Giải mã cách FED đặt lại các quy tắc về đầu tư

Bối cảnh nền kinh tế điêu đứng vì dịch bệnh Covid – 19, Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) đã chủ động triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm phục hồi nền kinh tế, kìm hãm lạm phát. Và nếu phân tích kỹ, chúng ta sẽ thấy được một sự thay đổi lớn trong chính sách điều hành lãi suất của FED trong năm nay, đó là giữ nguyên các mức lãi suất để phòng ngừa rủi ro lạm phát tăng…

Năm 2020 thực sự là một nỗi đau của nền kinh tế toàn cầu với những thiệt hại đặc biệt trầm trọng do tác động của dịch bệnh Covid-19. Tuy nhiên trong bối cảnh khó khăn chung, giá cổ phiếu lại có sự hồi phục mạnh mẽ, liên tục chinh phục những đỉnh cao mới và các chỉ số trên thị trường cũng phần nào phản ánh được sự bật tăng hết sức ngoạn mục này

Báo cáo gần đây nhất cho thấy hệ số giá trên thu nhập (P/E) của S&P 500 đang được định giá với mức gấp 22 lần thu nhập dự phóng – mức đắt đỏ nhất kể từ bong bóng dot-com và cao hơn nhiều so với mức trung bình 10 năm là 15,6. Theo nhà kinh tế học Robert Shiller của Đại học Yale, chứng khoán Mỹ đang trong thời kỳ đỉnh cao nhất trong gần 20 năm trở lại đây. Tổng giá trị vốn hóa của thị trường cũng cao hơn bất kỳ giai đoạn nào trong bong bóng dot-com.

Lãi suất đang ở mức siêu thấp cũng phần nào cho thấy giá cổ phiếu hiện nay không đắt. Khi lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm chỉ là 0,95% thì chỉ số P/E hiện nay sẽ không tăng cao như khi lợi suất là 5%. Tuy nhiên có một vấn đề khiến lập luận này không ổn. Lợi suất trái phiếu 10 năm phản ánh kỳ vọng của nhà đầu tư về mức lãi suất cho vay qua đêm mà FED sẽ áp dụng trong thập kỷ tới. Một điều dễ nhận thấy là chính sách của FED luôn thay đổi theo diễn biến của nền kinh tế, cụ thể khi muốn hạ nhiệt nền kinh tế, FED sẽ tăng lãi suất và ngược lại khi muốn hoạt động kinh tế sôi động hơn, FED sẽ hạ lãi suất. Điều này đồng nghĩa với lãi suất thấp thì nền kinh tế cũng tăng trưởng thấp và có lạm phát thấp, kéo theo cả tăng trưởng lợi nhuận cũng thấp. Câu hỏi được đặt ra ở đây là tại sao trong năm 2020, nền kinh tế tăng trưởng thấp mà giá cổ phiếu lại tăng?

Năm nay FED đã có một sự thay đổi lớn trong chính sách điều hành lãi suất, đó là giữ nguyên các mức lãi suất để phòng ngừa rủi ro lạm phát tăng. Trong nỗ lực hỗ trợ phục hồi nền kinh tế, FED cam kết duy trì mức lãi suất thấp kỷ lục gần bằng 0 cho đến khi lạm phát đạt 2%, đồng thời cam kết duy trì lãi suất ở mức từ 0 đến 0,25% cho đến khi điều kiện thị trường lao động được cải thiện và lạm phát ở mức mong muốn. Điều này đồng nghĩa với trong vài năm tới, lãi suất sẽ thấp hơn so với trước. Đây cũng chính là yếu tố quan trọng để nhà đầu tư tin tưởng rằng thị trường chứng khoán sẽ tăng điểm.

Trong lịch sử, các quy tắc đầu tư cũng đã từng thay đổi. Peter Bernstein – Chuyên gia nghiên cứu về lịch sử thị trường tài chính khuyến nghị các nhà đầu tư kỳ cựu trên phố Wall nên coi việc tỷ suất cổ tức rơi xuống dưới mức lợi suất trái phiếu 10 năm là một dấu hiệu nên bán ra. Tuy nhiên họ đã bỏ qua một vấn đề quan trọng, đó chính là việc các công ty dùng lợi nhuận để tái đầu tư thay vì chi trả cổ tức.

Có lẽ sẽ cần đến 50 năm nữa để cố tức quay trở lại lớn hơn lợi suất trái phiếu. Dẫu vậy điều này cũng không có gì chắc chắn. Đầu những năm 1970, các nhà đầu tư tin tưởng “Nifty Fifty” – nhóm 50 cổ phiếu có vốn hóa lớn phổ biến nhất trên thị trường chứng khoán New York sẽ tiếp tục tăng trưởng trong thời gian tới và đã đổ xô mua cổ phiếu của các công ty này. Kết quả họ đã đoán sai và chịu cảnh thua lỗ lớn bởi “Nifty Fifty” cũng là những cái tên lao dốc nhanh nhất trong thị trường giá xuống những năm 1970.

Có thể thấy những động thái của FED trong năm 2020 đã khiến các nhà đầu tư phải thay đổi cách suy nghĩ về giá trị. Tuy nhiên vẫn còn quá sớm để khẳng định bất cứ điều gì. Những suy nghĩ của họ có chính xác hay không? Chính thời gian sẽ cho câu trả lời xác thực nhất

Thiên An