôi cũng vậy. Lời nói không ngăn được các máy ly tâm quay … Israel sẽ không cho phép Iran có được vũ khí hạt nhân”, Bennett phát biểu tại Đại hội đồng LHQ.

“Chương trình vũ khí hạt nhân của Iran đang ở thời điểm quan trọng. Họ đã vượt qua tất cả các ranh giới màu đỏ”, Bennett nói thêm.

Huy An