Chính sách ba con của Trung Quốc có thể không giải quyết được vấn đề thiếu lao động

Quyết định cho phép người dân sinh thêm con của Trung Quốc là một nỗ lực ấn tượng nhằm giải quyết tình trạng thiếu lao động ngày càng trầm trọng có thể đè nặng lên sự phát triển kinh tế của đất nước.

Sự thay đổi trong chính sách cho phép các cặp vợ chồng sinh ba con thay vì hai con – được công bố hôm thứ Hai – nhằm cải thiện “cơ cấu nhân khẩu học” của Trung Quốc, đối phó với dân số già và duy trì “nguồn nhân lực dồi dào” cho nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, theo Tân Hoa Xã.

 Động thái này là một sự thay đổi lớn đối với Trung Quốc, quốc gia mới chỉ nới lỏng chính sách một con lâu đời cách đây 6 năm. Nhưng áp lực đã gia tăng kể từ đó, và chỉ vài tuần trước, Trung Quốc đã báo cáo sự suy giảm đáng báo động trong lực lượng lao động mà các nhà kinh tế cảnh báo có thể hạn chế tăng trưởng kinh tế.

Dữ liệu điều tra dân số gần đây cho thấy dân số Trung Quốc đang tăng với tốc độ chậm nhất trong nhiều thập kỷ, trong khi số người từ 15 đến 59 tuổi giảm xuống dưới 900 triệu xuống khoảng 63% dân số vào năm 2020 – giảm khoảng 7 điểm phần trăm so với một thập kỷ trước đó. Các chuyên gia cho biết lực lượng lao động của Trung Quốc sẽ đạt đỉnh trong vài năm tới trước khi giảm khoảng 5% trong thập kỷ tới.

Yue Su, nhà kinh tế học tại Economist Intelligence Unit ở London, cho biết: “Động lực nhân khẩu học từng thúc đẩy sự phát triển kinh tế của đất nước trong những thập kỷ gần đây sẽ nhanh chóng tiêu tan”. Điều đó có thể đồng nghĩa với rắc rối đối với các mục tiêu chính sách kinh tế lớn mà Chủ tịch Tập Cận Bình đề ra. Ông đã đặt ra tham vọng GDP của Trung Quốc sẽ tăng gấp đôi vào năm 2035. Và trong khi một số nhà dự báo nói rằng Trung Quốc có thể vượt qua Mỹ để trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới vào cuối thập kỷ này, hai bên vẫn có một khoảng cách lớn hơn về mức độ thịnh vượng.

Theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế, GDP bình quân đầu người của Trung Quốc ở mức 17.000 USD, so với con số hơn 63.000 USD của Mỹ. Cách đây hơn 40 năm, Trung Quốc đã đưa ra chính sách một con để giải quyết tình trạng quá tải dân số và xóa đói giảm nghèo. Nhưng khi dân số già đi, Bắc Kinh bắt đầu nới lỏng các chính sách của mình và vào năm 2015, họ tuyên bố sẽ nới lỏng các hạn chế để cho phép mỗi gia đình có tối đa hai con. Bây giờ chính phủ đang nới lỏng hơn nữa – nhưng chỉ đơn giản việc nói với mọi người rằng họ được phép sinh thêm con có thể không đủ để giải quyết cuộc khủng hoảng nhân khẩu học.

Tỷ lệ sinh của Trung Quốc giảm gần 15% so với cùng kỳ năm 2020 và một số người đã chỉ ra rằng chi phí sinh hoạt tăng là một yếu tố cản trở việc có gia đình lớn hơn.

Sau thông báo hôm thứ Hai, người dùng mạng Trung Quốc thể hiện sự thiếu nhiệt tình về việc sinh con. Lý do họ không muốn sinh con thứ ba – hoặc bất kỳ đứa con nào, là những chủ đề thịnh hành nhất trên Weibo, một nền tảng truyền thông xã hội giống Twitter ở Trung Quốc. Một người dùng viết: “Chủ yếu là do tôi cảm thấy mệt mỏi. Làm thế nào tôi có thể đủ khả năng để có một đứa con khi áp lực trong cuộc sống quá cao?”.

Quế Vân