Giá thịt lợn vẫn tăng mạnh, Bộ Công Thương quyết tâm bình ổn…
Bắt đầu từ tháng 6 năm nay, giá thịt lợn có xu hướng tăng dần, tăng mạnh nhất từ cuối tháng 10 đến nay và hiện đang ở mức khá cao. Trước tình hình đó, thực hiện chỉ đạo của của Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ tại cuộc họp ngày 19/11/2019, Bộ Công Thương quyết tâm vào cuộc triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm đảm bảo nguồn cung và bình ổn thị trường thịt lợn
Ông Trần Duy Đông – Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) lý giải thịt lợn tăng giá mạnh là do ảnh hưởng của dịch tả lợn châu Phi lây nhiễm vào Việt Nam từ đầu năm 2019 và đến cuối tháng 6 đã lan rộng, bùng phát trên phạm vi toàn quốc. Số lượng lợn mắc bệnh và tiêu hủy lớn, cùng với việc không thể tái đàn ở các vùng dịch trong những tháng tiếp theo do dịch tả lợn châu Phi tại Việt Nam chưa được khống chế, chưa có vaccine chống dịch đã tác động lớn đến nguồn cung thịt lợn cho thị trường trong nước (đặc biệt cho giai đoạn từ cuối tháng 9 đến nay). Bên cạnh đó, việc kiểm dịch thú y, kiểm soát dịch bệnh hạn chế lưu chuyển lợn thịt và thịt lợn giữa các địa phương để tránh lây lan dịch bệnh đã gây mất cân đối cung cầu cục bộ tại một số địa phương, đẩy giá thịt lợn tăng cục bộ ảnh hưởng đến tâm lý thị trường. Ngoài ra, trong bối cảnh dịch bệnh lan rộng, nguồn cung giống cũng giảm nên việc chăn nuôi lợn đòi hỏi chi phí rất cao cho cả giống, các biện pháp phòng dịch cho chuồng trại, chi phí kiểm dịch thú y… cũng làm gia tăng chi phí sản xuất, kinh doanh thịt lợn. Nhu cầu tiêu dùng dịp cuối năm tăng trong khi đó một bộ phận người chăn nuôi giữ hàng lại chưa bán chờ giá tăng cao hơn.
Theo Tổng cục thống kê, đàn lợn cả nước tháng 11/2019 giảm mạnh 22% so với cùng thời điểm năm trước do chịu ảnh hưởng của dịch tả lợn châu Phi, nguồn cung giảm là yếu tố chủ yếu khiến giá thịt lợn hơi trên thị trường gia tăng.
Còn theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tổng lượng thịt các loại trong năm 2019 ước đạt 5,14 triệu tấn, giảm 4,1%. Tuy nhiên, thịt lợn là mặt hàng thực phẩm thiết yếu và chiếm tỷ trọng lớn (khoảng 70%) trong cơ cấu tiêu dùng thực phẩm, sản lượng thịt lợn giảm 380 nghìn tấn, tương đương từ 9-10% so với năm 2018 cũng ảnh hưởng lớn đến thị trường thực phẩm trong nước.
Về nhu cầu, thời gian đầu khi xuất hiện bệnh Dịch tả lợn châu Phi, người tiêu dùng chưa có thông tin đầy đủ nên nhu cầu tiêu thụ giảm. Tuy nhiên, hiện nay, nhu cầu tiêu dùng mặt hàng này đã bình thường trở lại và như thường lệ sẽ có xu hướng tăng trong dịp cuối năm và Tết Nguyên đán (tăng mạnh nhất trong tháng 1/2020). Do vậy, dự báo nhu cầu tiêu dùng những tháng cuối năm giảm nhẹ khoảng 5-10% so với năm 2018 do giá cao, khoảng 300.000 – 320.000 tấn/tháng.
