Chương trình 863 giúp Trung Quốc “chạm” tới một nền nông nghiệp công nghệ cao
Kể từ khi thiết lập Chương trình Nghiên cứu và Phát triển công nghệ cao quốc gia (Chương trình 863), sản xuất nông nghiệp công nghệ cao tại Trung Quốc đã có bước phát triển ấn tượng, góp phần thúc đẩy sự phát triển của nền khoa học và công nghệ nông nghiệp quốc gia.
Nông dân Trung Quốc đang hướng tới mô hình nông nghiệp bền vững (Ảnh: Xinhua)
Chương trình 863 được triển khai trong 1 thập kỷ, từ năm 2005 đến năm 2015, tập trung vào đánh giá các yếu tố như: thời tiết, thủy lợi, mật độ cây trồng, độ sâu cần thiết khi gieo hạt giống xuống đất…Dựa trên nền tảng những thông tin này, các nhà khoa học Trung Quốc sẽ hướng dẫn phương thức trồng trọt, canh tác cho người nông dân. Đơn cử ở khu vực miền Nam Trung Quốc, để gia tăng hiệu suất canh tác, các nhà khoa học khuyến cáo bà con nên gieo khoảng 20 hạt thóc/m² ruộng. Trước đó trên 1m² ruộng, nông dân khu vực này thường gieo thấp hơn con số 20 hạt.
Thông qua Chương trình 863, Trung Quốc thu được một loạt cơ sở kỹ thuật cho phát triển nông nghiệp bền vững dựa trên công nghệ cao và đi đến kết luận thay vì chia sẻ công cụ sản xuất nông nghiệp, chỉ cần tập trung thu thập dữ liệu khoa học tổng hợp ở từng địa phương, từ đó sẽ tính toán ra nhu cầu và năng lực sản xuất.
Các kết quả nghiên cứu mang tính đột phá của Trung Quốc mang lại niềm hy vọng cho ngành nông nghiệp thế giới vốn đang “đau đầu” bởi bài toán diện tích đất canh tác ngày một thu hẹp. Thông qua Chương trình 863, Trung Quốc đã hình thành một mạng lưới nghiên cứu với 1.200 nhà khoa học, 65.000 cán bộ địa phương, 140.000 đại diện ngành công nghiệp và 21 triệu nông dân sản xuất trên 37,7 triệu ha ruộng đất. Kết quả nghiên cứu của Trung Quốc góp phần minh chứng phương pháp sản xuất dựa trên nền tảng khoa học, kỹ thuật công nghệ giúp gia tăng năng suất, sản lượng cũng như chất lượng nông sản; giảm thiểu những tác động tiêu cực đến môi trường. Chương trình 863 cũng đồng thời cung cấp những dữ liệu khoa học quý giá làm nền tảng để từ đó nông dân có thể đưa ra mô hình, phương thức canh tác phù hợp với đặc tính thổ nhưỡng, khí hậu tại địa phương mình sinh sống.
Theo khuyến nghị của giới khoa học Trung Quốc, để duy trì và phát triển mạng lưới nông nghiệp, bắt buộc phải ứng dụng các tiến bộ khoa học công nghệ và sự tham gia tích cực của chính quyền địa phương. Tuy nhiên với các quốc gia khác (Ấn Độ, các nước châu Phi…) điều kiện này lại không tương thích và rất khó áp dụng bởi Trung Quốc có hệ thống hạ tầng cơ sở khu vực hoàn thiện và đồng bộ; hơn nữa vấn đề điều hành và kiểm soát từ cấp trung ương tương đối hiệu quả. Chính điều kiện thuận lợi này đã giúp quốc gia 1,4 tỷ dân duy trì tốt mạng lưới nông nghiệp.
Mặc dù vẫn còn khoảng 200 triệu hộ nông dân Trung Quốc chưa tham gia Chương trình 863 song các nhà quản lý nông nghiệp nước này rất kỳ vọng cục diện sẽ sớm thay đổi trong tương lai gần. Hiện ở 21 tỉnh của Trung Quốc, các nhà khoa học đã về sống cùng nông dân, trình diễn các mô hình canh tác ứng dụng công nghệ cao để thuyết phục bà con. Với sự nỗ lực không ngừng của các bên, Chính phủ Trung Quốc tin tưởng Chương trình 863sẽ sớm thay đổi thói quen xấu sản xuất có hại cho môi trường của nông dân, góp phần mang lại hiệu quả kinh tế cao, cải thiện chất lượng đời sống người dân.
Trung Quốc đưa các nhà khoa học xuống sống cùng nông dân (Ảnh: Sina)
Là nước sản xuất nông nghiệp lớn nhất trên thế giới, Trung Quốc có 300 triệu nông dân chủ yếu canh tác các loại hoa màu như: lúa, khoai tây, kê, ngũ cốc, chè, thuốc lá… Theo thống kê của tờ Bloomberg, hiện 1/5 sản lượng ngô và 1/4 sản lượng khoai trên toàn thế giới có xuất xứ từ Trung Quốc. Hàng năm, Trung Quốc sản xuất gần 30 triệu tấn trứng, chiếm 1/2 sản lượng trứng thế giới. Điều đáng lưu ý là chỉ có 10% diện tích đất của Trung Quốc được dành cho sản xuất nông nghiệp và diện tích này ngày càng bị thu hẹp do quá trình CNH – HĐH và hình thành sa mạc.
Ông Zhong Yu – Chuyên gia của Viện Kinh tế Nông nghiệp&Phát triển, Học viện Khoa học Nông nghiệp Trung Quốc cho biết với mục tiêu thúc đẩy phát triển nền nông nghiệp quốc gia, từng bước gia tăng lợi ích và làm giàu cho nông dân, Chính phủ Trung Quốc đã ban hành một loạt cơ chế, chính sách như: xóa bỏ thuế nông nghiệp, “4 trợ cấp”…Thông qua các cơ chế, chính sách này đã góp phần thiết lập một hệ thống hỗ trợ và bảo vệ nền nông nghiệp nội địa; theo đó tổ hợp các mô hình về sản xuất nông nghiệp, các thiết bị kỹ thuật và phương thức quản lý tổ chức nông nghiệp cũng có sự thay đổi tương thích. Đến nay nền nông nghiệp truyền thống Trung Quốc đã dần được hiện đại hóa với các quan hệ rộng mở; kết hợp hài hoà giữa CNH – HĐH và đô thị hóa.
Theo : Phước Tài
