Không phải Vingroup, đây mới là “ông lớn” chi đậm cho hoạt động R&D…
Đối với các nhà sản xuất ô tô toàn cầu, nhất là trong lĩnh vực xe điện thì chi phí cho hoạt động nghiên cứu phát triển (R&D) là một trong những thước đo quan trọng, phản ánh sự vượt trội của doanh nghiệp trong cuộc đua công nghệ hướng đến loại phương tiện thông minh hơn, thân thiện với môi trường. Đó cũng chính là lý do các “ông lớn” công nghệ không ngại chi đậm cho hoạt động R&D…
Thời điểm tháng 1/2021, VinFast chính thức công bố 3 dòng xe điện thông minh sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo gồm VF31, VF32, VF33. Mục tiêu của tỷ phú Phạm Nhật Vượng là đưa VinFast vươn lên trở thành thương hiệu ô tô công nghệ cao toàn cầu và để đạt được điều này, Vingroup sẽ cần chi rất nhiều tiền cho công tác R&D. Theo báo cáo tài chính giữa niên độ 2021 cho thấy chỉ trong 6 tháng đầu năm, Tập đoàn Vingroup đã dành ra khoảng 1.732 tỷ đồng (gần 76 triệu USD) cho hoạt động R&D (tăng gấp 6,5 lần so với cùng kỳ) và phần lớn chi phí này đều dồn cho VinFast khi nhà sản xuất ô tô Việt Nam đang vào cuộc đua nước rút, chuẩn bị cho việc ra mắt các mẫu xe điện/xe hybrid với mục tiêu bán trên toàn cầu từ năm 2022.
Trong nửa đầu năm nay, Vingroup ghi nhận doanh thu 9.334 tỷ đồng từ hoạt động sản xuất công nghiệp và doanh thu này chủ yếu đến từ dự án VinFast. Trong đó chi phí R&D trên doanh thu ở mức xấp xỉ 21% – một tỷ lệ tương đối cao
Tuy nhiên nếu nói về độ bạo chi cho R&D không thể không kể đến nhà sản xuất xe điện hàng đầu thế giới Tesla. Nếu như năm 2020, Tesla chi gần 1,5 tỷ USD cho R&D thì trong 6 tháng đầu năm, công ty của tỷ phú Elon Musk tiếp tục chi 1,24 tỷ USD cho công tác này. Chi phí nghiên cứu phát triển cho các dòng xe Tesla ở mức cao năm thứ tư liên tiếp và được dự báo còn tăng hơn nữa trong năm nay.
Nếu so với các nhà phát triển xe điện khác, độ chịu chi cho R&D của Tesla vượt trội hơn hẳn (năm 2020 Lucid Motor chi 511 triệu USD cho R&D, NIO chi 381 triệu USD, Xpeng chi 265 triệu USD, Li Auto chi 169 triệu USD). Trong đó NIO, Xpeng và Li Auto – 3 nhà sản xuất xe điện tử của Trung Quốc dù mới đi vào hoạt động chưa đầy 5 năm vẫn không ngại chi hàng trăm triệu USD cho công tác R&D để cho ra thị trường những chiếc xe tốt cả phần cứng lẫn phần mềm. Hiện tại, cả ba doanh nghiệp đều được niêm yết cổ phiếu trên thị trường chứng khoán Mỹ.
Đặt lên bàn cân, dễ dàng thấy được Tesla có quy mô khủng hơn rất nhiều so với các nhà sản xuất Trung Quốc (vốn hóa của Tesla hiện ở mức 737 tỷ USD, trong khi NIO 64 tỷ USD, Xpeng 36 tỷ USD, Li Auto 32 tỷ USD). Chưa kể bản thân công ty của tỷ phú Elon Musk cũng có thời gian phát triển lâu năm hơn và đã bắt đầu đẩy mạnh hoạt động đầu tư nghiên cứu phát triển từ cách đây 10 năm.
Thống kê cho thấy nếu những năm đầu thành lập, tỷ lệ chi phí R&D trên doanh thu của các công ty Trung Quốc thường ở mức cao, từ 80 – 100% thì đến năm 2020, tỷ lệ này trở nên cân bằng hơn. Hiện nay tại Tesla, chi phí R&D/doanh thu là 4,7%, tại NIO là 15,3%, tại Xpeng là 29,5%, tại Li Auto là 11,6% và tại Vingroup (tính riêng mảng ô tô) là 21%.
Theo một chỉ tiêu khác, chi phí R&D trên tổng chi phí hoạt động của các nhà phát triển xe điện hàng đầu thế giới dao động từ khoảng 30% đến 50% (Tesla 32,2%, NIO 38,4%, Xpeng 37,1%, Li Auto 49,6%. Tuy nhiên nếu xét trên bình diện rộng toàn ngành ô tô thì chi phí R&D của mảng ô tô điện vẫn chỉ là “muối bỏ bể” so với các tập đoàn ô tô hàng đầu thế giới. Điển hình như Volkswagen đã chi tận 16,5 tỷ USD cho hoạt động R&D trong năm 2020, 7,6% doanh tương đương khoảng thu của hãng; tương tự Daimler chi ra 10,21 tỷ USD cho R&D, tương đương khoảng 5,6% doanh thu; Toyota chi 9,87 tỷ USD cho R&D, tương đương khoảng 3,8% doanh thu; Ford chi 7,1 tỷ USD cho R&D, tương đương khoảng 5,58% doanh thu.
Hiện các doanh nghiệp sản xuất ô tô hàng đầu thế giới đang ưu tiên nguồn lực cho đầu tư phát triển công nghệ sạch trên ô tô, làm cho các phương tiện trở nên thông minh hơn và an toàn hơn; điển hình có thể kể đến các nghiên cứu hướng về công nghệ xe điện, tự động hóa trong ô tô, ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào trải nghiệm người dùng, phát triển công nghệ pin…
Thành Nam
