Đài Loan lo mất bí kíp ngành chip
Gã khổng lồ bán dẫn TSMC đã được Tổng thống Mỹ Joe Biden và Giám đốc điều hành Apple Tim Cook chào đón trong tuần này trong buổi lễ khánh thành nhà máy sản xuất trị giá 40 tỷ USD ở Arizona – một khoản đầu tư khổng lồ được thiết kế để giúp đảm bảo nguồn cung cấp chip tiên tiến nhất cho Mỹ.
Tuy nhiên, ở quê nhà Đài Loan, có một sự lo lắng sâu sắc về áp lực chính trị và thương mại ngày càng tăng đối với nhà sản xuất chip quan trọng nhất thế giới để mở rộng chi nhánh ra quốc tế. Công ty đang xây dựng một cơ sở tại Nhật Bản và xem xét đầu tư vào châu Âu.
Ngoài nguy cơ TSMC sẽ mang theo công nghệ tiên tiến nhất của mình – tước đi một trong những tài sản độc nhất của Đài Loan và giảm cơ hội việc làm tại địa phương – còn có những lo ngại rằng sự hiện diện giảm sút của công ty có thể khiến Đài Bắc chịu áp lực lớn hơn từ Bắc Kinh, vốn đã thề sẽ kiểm soát hòn đảo tự trị bằng vũ lực nếu cần thiết.
TSMC được coi là kho báu ở Đài Loan và cung cấp linh kiện cho những gã khổng lồ công nghệ bao gồm Apple và Qualcomm. Công ty được coi là rất có giá trị đối với nền kinh tế toàn cầu, cũng như đối với Trung Quốc – quốc gia tuyên bố Đài Loan là lãnh thổ của riêng mình – đến nỗi đôi khi nó còn được coi là một phần của “lá chắn silicon” chống lại một cuộc xâm lược quân sự tiềm tàng của Bắc Kinh. Sự hiện diện của TSMC tạo động lực mạnh mẽ cho phương Tây bảo vệ Đài Loan trước bất kỳ nỗ lực nào của Trung Quốc nhằm chiếm lấy Đài Loan bằng vũ lực.
Một ngày trước buổi lễ khánh thành hôm thứ Ba, Chiu Chenyuan, một nhà lập pháp của Đảng Nhân dân Đài Loan đối lập, đã chất vấn Bộ trưởng Ngoại giao Joseph Wu về việc liệu có một “thỏa thuận bí mật” với Mỹ để gây bất lợi cho ngành công nghiệp chip của Đài Loan hay không.
Chiu tuyên bố rằng gã khổng lồ chip đang chịu áp lực chính trị phải chuyển hoạt động và công nghệ tiên tiến nhất của mình sang Mỹ. Ông trích dẫn việc điều chuyển 300 người, bao gồm cả các kỹ sư của TSMC, đến nhà máy ở Arizona. Đáp lại, Wu cho biết không có thỏa thuận bí mật nào, cũng như không có bất kỳ nỗ lực nào nhằm làm giảm tầm quan trọng của Đài Loan đối với TSMC.
Patrick Chen, trưởng bộ phận nghiên cứu của CL Securities Đài Loan có trụ sở tại Đài Bắc, cho biết hiện có một mối quan ngại tại Đài Loan về tầm quan trọng quốc tế ngày càng tăng của TSMC, áp lực mà công ty này phải đối mặt để mở rộng và điều đó có ý nghĩa gì đối với Đài Loan.
Theo các chuyên gia, do lo ngại về việc mất quyền tiếp cận với các con chip quan trọng, đặc biệt là khi căng thẳng leo thang giữa Trung Quốc và Mỹ, cũng như giữa Bắc Kinh và Đài Bắc, chính phủ và các công ty hướng tới người tiêu dùng lớn như Apple đã yêu cầu các công ty bán dẫn địa phương hóa hoạt động của họ.
Chris Miller, tác giả của cuốn sách “Cuộc chiến chip: Cuộc chiến vì công nghệ quan trọng nhất thế giới” cho biết: “Quyết định mở rộng đầu tư vào Arizona của TSMC là bằng chứng cho thấy rủi ro chính trị và địa chính trị sẽ đóng một vai trò lớn hơn trước đây trong các quyết định về chuỗi cung ứng. Điều đó cũng cho thấy rằng khách hàng của TSMC đang yêu cầu đa dạng hóa hơn về mặt địa lý, đây là điều mà trước đây không phải là mối quan tâm chính của các khách hàng lớn”.
Hôm thứ Ba, TSMC cho biết họ đang tăng đầu tư vào Mỹ bằng cách xây dựng một nhà máy bán dẫn thứ hai ở Arizona và nâng tổng vốn đầu tư ở đó từ 12 tỷ USD lên 40 tỷ USD.
Nhiều chuyên gia tin rằng vào thời điểm chip 3 nanomet được sản xuất tại Arizona, các hoạt động của TSMC tại Đài Loan sẽ sản xuất chip thậm chí còn nhỏ hơn, tiên tiến hơn.
Dan Hutcheson, phó chủ tịch TechInsights, một tổ chức nghiên cứu chuyên về chip, cũng tin rằng TSMC sẽ giữ chân các nhóm phát triển tiên tiến nhất của mình ở Đài Loan.
Hoàng Dương
