Chính phủ điện tử – Lấy người dân, doanh nghiệp là trung tâm phục vụ
Với phương châm “lấy người dân, doanh nghiệp là trung tâm phục vụ”, không bỏ ai lại phía sau trong quá trình cải cách, Cổng dịch vụ công quốc gia là đầu mối giúp công khai, minh bạch các thông tin liên quan về thủ tục hành chính và cung cấp, hỗ trợ thực hiện dịch vụ công theo nhu cầu sử dụng, phù hợp với từng đối tượng.
Cổng Dịch vụ công quốc gia có vai trò quan trọng trong xây dựng Chính phủ điện tử, đây là hệ thống kết nối Chính phủ với người dân và doanh nghiệp qua phương thức điện tử. Nhận thức rõ vị trí, vai trò của Cổng dịch vụ công quốc gia Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã giao Văn phòng Chính phủ chủ trì, phối hợp với bộ, ngành, địa phương xây dựng Cổng dịch vụ công quốc gia với mong muốn tạo dựng một địa chỉ hỗ trợ, cung cấp thông tin thủ tục hành chính và dịch vụ công liên tục, chính xác, hiệu quả, thể hiện tinh thần phục vụ của Chính phủ.
Thực hiện nhiệm vụ được giao, Văn phòng Chính phủ đã phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương, các doanh nghiệp công nghệ thông tin, các doanh nghiệp cung ứng dịch vụ công ích, các tổ chức quốc tế, chuyên gia trong và ngoài nước nghiên cứu xây dựng Cổng dịch vụ công quốc gia trên cơ sở bám sát quy định tại Nghị định số 61/2018/NĐ-CP về thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính và Quyết định số 274/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án Cổng dịch vụ công quốc gia.
Sau 9 tháng tích cực triển khai, việc thiết lập Cổng dịch vụ công quốc gia về cơ bản đã hoàn thành. Cổng dịch vụ công quốc gia bao gồm các cấu phần chính:
(1) Cơ sở dữ liệu quốc gia về thủ tục hành chính và Bộ câu hỏi/trả lời liên quan đến TTHC;
(2) Nền tảng xác thực, đăng nhập một lần kết nối với các Cổng dịch vụ công cấp Bộ, cấp tỉnh;
(3) Nền tảng thanh toán trực tuyến;
(4) Hệ thống phản ánh, kiến nghị cho người dân, doanh nghiệp;
(5) Tích hợp các dịch vụ công trực tuyến của các Bộ, ngành, địa phương;
(6) Hệ thống hỗ trợ trực tuyến và Tổng đài hỗ trợ.
Cổng dịch vụ công cung cấp các chức năng cơ bản sau:
(1) Chức năng đăng nhập một lần, sử dụng 01 tài khoản của Cổng dịch vụ công quốc gia để đăng nhập Cổng dịch vụ công của Bộ, của địa phương.
(2) Tra cứu về thông tin thủ tục hành chính, dịch vụ công của tất cả các ngành, lĩnh vực, các địa phương trên toàn quốc
(3) Theo dõi chi tiết toàn bộ quá trình giải quyết thủ tục hành chính, dịch vụ công;
(4) Hỗ trợ thực hiện thủ tục hành chính, dịch vụ công theo hướng cá nhân hóa thông tin người dùng, cung cấp các tiện ích liên quan đến việc thực hiện dịch vụ công.
(5) Tiếp nhận phản ánh kiến nghị liên quan đến việc giải quyết thủ tục hành chính, dịch vụ công, các quy định về cơ chế, chính sách, thủ tục hành chính, các sáng kiến cải cách; chuyển xử lý và theo dõi chi tiết tình trạng xử lý của Bộ, ngành, địa phương.
(6) Thanh toán trực tuyến phí, lệ phí thực hiện thủ tục hành chính, dịch vụ công sử dụng tài khoản của các ngân hàng, trung gian thanh toán;
(7) Đánh giá sự hài lòng trong giải quyết thủ tục hành chính, dịch vụ công, phản ánh kiến nghị;
Các giải pháp chức năng, tính năng trên Cổng dịch vụ công quốc gia được các chuyên gia trong nước và quốc tế đánh giá bảo đảm chất lượng, phù hợp với các tiêu chuẩn theo thông lệ quốc tế. Văn phòng Chính phủ đã phối hợp với Bộ Công an, Bộ Thông tin và Truyền thông đánh giá mức độ an ninh, an toàn thông tin của Cổng dịch vụ công quốc gia và đã sẵn sàng các giải pháp bảo vệ, đối phó, ứng cứu bảo đảm an toàn, an ninh thông tin.
Cùng với Văn phòng Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đã rất tích cực trong việc rà soát, chuẩn hóa Cơ sở dữ liệu thủ tục hành chính, nâng cấp, tích hợp, cung cấp các dịch vụ công trực tuyến trên Cổng dịch vụ công quốc gia, xây dựng các Bộ câu hỏi/trả lời với ngôn ngữ đời sống dễ hiểu để hỗ trợ giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp; xây dựng, triển khai Cổng dịch vụ công, Hệ thống thông tin một cửa điện tử cấp bộ, cấp tỉnh kết nối với Cổng dịch vụ công quốc gia để kết nối, tích hợp, chia sẻ tình hình, kết quả giải quyết hồ sơ thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền của bộ, ngành, địa phương. Đây là công việc thường xuyên, liên tục với mục tiêu xuyên suốt là lấy sự hài lòng của cá nhân, tổ chức là thước đo chất lượng cung cấp dịch vụ công của các cơ quan hành chính nhà nước, tổ chức cung cấp dịch vụ công.
