Doanh nghiệp linh hoạt vượt khó

Bối cảnh kinh tế khó khăn, các thị trường xuất khẩu thắt chặt chi tiêu, đơn hàng sụt giảm mạnh…, để tồn tại buộc các doanh nghiệp phải giảm lương, cắt nhân sự, thu hẹp không gian làm việc, dừng các hoạt động đầu tư mới…

Là doanh nghiệp còn non trẻ đã phải đối mặt với hàng loạt khó khăn khi thị trường bất động sản “đóng băng”, hợp đồng xây dựng mới dần ít đi, những dự án đang triển khai bị chậm vốn, không đạt tiến độ…., Phan Hồng Phúc – Giám đốc Công ty Xây dựng Phan Lê AP buộc phải cắt giảm lương và phúc lợi của người lao động. “Đầu năm nay, doanh thu Công ty đã giảm hơn 50% so với năm 2021. Dự báo trong thời gian tới sẽ còn nhiều khó khăn, thách thức hơn nữa” – anh Phúc chia sẻ

Đồng cảnh ngộ, doanh thu của Công ty cung cấp thiết bị âm thanh Phúc Thanh cũng đã giảm 40% trong quý IV/2022 và 50% trong hai tháng đầu năm nay do các dự án lớn tạm dừng, thu nhập người dân co lại khiến nhu cầu của doanh nghiệp lẫn gia đình đều giảm. Bối cảnh khó khăn, Công ty thực hiện chuyển nhân viên kỹ thuật đơn thuần sang kiêm nhiệm kinh doanh, hỗ trợ khách hàng; đồng thời cắt giảm nhân sự giao nhận để chuyển sang thuê ngoài và cắt bớt ngân sách tiếp thị.

Báo cáo của Tổng cục Thống kê cho thấy trong quý I/2023, thu nhập bình quân của lao động các ngành xây dựng, bất động sản, sản xuất và phân phối điện, khí đốt đều giảm. Trong điều kiện kinh tế hết sức khó khăn, doanh nghiệp chỉ có thể cắt giảm chi phí thông qua thu hẹp quảng cáo, giảm lương, cắt giảm nhân sự…. Cooky – một startup ngành thực phẩm chế biến, đóng gói còn thực hiện trả lương nhân viên một phần, cùng với đó là trả bằng thực phẩm do chính công ty sản xuất. Doanh nghiệp này còn dịch chuyển sản xuất từ Tp.HCM về Đồng Nai để gần vùng nguyên liệu, qua đó tiết giảm chi phí logistics lẫn nhân công…

Một biện pháp vượt khó khác được các doanh nghiệp áp dụng là thu hẹp không gian làm việc. Hãng tư vấn bất động sản Knight Frank (Anh) cho biết quý I/2023 tỷ lệ trống của văn phòng hạng B – phân khúc trung cấp tại Tp.HCM đạt khoảng 12,3%, tăng 4,4% so với quý IV/2022. Nguyên nhân là do các doanh nghiệp ngành tài chính, bất động sản, thương mại và công nghệ thu hẹp diện tích sàn, trả mặt bằng để tiết kiệm chi phí

Ngoài ra bối cảnh khó khăn, thiếu vốn buộc các doanh nghiệp phải hạn chế đầu tư mới. Theo Tổng cục Thống kê, quý I/2023 tổng vốn đăng ký bổ sung vào nền kinh tế chỉ đạt 756.700 tỷ đồng, giảm gần 36% và là mức thấp nhất kể từ năm 2019 – thời điểm chưa xuất hiện Covid-19. Đại diện Công ty Payoo – nhà cung cấp nền tảng thanh toán trực tuyến cho 40 ngân hàng, ví điện tử và trực tiếp tại hơn 25.000 điểm bán toàn quốc cho biết nhiều doanh nghiệp đã phải chuyển từ chế độ “tấn công” sang “phòng thủ”. Sa thải nhân sự, cắt giảm chi phí cho những hoạt động tiêu tốn nhiều nguồn lực như R&D (nghiên cứu và phát triển), tạm ngưng mở mới điểm bán hay thậm chí cắt lỗ đang được nhiều công ty đẩy mạnh triển khai để bật chế độ an toàn.

