Căng thẳng EU-Trung leo thang ảnh hưởng tới thỏa thuận đầu tư mới

Căng thẳng tồi tệ hơn giữa Liên minh châu Âu và Trung Quốc có thể gây nguy hiểm cho một thỏa thuận đầu tư mà hai bên đã đàm phán gần đây. EU hôm thứ Hai đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với bốn quan chức Trung Quốc và một thực thể vì vi phạm nhân quyền ở khu vực Tân Cương, tây bắc Trung Quốc. Động thái này là một phần trong hành động phối hợp chống lại Bắc Kinh của Hoa Kỳ và các đồng minh bao gồm Anh và Canada.

Trung Quốc nhanh chóng trả đũa EU, công bố danh sách đen của chính họ gồm 10 cá nhân – bao gồm cả các nhà lập pháp châu Âu – và 4 thực thể. Phản ứng của Bắc Kinh lần lượt dẫn đến cảnh báo từ một số thành viên của Nghị viện châu Âu, nói rằng họ sẽ không phê chuẩn thỏa thuận đầu tư giữa EU và Trung Quốc đã được nhất trí vào tháng 12.

Kathleen van Brempt, một nghị sĩ châu Âu thuộc nhóm Đảng Xã hội và Dân chủ (S&D) cánh tả cho biết: “Việc dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt đối với các nghị sĩ châu Âu là điều kiện tiên quyết để chúng tôi đàm phán với chính phủ Trung Quốc về thỏa thuận đầu tư”. S&D là nhóm chính trị lớn thứ hai trong Nghị viện Châu Âu, với 145 nghị sĩ.

Những đối tượng bị trừng phạt của Trung Quốc cũng lớn tiếng chỉ trích. Reinhard Bütikofer, một nghị sĩ của Đức, cho biết trong một bài đăng trên Twitter rằng việc phê chuẩn thỏa thuận giữa EU và Trung Quốc “trở nên không khả thi” sau khi Bắc Kinh áp đặt các biện pháp trừng phạt để “trừng phạt” quyền tự do ngôn luận. Bütikofer là một nhà lập pháp thuộc nhóm đảng Xanh/Liên minh Tự do Châu Âu và là chủ tịch phái đoàn Trung Quốc của Nghị viện Châu Âu.

Trong khi đó, nghị sĩ Miriam Lexmann, người Slovakia từ Đảng Nhân dân châu Âu trung hữu cho biết trong một bài viết trên Twitter rằng hành động của Trung Quốc “sẽ cho thấy rõ rằng nước này không quan tâm đến việc trở thành đối tác mà là một đối thủ có hệ thống làm suy yếu các giá trị và nguyên tắc cơ bản”. Nghị viện châu Âu chuẩn bị bỏ phiếu về thỏa thuận đầu tư giữa EU và Trung Quốc vào đầu năm 2022, theo S&D cho biết. Các cuộc đàm phán kéo dài bảy năm và thỏa thuận này, nếu được thông qua, sẽ cho phép các nhà đầu tư châu Âu có quyền “tiếp cận chưa từng có” vào thị trường Trung Quốc, theo Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cho biết vào tháng 12. Nhưng ngay cả trước các lệnh trừng phạt trả đũa hôm thứ Hai, một số nhà lập pháp châu Âu đã nêu ra các lo ngại lớn về thỏa thuận, gây nghi ngờ về việc nó sẽ được thông qua.

Ngọc Anh