Cuộc chiến ở Ukraine ảnh hưởng đến châu Phi như thế nào?

Khi quân đội Nga oanh tạc Ukraine, nhiều khu vực tại châu Phi đang chuẩn bị gánh chịu gánh nặng của một cuộc xung đột có thể kéo dài giữa các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ – hai trong số những đối tác thương mại được yêu thích nhất của lục địa này.
Các nhà kinh tế châu Phi đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về sự sụt giảm khối lượng thương mại giữa lục địa này với Ukraine và Nga nếu cuộc xâm nhập của Nga vào Ukraine không sớm kết thúc.
Nga và Ukraine là những nước đóng vai trò quan trọng trong thương mại nông sản toàn cầu, với cả hai quốc gia này chiếm 1/4 xuất khẩu lúa mì của thế giới, bao gồm ít nhất 14% xuất khẩu ngô vào năm 2020 và 58% xuất khẩu dầu hướng dương toàn cầu trong cùng năm.
Thương mại giữa các nước châu Phi và các nước láng giềng thuộc Liên Xô cũ, đặc biệt là Nga, đã phát triển mạnh trong những năm gần đây với xuất khẩu của Nga sang châu lục này trị giá 14 tỷ USD hàng năm và nhập khẩu từ châu Phi đạt khoảng 5 tỷ USD mỗi năm.
Tuy nhiên, các nhà phân tích lo ngại những lợi ích này đang trên đà bị xói mòn nhanh chóng, báo hiệu một sự gián đoạn nghiêm trọng về điều kiện lương thực của châu Phi nếu chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine vẫn tiếp diễn.
Wandile Sihlobo, Nhà kinh tế trưởng của Phòng Kinh doanh Nông nghiệp Nam Phi, cho biết các khu vực của châu Phi có thể chìm trong đói kém trong vòng ba tháng nếu cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine kéo dài.
Sihlobo nói với CNN: “Trong ngắn hạn, từ nay đến ba tháng, xung đột sẽ ảnh hưởng đến nguồn cung cấp lương thực chủ yếu từ khía cạnh giá cả. Là các nhà nhập khẩu ròng các sản phẩm như lúa mì, có ảnh hưởng đến bánh mì và ngũ cốc, dầu hướng dương và ngô, các nước châu Phi khá dễ bị ảnh hưởng bởi một số nguồn cung cấp từ Nga và Ukraine. Các nước sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức nếu chiến tranh tiếp tục kéo dài hơn ba tháng – bởi vì thông thường, các quốc gia thường dự trữ nguồn cung cấp từ ba đến năm tháng”.
Sihlobo giải thích rằng cuộc chiến Ukraine cũng diễn ra vào thời điểm tồi tệ đối với châu Phi do đợt hạn hán nghiêm trọng đang diễn ra ở tiểu vùng phía đông, khiến giá lương thực bị ảnh hưởng nặng nề.
Sihlobo nói thêm rằng các lệnh trừng phạt nhắm vào Nga cũng có thể làm phức tạp thêm xuất khẩu của châu Phi. Ông nói: “Châu Phi xuất khẩu trái cây và rau quả sang Nga và Ukraine. 7% cam quýt của Nam Arica được xuất khẩu sang Nga, 14% táo và lê của Nam Phi được xuất sang Nga. Ai Cập và Tunisia cũng xuất khẩu trái cây và rau quả sang Nga. Các lệnh trừng phạt mà Mỹ và các nước châu Âu áp dụng đối với Nga sẽ ảnh hưởng đến lĩnh vực dịch vụ tài chính … ngay cả khi hậu cần không bị ảnh hưởng ngay lập tức, nó sẽ phá vỡ hệ thống thanh toán của tất cả các nhà xuất khẩu”.
Huy Phong