Không chỉ doanh nghiệp trong nước mà các doanh nghiệp FDI cũng phải “thắt lưng buộc bụng”. Báo cáo Chỉ số Môi trường Kinh doanh (BCI) quý I do Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) và Decision Lab thực hiện đưa ra dự báo trong quý II/2023 đầu tư và số lượng lao động sẽ rơi vào tình trạng “đóng băng”, bất chấp doanh thu có được cải thiện hay không

Liên quan kế hoạch đầu tư, 5% doanh nghiệp tham gia khảo sát cho biết trong quý II/2023 mức đầu tư của họ sẽ giảm đáng kể, chỉ tương đương mức quý I. Tuy nhiên, tỷ lệ định tăng vừa phải mức độ đầu tư đã giảm nhẹ từ 20% trong quý I xuống còn 19%. Với lao động, 4% được hỏi muốn giảm sâu nhân sự (so với 3% của quý I). Trong khi, tỷ lệ muốn tăng vừa phải quy mô đội ngũ giảm từ 29% xuống còn 23%.Ông Thue Quist Thomasen – Giám đốc điều hành Decision Lab nhận xét đơn đặt hàng tăng lên trong khi mức đầu tư và tuyển dụng tương đối thấp phần nào cho thấy đây vẫn là giai đoạn chờ đợi và quan sát đối với nhiều công ty.

Trong quý I/2023, PCI do EuroCham công bố đạt 48 điểm, tương đương với quý IV/2022. Con số dưới 50 phản ánh môi trường đang tiêu cực. Nhận định dù tình hình chưa mấy sáng sủa nhưng vẫn không xấu thêm đi, Chủ tịch EuroCham Gabor Fluit cũng đồng thời bày tỏ hy vọng những cải cách sắp tới đối với thủ tục cấp phép lao động và thị thực du lịch có thể tác động tích cực đến tăng trưởng kinh tế. “Cộng đồng doanh nghiệp châu Âu đang kỳ vọng trong những tháng còn lại của năm 2023, nhà quản lý sẽ có các biện pháp hiệu quả hơn. Trong lúc chờ đợi, một số doanh nghiệp tiếp tục tìm cách mở rộng những dịch vụ, sản phẩm mới hoặc rẻ hơn để cải thiện  doanh thu, đảm bảo việc làm và thu nhập cho người lao động” – Chủ tịch EuroCham cho hay.

Còn theo bà Vũ Ngọc Tú – Giám đốc điều hành Sakuko, doanh nghiệp này đang tìm kiếm thêm những sản phẩm chất lượng nhưng giá cả tốt để khách hàng mua sắm trong giai đoạn chi tiêu khó khăn. Về phía Công ty Phúc Thanh cũng chuyển sang tìm kiếm khách hàng ở phân khúc mới (phục vụ giáo dục, phòng họp, báo cháy, nhà thờ…) và hướng đi này đã giúp doanh thu của Công ty dần khởi sắc hơn kể từ tháng 3.

Uuviet Solutions – nhà cung cấp các thiết bị phòng tắm cao cấp nhập khẩu thì chuyển hướng sang bán các sản phẩm phụ trợ, sản phẩm đính kèm để tăng thanh khoản cho dòng tiền. Dù hướng đi mới này cho doanh thu thấp hơn nhưng lại giúp tiền về liên tục, Uuviet Solutions có thể lấy ngắn nuôi dài cho những dự án lớn. Doanh nghiệp này cũng lên kế hoạch phát triển ngành mới về nệm và bếp để có thể tối giản nguồn lực, chi phí quản lý hiệu quả.

Đối với ngành kinh tế không có nhiều lối ra có thể tự xoay sở mà chủ yếu trông chờ vào chính sách như ngành xây dựng, Giám đốc Phan Hồng Phúc bày tỏ mong muốn doanh nghiệp mình sẽ được vay vốn với lãi suất ưu đãi hơn. Không riêng gì công ty của Phúc mà giải quyết nhanh vướng mắc các dự án tồn đọng, tinh gọn thủ tục pháp lý, giấy phép xây dựng là điều mong mỏi chung của tất cả các doanh nghiệp để vượt qua giai đoạn khó khăn, sớm phục hồi và phát triển sản xuất kinh doanh.

Mai Văn