Hệ thống giáo dục ngầm của Myanmar
Nhiều giáo viên và học sinh ở Myanmar đã chuyển sang giáo dục ngầm kể từ khi quân đội nắm chính quyền hơn một năm trước. Các phương thức đi học không chính thống đang nổi lên khi mọi người tham gia vào phong trào bất tuân dân sự, hay còn gọi là CDM, như một cách để phản đối tướng lĩnh quân sự Myanmar.
Theo báo cáo, chỉ có khoảng một nửa số giáo viên và học sinh của đất nước trở lại trường học trong năm nay, nơi mà chương trình giảng dạy do quân đội chủ trì được cho là không khuyến khích tư tưởng tự do.
Số còn lại đang làm việc ngoài hệ thống.
Giáo viên tiểu học Shar Myar nằm trong số 230.000 giáo viên tham gia đình công. Việc tham gia CDM là một rủi ro và cô đã theo dõi các báo cáo về việc ngày càng có nhiều đồng nghiệp của cô ấy bị giam giữ.
Lo sợ cho sự an toàn của cô – và của gia đình cô – Shar Myar đã bỏ trốn khỏi Yangon. Thanh niên 23 tuổi hiện đang ở trại dành cho những người di tản ở Kayah, cùng với hơn 3.000 người khác.
Trẻ em từ 12 tuổi trở xuống chiếm khoảng 1/4 dân số của trại. Đã lâu các em không được đến trường.
Shar Myar quyết định tiếp tục công việc giảng dạy của mình tại trại, tham gia cùng những người khác đang điều hành các lớp học.
Bà nói: “Tôi nhận thấy rằng những đứa trẻ này đã nghỉ học quá lâu. Giờ đây, các trường học đã mở cửa, ít nhất các em sẽ có bạn bè, điều này giúp ích cho việc giáo dục tổng thể và tinh thần của các em”.
Shar Myar nói rằng cuộc sống trong trại rất khó khăn. Thực phẩm và nước sạch khan hiếm, các lớp học được dựng lên giữa gió và bụi ở địa hình đồi núi.
Cô nói: “Khi máy bay quân sự bay trên đầu vào ban đêm, chúng tôi lo lắng về việc liệu chúng có ném bom và giết chúng tôi hay không. Một số trẻ em trốn ngay khi nghe thấy tiếng máy bay. Chúng đang sống trong trạng thái sợ hãi thường trực”.
Chuyển đổi trực tuyến
Ở Yangon, học sinh trung học Yan Aung đã tham gia một lớp học trực tuyến từ tháng 11 trong một chương trình do các nhà hoạt động dân chủ điều hành.
Chàng trai 17 tuổi muốn theo một chương trình giảng dạy không thuộc quân đội và phù hợp với các nguyên tắc dân chủ.
Cậu nói: “Dưới thời chính phủ trước, nền giáo dục của chúng tôi được cải thiện một chút, nhưng bây giờ, nó trở nên tồi tệ hơn”.
Sở thích học trực tuyến của Yan Aung bị ảnh hưởng bởi nỗi sợ hãi của cậu đối với quân đội. Việc đi bộ đến trường có nguy cơ bị bắt cóc và bắt làm con tin.
Cậu nói: “Mọi học sinh là thành viên của CDM đều có nguy cơ bị giam giữ cao. Chúng tôi có thể bị bắt nếu họ đến nhà và hỏi tuổi của chúng tôi, và hỏi tại sao chúng tôi không đi học”.
Bên cạnh những lo lắng hàng ngày, Yan Aung còn lo lắng về những gì phía trước. Cậu bé nói: “Nếu cuộc đảo chính tiếp diễn, không có cách nào để biết khi nào tôi có thể theo học đại học”.
Quế Vân
