Khẳng định Grab là đơn vị kinh doanh vận tải, Tổ công tác Chính phủ đề nghị Bộ Giao thông&Vận tải xiết chặt quản lý

“Bộ Giao thông&Vận tải cần nghiên cứu, làm rõ thêm về bản chất của các loại hình vận tải bằng ứng dụng phần mềm như Grab, Uber. Không thể gọi Grab, Uber bằng cụm từ “xe hợp đồng điện tử” để lách luật, trốn thuế, né được nhiều chi phí và hưởng nhiều ưu đãi hơn taxi truyền thống… ” là đề nghị của Tổ công tác Chính phủ.

Thường trực Tổ công tác của Chính phủ vừa công bố kết quả rà soát, kiểm tra Hồ sơ của Bộ Giao thông&Vận tải trình Chính phủ ban hành Nghị định thay thế Nghị định 86/2014/NĐ-CP quy định về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng ôtô. Một trong những nội dung đáng chú ý trong kết quả này là Tổ công tác cho rằng căn cứ vào Luật Giao thông đường bộ, loại hình xe công nghệ như Grab, Uber chính là loại hình taxi. Thực tế cho thấy, Grab, Uber đã thực hiện và tham gia thực hiện một số công đoạn như điều hành phương tiện, lái xe, quyết định giá cước vận tải, sử dụng các loại xe dưới 9 chỗ, cách tính cước cũng dựa vào km…”Như vậy, phải xác định đây là đơn vị kinh doanh vận tải theo quy định tại Khoản 4 Điều 16 của dự thảo Nghị định. Do đó, phải tuân thủ các quy định về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng ô tô” – Tổ công tác Chính phủ nêu rõ.

Phân tích rõ hơn, Tổ công tác cho rằng sự khác biệt rõ nhất giữa loại hình Grab, Uber và taxi truyền thống là Grab, Uber đã ứng dụng phần mềm điều hành thay thế phương pháp điều hành truyền thống (như sử dụng bộ đàm, điện thoại), đổi mới công tác quản lý, quản trị. Do đó, giá cước của loại hình này giảm hơn so với taxi truyền thống. “Tuy nhiên đây là hiệu quả kinh doanh làm tăng lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp chứ không phải vì như vậy mà gọi là loại hình “hợp đồng điện tử” để không chịu sự quản lý như một loại hình vận tải taxi” – báo cáo của Tổ công tác nêu.

Hợp đồng điện tử chỉ là phương thức, cách thức giao kết hợp đồng, kết nối gọi taxi, không phải là loại hình vận tải (như tuyến cố định, taxi…). Thực tế, nhiều hãng taxi truyền thống đều đã sử dụng phần mềm tương tự như Grab, Uber trong việc kết nối, đặt xe, tính cước… Như vậy nếu theo như dự thảo Nghị định, các hãng taxi này không được gọi là loại hình taxi mà thuộc “hợp đồng điện tử”. Do đó, Tổ công tác yêu cầu Bộ Giao thông&Vận tải cần có các quy định chặt chẽ để Uber, Grab chịu sự quản lý như taxi truyền thống. Đồng thời, không thể gọi đó là loại hình “Hợp đồng điện tử” làm phát sinh thêm loại hình vận tải mới, không có trong quy định của Luật Giao thông đường bộ. Tổ công tác còn lưu ý Bộ Giao thông&Vận tải: “Nếu không định nghĩa đúng về bản chất, cụ thể, rõ ràng về từng loại hình vận tải như dự thảo, sẽ tạo lỗ hổng về pháp luật, dẫn đến việc ban hành quy định không bảo đảm tính hiệu lực, hiệu quả và sẽ không có giải pháp, chế tài để quản lý đúng, phù hợp với từng loại hình. Đặc biệt, sẽ dẫn đến sự bất bình đẳng, cạnh tranh không lành mạnh”.

Trước đó tại buổi làm việc của Tổ công tác Chính phủ ngày 16/10, Bộ trưởng – Chủ nhiệm Văn Phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng tỏ ý không hài lòng về dự thảo Nghị định thay thế Nghị định 86/2014/NĐ-CP khi cho rằng dự thảo Nghị định này không những không gỡ khó mà đưa ra thủ tục phức tạp hơn quy định cũ. Bộ trưởng cũng đề nghị Bộ Giao thông&Vận tải lắng nghe ý kiến của các hiệp hội, tránh tạo ra khoảng trống pháp lý, tạo kẽ hở khi Bộ ban hành các văn bản quy phạm pháp luật.

Trong khi đó đề cập tới điều kiện kinh doanh taxi, Phó Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô Việt Nam kiêm Chủ tịch Hiệp hội Taxi Hà Nội – ông Nguyễn Công Hùng cho rằng hiện nay có một số ý kiến cố tình đánh tráo khái niệm khi nói ôtô chở khách hoạt động kiểu Uber, Grab không phải là taxi mà là xe hợp đồng điện tử. “Thực tế Tòa án Công lý Châu Âu, ý kiến của Bộ Tư pháp cùng tất cả các chuyên gia và toàn xã hội đều khẳng định thực chất đó là xe taxi điện tử, vì cách gọi xe qua tổng đài điện thoại này qua phần mềm, cách đo quãng đường xe chạy và tính tiền bằng đồng hồ hay bằng phần mềm thì chỉ là hình thức của thủ tục, đều có giá trị tương đương chứ không phải là bản chất của loại hình vận tải” – ông Hùng viện dẫn.

Do đó ông Hùng đề nghị Thủ tướng và Chính phủ thống nhất phương án “kinh doanh vận tải hành khách bằng xe taxi là việc sử dụng xe ô tô có sức chứa dưới 9 chỗ trở xuống (bao gồm cả người lái xe) để vận chuyến hành khách; có lịch trình và hành trình theo yêu cầu của hành khách; có sử dụng đồng hồ tính tiền để tính cước chuyến đi hoặc sử dụng phần mềm để đặt xe, hủy chuyến, tính cước chuyến đi và kết nối với hành khách thông qua môi trường mạng”; giao trách nhiệm cho Bộ Công an triển khai đưa biển kiểm soát xe kinh doanh có màu riêng để phân biệt, quản lý công bằng, minh bạch, không lẫn lộn với xe cá nhân.

Nguyễn Cường