Chủ tịch VCCI: Trong cải thiện môi trường đầu tư không phải tất cả các bộ ngành, điạ phương đều có hành động cụ thể và thực chất

“Dù Chính phủ đã có biện pháp quyết liệt để cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh nhưng trên thực tế không phải tất cả các bộ ngành, điạ phương đều có hành động cụ thể và thực chất”, ông Vũ Tiến Lộc cho biết.

Phát biểu tại Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam(VBF) giữa kỳ năm 2018, TS Vũ Tiến Lộc – Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã có những nhận định khách quan về vấn đề cải cách thủ tục hành chính và cải thiện môi trường đầu tư hiện nay.

Trước hết, ông Lộc khẳng định trong bối cảnh thương mại thế giới nửa đầu 2018 tiếp tục có những diễn biến phức tạp và ngày càng căng thẳng, môi trường thương mại và đầu tư của Việt Nam vẫn tương đối ổn định. Điều này một phần là do Việt Nam chưa phải đối diện trực tiếp với những biện pháp bảo hộ từ các thị trường khác nhưng chủ yếu là do những nỗ lực từ phía chính phủ trong cải cách liên quan đến xuất nhập khẩu và đầu tư.

Tại Hội nghị Xúc tiến Đầu tư Vĩnh Long vừa qua, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam VCCI, Tiến sĩ Vũ Tiến Lộc từng nhấn mạnh :“Các địa phương không vì ưu tiên Doanh nghiệp FDI mà “lơ là” các Doanh nghiệp trong nước, một bộ phận doanh nghiệp vẫn cảm thấy trong chính sách của chính quyền hiện nay nghiêng về những nhà đầu tư nước ngoài hơn là chú trọng doanh nghiệp trong nước, thay vào đó, chính quyền địa phương cần thực sự quan tâm đến họ nhiều hơn nữa.”

Với thế giới, Việt Nam có thêm những bước đi quan trọng hướng tới tự do hóa thương mại, mở cửa nền kinh tế thông qua việc chính phủ đã ký CPTPP, triển khai thêm 10 FTA (Free Trade Agreement – hiệp định thương mại tự do, PV) khác mang lại niềm tin mới cho cộng đồng doanh nghiệp và tạo diện mạo mới cho môi trường đầu tư kinh doanh của Việt Nam.

Tuy nhiên thực tế là trong khi Chính phủ hành động rất quyết liệt, không phải tất cả các bộ ngành, các địa phương đều tham gia.

Lấy ví dụ cụ thể hơn, chủ tịch VCCI cho biết sau 4 năm đưa vào thực hiện cơ chế một cửa quốc gia – cơ chế vốn được xem là nền tảng để hiện đại hóa và cảicách thủ tục hành chính, thì riêng trong hoạt động xuất nhập khẩu mới chỉ triển khai được 47/245 thủ tục, chiếm 19%. Trong số 47 thủ tục đã được thực hiện không ít trường hợp chưa được đồng bộ hoá, thậm chí còn gây trở ngại khó khăn hơn cho doanh nghiệp.

Thứ hai là vấn đề cải cách trong lĩnh vực kiểm tra chuyên ngành với hàng hóa xuất nhập khẩu. Dù các bộ ngành đã có nhiều hành động cụ thể tuy nhiên kết quả sau 3 năm thực hiện vẫn chưa được như kỳ vọng.

Số mặt hàng loại khỏi diện kiểm tra chuyên ngành chiếm chưa đầy 6% và trong số 164 danh mục hàng hoá; có tới 63 danh mục chưa được các bộ ngành ban hành chính thức, chưa chỉ rõ mã số HS (mã số dùng để phân loại hàng hóa nhập khẩu – PV) từng mặt hàng hoặc có mã HS nhưng chưa phù hợp. Thời gian kiểm tra chuyên ngành trung bình vẫn là 76 giờ, cao hơn 3 lần so với các nước ASEAN 4 (gồm Singapore, Malaysia, Thái Lan và Philippines).

Ví dụ thứ ba đó là Chính phủ yêu cầu các bộ ngành phải cắt giảm, đơn giản hóa tối thiểu 50% thủ tục kinh doanh nhưng cho đến thời điểm hiện tại mới chỉ có Bộ Công Thương đã soạn thảo trình chính phủ nghị định theo yêu cầu. Bốn bộ khác là Bộ Nông Nghiệp, Xây Dựng, Tài Chính, Y Tế đã soạn thảo nghị định lấy ý kiến cộng đồng doanh nghiệp.

“Còn lại các bộ khác đang làm gì và làm thế nào, giải pháp cắt giảm có phù hợp hay không thì doanh nghiệp không được biết và không được tham gia ý kiến, trong khi thời điểm cuối cùng để thông qua các nghị định là tháng 10/2018”, ông Vũ Tiến Lộc trần tình.

Trước thực tế trên, đại diện cho tiếng nói của cộng đồng doanh nghiệp, ông Vũ Tiến Lộc đề nghị chính phủ tiếp tục thực hiện triệt để các mục tiêu cải cách thế chế, cải cách môi trường đầu tư kinh doanh, đặc biệt là cơ chế một cửa và thủ tục kiểm tra chuyên ngành với hàng hóa xuất nhập khẩu; đảm bảo các bộ ngành liên quan thường xuyên thông tin tham vấn, lấy ý kiến cộng đồng doanh nghiệp trước khi báo cáo với chính phủ. Ông cũng cho rằng chính phủ nên tiến hành thủ tục phê chuẩn hiệp định CPTPP tốt nhất là vào kỳ họp quốc hội cuối năm nay, để hiệp định này sớm có hiệu lực.

Phước Tài