Điểm mấu chốt trong kế hoạch tái cơ cấu nợ của Sri Lanka
Ngân hàng Trung ương Sri Lanka (CBSL) đã tiết lộ một kế hoạch tái cơ cấu nợ trong nước sâu rộng nhằm khôi phục sự ổn định ở quốc gia bị khủng hoảng này.
Động thái này được đưa ra vào thứ Năm khi chính phủ cố gắng đáp ứng các điều kiện của gói cứu trợ trị giá 2,9 tỷ đô la của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã được thống nhất vào tháng 3 – vốn được coi là rất quan trọng đối với sự phục hồi kinh tế của quốc đảo này.
Việc tái cấu trúc được chờ đợi từ lâu là cần thiết để giúp Sri Lanka đạt được mục tiêu của chương trình IMF là giảm tổng nợ xuống 95% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) vào năm 2032.
Năm ngoái, một cuộc khủng hoảng ngoại hối khiến chính phủ không thể trả tiền nhập khẩu nhiên liệu, thực phẩm, thuốc men và các nhu yếu phẩm khác, dẫn đến các cuộc biểu tình dẫn đến việc Tổng thống lúc đó là Gotabaya Rajapaksa bị phế truất.
W A Wijewardena, cựu phó thống đốc Ngân hàng Trung ương của đất nước, nói với Al Jazeera rằng kế hoạch “không phải là một sự lựa chọn mà là một hành động tất yếu của chính phủ trong bối cảnh ngân sách mong manh ở Sri Lanka”.
Kế hoạch đó bao gồm:
• Theo cải cách nợ trong nước, những người nắm giữ trái phiếu bằng đô la phát hành trong nước như Trái phiếu Phát triển Sri Lanka (SLDB) sẽ có ba lựa chọn, theo Thống đốc CBSL Nandalal Weerasinghe.
• Đầu tiên sẽ là cách đối xử tương tự với các nhà đầu tư vào trái phiếu chính phủ quốc tế của quốc gia – cắt giảm 30% tiền gốc với kỳ hạn 6 năm với lãi suất 4%.
• Thứ hai sẽ là cách đối xử tương tự như cách được đề xuất đối với các chủ nợ song phương bằng đô la Mỹ: không cắt giảm tiền gốc, với kỳ hạn 15 năm và thời gian ân hạn 9 năm với lãi suất 1,5%.
• Thứ ba là trao đổi các khoản nắm giữ của họ lấy các công cụ bằng đồng nội tệ: không cắt giảm tiền gốc với kỳ hạn 10 năm theo SLFR (lãi suất cơ sở cho vay cố định của Sri Lanka) + 1% lãi suất.
• Sri Lanka hiện có 12,5 tỷ USD trái phiếu chính phủ quốc tế. Họ cũng có 11,3 tỷ đô la cho các khoản vay song phương.
• Theo kế hoạch, trái phiếu bằng đồng nội tệ do các quỹ hưu trí nắm giữ, bao gồm cả quỹ hưu trí, sẽ được đổi lấy trái phiếu có kỳ hạn dài hơn (2027 đến 2038), với lãi suất 9% cho đến khi đáo hạn.
• CBSL nắm giữ tín phiếu kho bạc sẽ được chuyển đổi thành trái phiếu đáo hạn từ năm 2029 đến năm 2038, với cơ cấu lãi suất giảm dần. Việc này sẽ được thực hiện trong giai đoạn 2 của quá trình tái cơ cấu nợ trong nước.
• Việc nắm giữ tín phiếu kho bạc và trái phiếu kho bạc của ngành ngân hàng đã được loại trừ khỏi quá trình tái cơ cấu nợ trong nước do áp lực đáng kể đối với ngành ngân hàng hiện nay do nợ xấu ngày càng tăng, tác động của tái cơ cấu nợ nước ngoài và thuế cao.
Vậy tại sao việc tái cấu trúc nợ trong nước lại quan trọng?
• Bộ trưởng Tài chính Mahinda Siriwardana hôm thứ Năm cho biết việc tái cấu trúc sẽ chi trả một phần khoản nợ trong nước trị giá 42 tỷ đô la của đất nước.
• Động thái này có khả năng tạo động lực xung quanh việc đàm phán lại nợ nước ngoài đối với khoản nợ nước ngoài trị giá 36 tỷ đô la, bao gồm 24 tỷ đô la do các trái chủ và các chủ nợ song phương như Trung Quốc, Nhật Bản và Ấn Độ nắm giữ.
• Sri Lanka đã đặt mục tiêu hoàn tất các cuộc đàm phán tái cơ cấu nợ vào tháng 9 để phù hợp với đánh giá đầu tiên về chương trình của IMF.
Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo?
• Khung tái cơ cấu trong nước sẽ được trình lên Quốc hội vào thứ Bảy để phê duyệt. CBSL hy vọng sẽ hoàn tất việc trao đổi trái phiếu quỹ hưu trí vào tháng Bảy.
• Sri Lanka tuyên bố nghỉ lễ năm ngày từ ngày 29 tháng 6 đến ngày 3 tháng 7 nhằm ngăn chặn bất kỳ biến động tiềm ẩn nào của thị trường. Các nhà phân tích cho biết, các ngày lễ đặc biệt của ngân hàng cũng cho phép bất kỳ khoản lỗ nào từ việc bán trái phiếu được ghi nhận vào quý thứ ba của năm.
Huy Hoàng