Năm nay, dịp Tết Dương lịch và Âm lịch khá gần nhau nên nhu cầu thịt lợn sẽ tăng cao. Để đảm bảo cung cầu thịt lợn, Vụ trưởng Trần Duy Đông cho biết thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ tại cuộc họp ngày 19/11/2019, Bộ Công Thương có trách nhiệm chỉ đạo ngành Công Thương và các địa phương tăng cường công tác bình ổn giá mặt hàng thịt lợn so với các nhóm thực phẩm khác, đặc biệt trong dịp Tết Dương lịch và Nguyên đán 2020
Trước đó Bộ Công Thương cũng đã triển khai một loạt các giải pháp như ban hành Chỉ thị số 12/CT-BCT ngày 21/10/2019 về thực hiện các giải pháp bảo đảm cân đối cung cầu, bình ổn thị trường cuối năm 2019 và dịp Tết Nguyên đán Canh Tý 2020. Trong đó yêu cầu Sở Công Thương các tỉnh, thành phố, các đơn vị trực thuộc Bộ chủ động tham mưu hoặc có phương án chuẩn bị nguồn hàng, dự trữ hàng hóa thiết yếu nói chung và mặt hàng thịt lợn nói riêng dịp cuối năm và Tết Nguyên đán; có phương án hỗ trợ và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp nhập khẩu thịt lợn khi có có nhu cầu…Bộ Công Thương cũng đã chủ trì phối hợp với các đơn vị liên quan (Bộ Tài chính, Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn, Ngân hàng Nhà nước) làm việc với các địa phương (Hà Nội, Tp.HCM, Đồng Nai, Hà Nam) về công tác chuẩn bị nguồn hàng Tết, trong đó chú trọng đến nguồn cung mặt hàng thịt lợn.
Theo chỉ đạo của Bộ Công Thương cũng như trước diễn biến phức tạp của thị trường mặt hàng thịt lợn, các địa phương đều rất quan tâm đến bình ổn thị trường mặt hàng thực phẩm nói chung và mặt hàng thịt lợn nói riêng. Đơn cử tại Tp.HCM, để chủ động ứng phó với mọi tình huống, Sở Công Thương đã xây dựng Kế hoạch số 1532/KH-SCT về ứng phó khẩn cấp đối với Dịch tả lợn Châu Phi và các giải pháp bảo đảm cân đối cung cầu mặt hàng thịt lợn trong đó đã xây dựng 5 nhóm giải pháp chung, xây dựng các tình huống và giải pháp cụ thể cho từng trường hợp. Thành phố cũng đã huy động các doanh nghiệp kinh doanh chủ lực tham gia chương trình bình ổn thị trường, thực hiện dự trữ mặt hàng thịt lợn và các sản phẩm thịt khác. Tương tự, các địa phương lớn khác cũng đã triển khai nhiều giải pháp để đảm bảo cung cầu và bình ổn giá mặt hàng này.
Bộ Công Thương cũng phối hợp với các địa phương tổ chức hàng loạt các sự kiện kết nối cung cầu tại Hà Nội, Hà Nam, Thái Bình… trong đó một trong những mặt hàng trọng tâm kết nối cung cầu là thịt lợn. Tại các sự kiện này, hàng loạt các biên bản ghi nhớ giữa nhà sản xuất, nhà phân phối đã được ký kết nhằm đẩy mạnh lưu thông phân phối hàng hóa, trong đó có mặt hàng thịt lợn. Kết nối cung cầu hàng hóa cũng là giải pháp mà Bộ Công Thương sẽ tiếp tục triển khai trong thời gian tới.
Bộ Công Thương cũng yêu cầu Sở Công Thương các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Cục Quản lý thị trường địa phương tiếp tục nghiêm túc thực hiện một số giải pháp ổn định thị trường mặt hàng thịt lợn. Cụ thể, thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 12/CT-BCT và Công văn số 7881/BCT-TTTN ngày 21 tháng 10 năm 2019 về việc thực hiện các giải pháp bảo đảm cân đối cung cầu, bình ổn thị trường cuối năm 2019 và dịp Tết Nguyên đán Canh Tý 2020.
Đồng thời, Sở Công Thương các tỉnh, thành phố phải chủ động tham mưu hoặc có phương án chuẩn bị nguồn hàng, dự trữ hàng hóa thiết yếu nói chung và mặt hàng thịt lợn nói riêng dịp cuối năm và Tết Nguyên đán; phối hợp với các cơ quan chức năng hỗ trợ và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp nhập khẩu thịt lợn. Bên cạnh đó, tập trung nguồn lực bình ổn thị trường mặt hàng thịt lợn, chỉ đạo các doanh nghiệp phân phối trên địa bàn nhất là các doanh nghiệp tham gia chương trình bình ổn thị trường có kế hoạch bảo đảm nguồn cung và giữ giá mặt hàng thịt lợn ổn định dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán.
Cục Quản lý thị trường các tỉnh thành phố có trách nhiệm tiếp tục phối hợp với các lực lượng chức năng trên địa bàn tăng cường kiểm tra, kiểm soát, xử lý nghiêm các hành vi găm giữ hàng, các vi phạm về giá, buôn bán thịt lợn qua biên giới, sản phẩm thịt lợn không rõ nguồn gốc, xuất xứ và không bảo đảm an toàn thực phẩm.
Trân Nguyễn
