Liệu thỏa thuận của IMF có giúp ích cho người dân Sri Lanka?
Hôm thứ Năm, Sri Lanka và Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã đạt được thỏa thuận cấp nhân viên về Quỹ Mở rộng 48 tháng, trị giá 2,9 tỷ đô la, điều cũng sẽ giúp họ đảm bảo nguồn vốn ngắn hạn từ các nhà tài trợ khác. Tuy nhiên, ngay cả khi đất nước đã thực hiện những bước đầu tiên trong việc nhận hỗ trợ tài chính từ IMF, ngày mà người dân có thể trở lại cuộc sống bình thường vẫn chưa xuất hiện trước mắt.
Một đánh giá gần đây của Chương trình Lương thực Thế giới Sri Lanka cho thấy gần 30% dân số 22 triệu dân của đất nước hiện đang bị mất an ninh lương thực, với khoảng ¼ người thường xuyên bỏ bữa để có thể đủ tiền ăn. Đây là hoàn cảnh của nhiều người dân Sri Lanka nghèo và ‘mới nghèo’, những người đã phải gánh chịu tỷ lệ lạm phát cao, tình trạng thiếu hụt, mất việc làm và thu nhập.
Indrajit Coomaraswamy, cựu thống đốc Ngân hàng Trung ương Sri Lanka, nói với cổng thông tin Ấn Độ The Wire vào tháng 7: “Dữ liệu dường như cho thấy rằng vào cuối năm nay, một nửa dân số có thể trượt xuống dưới mức nghèo khổ mới”.
Lạm phát vào cuối tháng 7 được ghi nhận là 66,7 phần trăm trong khi lạm phát lương thực quốc gia đạt mức khổng lồ 82,5 phần trăm trong cùng kỳ. Chính phủ gần đây đã phê duyệt việc tăng giá điện do Hội đồng quản trị điện Ceylon thuộc sở hữu nhà nước phải đối mặt với chi phí sản xuất điện tăng trong bối cảnh nợ nần chồng chất.
Giá dầu hỏa, vốn không tăng theo các nhiên liệu khác hồi đầu năm nay, gần đây đã tăng từ 87 rupee Sri Lanka (0,24 USD) lên 340 rupee Sri Lanka (0,93 USD)/lít. Việc tăng giá nước đã được công bố vào tháng 9 để bù đắp chi phí phân phối tăng do giá nhiên liệu cao hơn.
Chính phủ đã đưa ra một loạt các biện pháp mới để cố gắng quản lý giá cả và tình trạng thiếu hụt hàng hóa trong nước, bao gồm phân bổ, cấm nhập khẩu và giới hạn giá.
Nhà nước hiện có một hệ thống phân bổ nhiên liệu dựa trên hạn ngạch, trong đó mỗi chiếc xe đã đăng ký sẽ được phân bổ một khoản hỗ trợ nhiên liệu hàng tuần tùy thuộc vào loại xe. Tuy nhiên, điều đó đã khiến nhiều người phải chịu thiệt thòi khi phụ thuộc vào nguồn cung cấp nhiên liệu liên tục cho hoạt động kinh doanh của họ.
Tuần trước, trong nỗ lực kiềm chế dòng chảy ngoại tệ, chính phủ đã cấm nhập khẩu vô thời hạn 300 mặt hàng, bao gồm các sản phẩm sữa và thiết bị máy chủ điện tử.
IMF đã vạch ra những cải cách kinh tế mà Sri Lanka cần thực hiện để điều chỉnh thâm hụt tài khoản vãng lai và tài chính lâu năm của mình. Một số biện pháp trong số đó bao gồm tăng thu thuế, tăng giá năng lượng để bù đắp chi phí, mở rộng mạng lưới an toàn xã hội và khôi phục sự độc lập của Ngân hàng Trung ương và cơ quan quản lý chính sách tiền tệ. Nó cũng đang cung cấp hỗ trợ để đóng các lỗ hổng chính sách dẫn đến tham nhũng.
Điều này cũng sẽ đóng vai trò là bàn đạp cho các cuộc đàm phán chính thức với các chủ nợ bên ngoài của quốc gia được cho là có kế hoạch tái cơ cấu nợ phù hợp và bền vững.
Tuy nhiên, khoản tài trợ 2,9 tỷ USD, sẽ được giải ngân theo từng đợt, vẫn còn ít nhất bốn đến sáu tháng nữa và phụ thuộc vào việc Sri Lanka hoàn thành – và được sự chấp thuận của IMF – kế hoạch tái cơ cấu nợ và gói cải cách của nước này.
Thành Nam
