Khắc phục đứt gãy chuỗi cung ứng và khuyến nghị từ các chuyên gia
Chuỗi cung ứng vốn có tác động trực tiếp đến sự sống còn của doanh nghiệp, tuy nhiên đại dịch Covid-19 bùng phát đã gây ra những thách thức không nhỏ cho hoạt động duy trì chuỗi cung ứng ở Việt Nam. Yêu cầu đặt ra lúc này là cần phải có biện pháp đồng bộ, hiệu quả nhằm khắc phục tình trạng đứt gãy, đảm bảo sự phục hồi và ổn định của nền kinh tế
Theo các chuyên gia có mặt tại Hội thảo “Phát triển hoạt động logistics và quản lý chuỗi cung ứng Việt Nam trong bối cảnh mới”, công tác quản lý chuỗi cung ứng ở Việt Nam đang phải đối mặt với 5 thách thức lớn do đại dịch gây ra gồm: thách thức trong lựa chọn xây dựng và vận hành mô hình chuỗi cung ứng phù hợp với điều kiện mới; thách thức trong quản lý vận hành toàn diện và chi tiết chuỗi cung ứng theo thời gian thực; thách thức trong gián đoạn nguồn cung nguyên liệu và nhập khẩu sản phẩm trong chuỗi cung ứng của doanh nghiệp Việt; thách thức trong duy trì hoạt động sản xuất đáp ứng tiến độ giao hàng; thách thức trong việc giữ đơn hàng, giảm thiểu khách hàng chuyển dịch đơn hàng sang quốc gia khác.
Theo báo cáo “Đánh giá nhanh tác động của đại dịch Covid -19 tới doanh nghiệp và người lao động trong một số ngành kinh tế chính: Ứng phó, điều chỉnh và khả năng phục hồi” của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), có tới 60,3% doanh nghiệp tham gia khảo sát cho biết việc khách hủy đơn hàng là một trong những tác động lớn nhất tới doanh nghiệp, nhất là khi nhiều khách hàng chậm thanh toán cho các đơn hàng đã hoàn thành, yêu cầu giảm giá hoặc từ chối chi trả dựa trên điều khoản về tình huống bất khả kháng trong các hợp đồng kinh doanh.
Cho rằng đã đến lúc các doanh nghiệp Việt phải thay đổi để vượt qua các thách thức do đại dịch gây ra, từng bước thích ứng hiệu quả với điều kiện kinh doanh mới, các chuyên gia cũng đồng thời khuyến nghị các doanh nghiệp cần tập trung quản lý tốt nguồn cung hiện tại gắn với phát triển nguồn cung mới thay thế. Có thể thấy hiệu quả của công tác này hoàn toàn phụ thuộc vào quyết định điều chỉnh mô hình kinh doanh và định hình chuỗi cung ứng của doanh nghiệp nhằm ứng phó với các thách thức của đại dịch; do đó việc điểu chỉnh mô hình kinh doanh, định hình chuỗi cung ứng nên được triển khai theo xu hướng số hoá. Bên cạnh việc chủ động áp dụng chuyển đổi số và tăng cường yếu tố tự động hoá, doanh nghiệp cũng cần chú trọng việc xây dựng nhiều chuỗi cung ứng nội địa hơn và gần hơn với thị trường bán lẻ nhằm tránh những rủi ro khi thị trường thế giới biến động
Với việc triển khai tốt các giải pháp trên, nhất là tăng cường số hóa và ứng dụng các công cụ đột phá trong mảng marketing sẽ giúp doanh nghiệp thu hút thêm nhiều khách hàng mới cũng như tăng mạnh tỷ lệ khách hàng quay trở lại.
Ngoài các giải pháp cấp thiết, các chuyên gia có mặt tại Hội thảo cũng nhấn mạnh đến các giải pháp “trọn gói”, mang tính dài hơi. Theo đó doanh nghiệp Việt cần tập trung xây dựng chiến lược và kế hoạch khắc phục tình trạng đứt gãy, phát triển chuỗi cung ứng theo hướng toàn diện. Chú trọng nghiên cứu “vùng lợi nhuận” sẽ chuyển dịch trong chuỗi giá trị, chuỗi cung ứng hướng tới điểm chạm khách hàng; đồng thời tập trung đầu tư nền tảng số và lợi nhuận biên vốn được tạo ra nhiều ở phần hạ nguồn hơn là các hoạt động bán lẻ, kênh phân phối truyền thống.
Còn đứng ở góc độ từng ngành hàng cụ thể, trên cơ sở phân tích biểu đồ tăng trưởng của ngành dệt may trong đại dịch, các chuyên gia cũng đã tổng kết được 5 bài học hữu ích về việc duy trì chuỗi cung ứng bền vững gồm: phát triển nguồn nguyên vật liệu bền vững; xây dựng quy trình sản xuất thân thiện môi trường; hài hòa quan hệ các bên trong chuỗi cung ứng bền vững; thực hiện trách nhiệm với người lao động; nâng cao ý thức cũng như triển khai các giải pháp bảo vệ môi trường.
Trên cơ sở khảo sát một số doanh nghiệp, các chuyên gia cũng khuyến nghị doanh nghiệp cần chú trọng xây dựng mối quan hệ hợp tác dựa trên sự tin tưởng giữa các thành viên trong chuỗi cung ứng; lựa chọn được đối tác có chung tầm nhìn và tương đồng trong các giá trị văn hoá… Thông qua những nỗ lực này sẽ góp phần “hoá giải” các thách thức trong quản lý chuỗi cung ứng, khắc phục tình trạng đứt gãy, đảm bảo sự phục hồi và ổn định của nền kinh tế trong dài hạn.
Ngọc Anh