Hàm ý bài phát biểu của Tập Cận Bình tại Đại hội Đảng
Mặc dù nền kinh tế Trung Quốc đang bị bủa vây bởi các vấn đề từ khủng hoảng bất động sản đến thất nghiệp ở thanh niên, Tập Cận Bình đã không đưa ra bất kỳ ý tưởng lớn nào để đưa đất nước đi đúng hướng trong bài phát biểu khai mạc kéo dài hai giờ tại Đại hội Đảng Cộng sản vào Chủ nhật.
Nhà lãnh đạo Trung Quốc dự kiến sẽ đảm bảo nhiệm kỳ thứ ba chưa từng có tại Đại hội đảng lần này, một sự kiện sẽ kéo dài một tuần. Các ưu tiên được đưa ra tại cuộc họp chính trị của hơn 2.000 đảng viên cũng sẽ thiết lập quỹ đạo của Trung Quốc trong 5 năm tới hoặc thậm chí lâu hơn.
Trong bài phát biểu hôm Chủ nhật, ông Tập đã thể hiện một giọng điệu tự tin, nhấn mạnh sức mạnh ngày càng tăng của Trung Quốc trong thập kỷ cầm quyền đầu tiên của ông. Ông cũng nhiều lần nhấn mạnh những rủi ro và thách thức mà đất nước phải đối mặt, bao gồm đại dịch Covid-19, vấn đề Hồng Kông và Đài Loan – tất cả những điều mà ông khẳng định là Trung Quốc vẫn chưa chiến thắng.
Tuy nhiên, các chuyên gia lo ngại rằng ông Tập không có dấu hiệu rời bỏ chính sách zero-Covid cứng nhắc của đất nước hoặc lập trường quản lý chặt chẽ đối với các doanh nghiệp khác nhau – cả hai đều đã cản trở sự tăng trưởng của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.
Craig Singleton, thành viên cấp cao của Trung Quốc tại Quỹ Bảo vệ các nền dân chủ, nhận định: “Bài phát biểu hôm qua xác nhận điều mà nhiều người theo dõi Trung Quốc nghi ngờ từ lâu – ông Tập không có ý định theo đuổi tự do hóa thị trường hay nới lỏng các chính sách zero-Covid của Trung Quốc, ít nhất là không sớm thực hiện điều đó.
Thay vào đó, ông ấy có ý định củng cố các chính sách hướng tới an ninh và tự cường bất chấp ảnh hưởng tới tăng trưởng kinh tế dài hạn của Trung Quốc”.
Trong khi đó, các nhà phân tích của Goldman Sachs cho biết: “Chúng tôi tin rằng Đại hội Đảng đang diễn ra có thể không phải là bước ngoặt cho những thay đổi chính sách lớn”. Họ cho rằng Trung Quốc có thể không nới lỏng các hạn chế Covid cho đến ít nhất là quý 2 năm 2023.
Về lĩnh vực bất động sản, ông Tập nhấn mạnh sự cần thiết phải cung cấp nhà ở giá cả phải chăng và làm giảm nhu cầu đầu cơ – nhưng không đề cập cụ thể đến sự sụt giảm của bất động sản, vốn đã trở thành một cuộc khủng hoảng lớn trong vài năm qua, đe dọa sự ổn định cả kinh tế và xã hội.
Các nhà phân tích của Nomura cho biết: “Chúng tôi duy trì quan điểm của mình rằng một giải pháp toàn diện cho lĩnh vực bất động sản bị bao vây có thể sẽ không được đưa ra cho đến sau tháng 3 năm 2023, khi cuộc cải tổ chính trị hoàn tất”.
Trong bài phát biểu của mình, ông Tập cũng nói rõ rằng phát triển là “ưu tiên hàng đầu” và nhấn mạnh tiếp tục tập trung vào “tăng trưởng chất lượng cao”.
Các nhà phân tích của UBS cho rằng điều đó có thể xua tan một số lo ngại của thị trường rằng chính phủ không còn quan tâm nhiều đến tăng trưởng kinh tế.
Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu của ông Tập là đưa Trung Quốc trở thành “quốc gia phát triển trung bình” vào năm 2035, tăng trưởng GDP thực tế hàng năm của nước này cần đạt mức trung bình khoảng 4,7% một năm từ năm 2021 đến năm 2035, theo các nhà phân tích của UBS. Họ lưu ý rằng điều đó có thể là “khá thách thức”, đồng thời cho biết thêm rằng họ kỳ vọng mức tăng trưởng tiềm năng của Trung Quốc sẽ đạt trung bình từ 4% đến 4,5% một năm trong thập kỷ này và giảm xuống thấp hơn sau năm 2030.
Trong khi đó, so sánh giữa bài phát biểu năm nay và bài phát biểu cuối cùng của ông Tập vào năm 2017 tại đại hội đảng lần thứ 19, chúng ta có thể thấy một xu hướng đáng lo ngại.
Các nhà phân tích của Goldman cho biết tần suất các từ như “an ninh”, “con người” và “chủ nghĩa xã hội” được sử dụng vào năm 2022 đã tăng lên so với năm 2017, trong khi từ “kinh tế”, “thị trường” và “cải cách” lại giảm. Các nhà phân tích của Nomura cũng nhận thấy sự thay đổi này, họ cho rằng nó có thể ám chỉ “sự thay đổi trong nhiệm vụ của đảng”.
Quang Bảo
