Hiệp định EVFTA và dấu ấn một năm thực thi

Ngày 1/8/2021 đánh dấu tròn một năm thực hiện Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA). Nhân cột mốc quan trọng này, Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) đã tổ chức hội thảo trực tuyến để cùng nhìn lại những thành quả đạt được sau 1 năm thực thi Hiệp định cũng như bàn về triển vọng hợp tác giữa Việt Nam và EU trong tương lai.

Phát biểu tại hội thảo, các diễn giả khẳng định tầm quan trọng của EVFTA và Hiệp định Bảo hộ đầu tư Việt Nam – EU (EVIPA) đối với quan hệ hợp tác Việt Nam-EU cả trong hiện tại lẫn tương lai; đồng thời đề xuất các cơ hội hợp tác và tăng cường đối thoại nhiều hơn nữa nhằm đảm bảo thực thi hiệu quả hai Hiệp định chiến lược này.

Ngay thời điểm Hiệp định lịch sử EVFTA chính thức có hiệu lực (1/8/2021), 65% hàng hóa xuất khẩu của EU sang Việt Nam, 71% hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam sang EU đã được miễn thuế và trong vòng 10 năm tới, tỷ lệ này sẽ tăng lên gần 99%.

Điều quan trọng là chính sách EVFTA đã mang lại những tác động tích cực bước đầu, vô cùng quan trọng đối với Việt Nam, đặc biệt là khi nền kinh tế đang gặp nhiều khó khăn trong bối cảnh đại dịch Covid-19. Điều này được thể hiện rõ nét khi qua một năm thực thi EVFTA, trao đổi thương mại giữa Việt Nam và EU đã có những tăng trưởng tích cực. Riêng 6 tháng đầu năm 2021, giá trị thương mại giữa hai bên đã đạt 27 tỷ USD, tăng hơn 18% so với cùng kỳ năm ngoái và là một trong những “điểm sáng” đáng khích lệ, đặt trong bối cảnh dịch bệnh Covid – 19 vẫn đang diễn biến hết sức phức tạp trên phạm vi toàn cầu. Kết quả khả quan này có sự góp sức quan trọng từ EVFTA; điều quan trọng là kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và EU sẽ có cơ hội gia tăng mạnh mẽ hơn nữa trong thời gian tới khi Hiệp định EVIPA chính thức có hiệu lực.

Theo các chuyên gia kinh tế, EVFTA mang lại cho doanh nghiệp Việt cơ hội nâng cao kim ngách xuất khẩu vào thị trường EU; hơn nữa Việt Nam là một trong hai nước ở khu vực Đông Nam Á đã thực hiện FTA với EU nên càng có thêm lợi thế cạnh tranh, nhất là về mặt thuế quan để đẩy mạnh xuất khẩu vào thị trường màu mỡ này.

Bên cạnh cắt giảm thuế quan, EVFTA còn hỗ trợ Việt Nam trong các lĩnh vực như bảo vệ môi trường, cải cách luật pháp và phát triển bền vững. Đặc biệt Hiệp định còn mở ra khả năng tiếp cận thị trường cho đầu tư của EU trong các lĩnh vực và ngành công nghiệp khác như: giáo dục đại học, dịch vụ máy tính, phân phối, viễn thông….

Bên cạnh những thành tựu và cơ hội có được, đến nay việc thực thi EVFTA vẫn còn tồn tại nhiều thách thức. Kết quả khảo sát Chỉ số môi trường kinh doanh EuroCham (Business Climate Index – BCI) cho thấy bên cạnh những doanh nghiệp đã được hưởng lợi từ EVFTA vẫn còn nhiều doanh nghiệp thành viên của EuroCham gặp khó khăn trong các vấn đề liên quan tới thủ tục hành chính và hàng rào kỹ thuật thương mại.

Theo ông Alain Cany- Chủ tịch EuroCham, mặc dù ở thời điểm hiện tại công cuộc phòng chống đại dịch Covid-19 là ưu tiên hàng đầu của các quốc gia trên thế giới song điều đó không có nghĩa các nước nên bỏ qua EVFTA. Trên thực tế, Hiệp định đang trở nên quan trọng hơn bao giờ hết, một khi chiến dịch tiêm chủng được triển khai và đại dịch được kiểm soát, nền kinh tế toàn cầu cần phải mở cửa trở lại và phục hồi. “Cũng như vắc xin sẽ giúp chống lại cuộc khủng hoảng toàn cầu về y tế – sức khỏe; thương mại tự do, công bằng và dựa trên luật lệ sẽ giúp chống lại cuộc khủng hoảng toàn cầu về kinh tế. Với ý nghĩa đó, EVFTA sẽ trở thành một trong những công cụ quan trọng nhất đối với Việt Nam và các quốc gia thuộc Liên minh châu Âu. Chính vì vậy yêu cầu đặt ra là chúng ta phải duy trì nỗ lực trong thập kỷ tiếp theo như cách chúng ta đã làm suốt 10 năm qua”- ông Alain Cany nhấn mạnh.

Huy Hoàng