Chỉ cần truy cập một địa chỉ duy nhất (dichvucong.gov.vn), bằng một tài khoản duy nhất, người dân, doanh nghiệp có thể đăng nhập được đến tất cả các Cổng dịch vụ công cấp Bộ, cấp tỉnh thực hiện dịch vụ công trực tuyến; theo dõi tình trạng giải quyết, đánh giá chất lượng giải quyết và gửi phản ánh, kiến nghị không phụ thuộc vào thời gian, địa giới hành chính.
Đồng thời, với vai trò đầu mối kết nối với các Cổng dịch vụ công, cơ sở dữ liệu, việc thực hiện dịch vụ công trực tuyến qua Cổng dịch vụ công quốc gia sẽ giúp người dân, doanh nghiệp thuận lợi hơn nhiều do có thể tái sử dụng các thông tin đã có và tiết kiệm thời gian chuẩn bị hồ sơ, từ đó giảm đáng kể chi phí xã hội trong thực hiện thủ tục hành chính, đặc biệt là những thủ tục hành chính có liên quan đến nhiều cơ quan.
Theo tính toán chi phí xã hội thực hiện 08 nhóm dịch vụ công, giả định với số lượng giao dịch như năm 2018, việc chuyển từ phương thức trực tiếp sang trực tuyến tại Cổng dịch vụ công quốc gia sẽ tiết kiệm được 4.222 tỷ đồng/năm, trong đó, tính riêng chi phí tiết kiệm được do thực hiện qua Cổng dịch vụ công quốc gia mang lại khoảng 1.736 tỷ đồng. Con số này sẽ tiếp tục tăng lên, tỷ lệ thuận với số lượng dịch vụ công trực tuyến được tích hợp lên Cổng dịch vụ công quốc gia.
Cổng dịch vụ công quốc gia với các nền tảng, dữ liệu dùng chung cũng sẽ giúp hạn chế việc đầu tư dàn trải tại các bộ, ngành, địa phương và giúp tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước, giám sát, đánh giá việc giải quyết TTHC, tăng trách nhiệm giải trình và năng lực phản ứng chính sách, thúc đẩy quá trình cải cách hành chính.
Cổng dịch vụ công quốc gia hướng tới việc số hóa hồ sơ, giấy tờ giấy, chuyển hoạt động sử dụng hồ sơ, văn bản giấy, giao dịch trực tiếp sang hoạt động sử dụng hồ sơ, văn bản điện tử, giao dịch điện tử và cung cấp dịch vụ công không phụ thuộc vào thời gian, địa giới hành chính; thúc đẩy cải cách hành chính, nhất là cải cách thủ tục hành chính thông qua việc ứng dụng công nghệ thông tin; cải thiện vị trí của Việt Nam về chỉ số dịch vụ công trực tuyến trong chỉ số phát triển Chính phủ điện tử theo xếp hạng hàng năm của Liên hiệp quốc.
Các dịch vụ công được lựa chọn tích hợp lên cổng là những dịch vụ có số lượng hồ sơ phát sinh lớn, thiết yếu với người dân, doanh nghiệp. Trên cơ sở lựa chọn, các dịch vụ công đó được tái cấu trúc, cải tiến quy trình và nâng cấp, tăng tính năng hỗ trợ để người dân, doanh nghiệp thực hiện thuận tiện hơn so với việc thực hiện dịch vụ công tại thời điểm hiện tại.
Tại thời điểm khai trương, Cổng dịch vụ công quốc gia sẽ cung cấp các dịch vụ công, bao gồm:
– 05 dịch vụ công thực hiện tại 63 tỉnh, thành phố: Đổi giấy phép lái xe; Thông báo hoạt động khuyến mại; Cấp lại thẻ Bảo hiểm y tế do mất, hỏng; Dịch vụ cấp điện hạ áp (phục vụ người dân, hộ gia đình); Dịch vụ cấp điện trung áp (phục vụ doanh nghiệp) và tích hợp tiện ích thanh toán tiền điện;
– 04 dịch vụ công thực hiện tại cấp Bộ: Cấp Giấy phép lái xe quốc tế; Đăng ký khuyến mãi; Nhóm dịch vụ về Cấp giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa; Nộp thuế điện tử đối với doanh nghiệp;
Ngoài ra, đối với 04 địa phương đã tích hợp trong năm 2019 cung cấp thêm một số dịch vụ công, ví dụ tại Thành phố Hồ Chí Minh là Đăng ký hộ kinh doanh và Đăng ký thuế, Hà Nội, Quảng Ninh, Hải Phòng là Đăng ký khai sinh…
Trong Quý I năm 2020, các Bộ, ngành, địa phương sẽ tích hợp lên Cổng dịch vụ công quốc gia 15 dịch vụ công thuộc các lĩnh vực thuế cá nhân, hải quan, đăng ký kinh doanh, y tế, lao động, khai sinh, giao dịch bảo đảm, lý lịch tư pháp, thu phạt vi phạm giao thông đường bộ…
Hữu Minh