Gần 4 triệu việc làm ở Mỹ đã biến mất vĩnh viễn
Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy đại dịch đang giáng một đòn mạnh mẽ vào nền kinh tế Mỹ, với hàng triệu việc làm sẽ biến mất vĩnh viễn.
Số người thất nghiệp được xếp vào loại mất việc làm vĩnh viễn đã tăng thêm 345.000 người trong tháng 9 lên mức cao nhất trong 7 năm là 3,8 triệu người, theo con số được điều chỉnh theo mùa từ Cục Thống kê Lao động.
Điều đó có nghĩa là những gì mà nhiều người hy vọng ban đầu về tình trạng nghỉ việc không lương hoặc mất việc tạm thời đang trở thành nguy cơ mất việc vĩnh viễn khi các doanh nghiệp đóng cửa và cắt giảm chi phí.
Sự gia tăng của những người Mỹ thất nghiệp vĩnh viễn là bằng chứng rõ ràng về tác động do cuộc khủng hoảng y tế gây ra.
Austan Goolsbee, cựu cố vấn kinh tế của Tổng thống Obama, nói với CNN Business trong một email: “Đó là một dấu hiệu đáng ngại”.
Khi người Mỹ bị cho thôi việc, Bộ Lao động xếp một số vào diện nghỉ việc tạm thời. Những người bị sa thải được phân loại là mất việc vĩnh viễn là những người hoặc đã hoàn tất công việc tạm thời hoặc đã mất hoàn toàn việc làm, nghĩa là công việc đó sẽ không quay trở lại.
Tỷ lệ thất nghiệp của người Mỹ được phân loại là thất nghiệp vĩnh viễn đã tăng lên 35,6% vào tháng 9, tăng từ chỉ 11,1% vào tháng 4.
Gus Faucher, nhà kinh tế trưởng tại PNC cho biết: “Thật đáng lo ngại – không chỉ đối với những cá nhân này, mà còn về những gì nó nói về sự phục hồi”.
Những chiếc trượt màu hồng gắn ở Disney, Goldman Sachs và các hãng hàng không
Tin tốt là Mỹ đã nhanh chóng phục hồi hơn một nửa số việc làm bị mất trong thời kỳ đại dịch. 661.000 việc làm khác đã được bổ sung vào tháng 9 khi nhiều doanh nghiệp mở cửa trở lại và các biện pháp y tế được dỡ bỏ, theo chính phủ báo cáo hôm thứ Sáu.
Tin xấu là sự phục hồi của thị trường việc làm đang mất dần đà phục hồi, vì sự mở cửa trở lại ban đầu của nền kinh tế.
Brian Coulton, nhà kinh tế trưởng tại Fitch Ratings, viết trong một ghi chú hôm thứ Sáu rằng: “Phần lớn sự phục hồi của thị trường lao động đang nằm ở phía sau”.
Và chỉ trong vài tuần qua, các công ty lớn bao gồm Disney, hãng bảo hiểm khổng lồ AllState và Raytheon Technologies đều đã thông báo hàng nghìn nhân viên bị sa thải. Goldman Sachs cũng đang cắt giảm hàng trăm việc làm sau khi trước đó đã tạm dừng việc sa thải trong thời kỳ đại dịch.
Tệ hơn nữa, thứ Năm có lẽ đánh dấu ngày tồi tệ nhất về số lượng nhân viên sa thải trong lịch sử ngành hàng không. Sau khi không đảm bảo được gói cứu trợ lớn hơn của liên bang, American Airlines và United Airlines đã công bố kế hoạch cắt giảm tổng cộng 32.000 việc làm.
Seema Shah, chiến lược gia trưởng tại Chief Global Investors, đã viết trong một lưu ý cho khách hàng hôm thứ Sáu rằng: “Vết sẹo kinh tế có thể trở nên rõ ràng hơn trong Quý 4 khi nhiều công ty cuối cùng bắt đầu lao vào khó khăn, báo cáo đóng cửa và cắt giảm việc làm”.
Phục hồi có thể mất nhiều năm
Goolsbee, hiện là giáo sư tại Trường Kinh doanh Booth của Đại học Chicago, cho biết số lượng người Mỹ thất nghiệp vĩnh viễn ngày càng tăng vẽ nên một bức tranh đáng lo ngại về sự phục hồi.
Goolsbee viết: “Nếu chúng ta đang trên con đường chỉ phục hồi được hai phần ba, và sau đó lại có hàng triệu doanh nghiệp lao dốc và việc làm tại đó sẽ mất đi vĩnh viễn, chúng ta sẽ lại mất nhiều năm cố gắng trở lại con đường chúng ta đã đi trước đây”.
Và tình trạng mất việc làm vĩnh viễn đó sẽ hoành hành khắp nền kinh tế. Những người không có việc làm có thể thu mình lại và ngừng chi tiêu. Họ có nguy cơ bị tụt hậu trong các khoản thanh toán xe hơi, hóa đơn thẻ tín dụng và thanh toán thế chấp.
Những rủi ro đó càng tăng lên bởi thực tế là Quốc hội cho đến nay đã không cung cấp thêm các biện pháp kích thích tài khóa – mặc dù nền kinh tế Mỹ đang kêu gọi điều đó.
Hy vọng hiện nay đó là những người hiện được xếp vào nhóm thất nghiệp vĩnh viễn cuối cùng sẽ được tuyển dụng ở nơi khác. Mặc dù một số nhà hàng, nhà bán lẻ và doanh nghiệp nhỏ đã đóng cửa, các công ty mới vẫn đang mở ra mỗi ngày.
Nhưng yếu tố thời gian vẫn được tính đến vì thời gian thất nghiệp ảnh hưởng đến cơ hội được tuyển dụng lại.
Bảo Nguyên
