Các tỷ phú Trung Quốc dốc toàn lực vào AI
Lĩnh vực công nghệ của Trung Quốc đang có một nỗi ám ảnh mới: cạnh tranh với những gã khổng lồ của Mỹ như Google và Microsoft trong “cuộc chạy đua vũ trang” trí tuệ nhân tạo toàn cầu. Các doanh nhân tỷ phú, kỹ sư cấp trung và cựu chiến binh của các công ty nước ngoài giờ đây nuôi dưỡng một tham vọng nhất quán đáng chú ý: vượt qua đối thủ địa chính trị của Trung Quốc trong một công nghệ có thể xác định quyền lực toàn cầu.
Trong số đó có ông trùm internet Wang Xiaochuan, người đã tham gia lĩnh vực này sau khi ChatGPT của OpenAI có trụ sở tại Mỹ ra mắt lần đầu tiên gây bão trên mạng xã hội vào tháng 11. Ông hiện gia nhập hàng ngũ các nhà khoa học, lập trình viên và nhà tài chính Trung Quốc – bao gồm cả nhân viên cũ của ByteDance, công ty mẹ của TikTok, nền tảng thương mại điện tử JD.com và Google – dự kiến sẽ thúc đẩy khoảng 15 tỷ đô la chi tiêu cho công nghệ AI trong năm nay.
Đối với Wang Xiaochuan, người sáng lập công cụ tìm kiếm Sogou mà Tencent Holdings đã mua lại trong một thỏa thuận trị giá 3,5 tỷ đô la cách đây chưa đầy hai năm, cơ hội đến rất nhanh với ông. Đến tháng 4, chàng sinh viên tốt nghiệp ngành khoa học máy tính đã thành lập công ty khởi nghiệp của riêng mình và huy động được 50 triệu đô la vốn hạt giống. Ông đã liên hệ với các cấp dưới cũ của mình tại Sogou, nhiều người trong số họ đã được ông thuyết phục tham gia. Đến tháng 6, công ty của ông đã tung ra một mô hình ngôn ngữ lớn mã nguồn mở và nó đã được các nhà nghiên cứu tại hai trường đại học nổi tiếng nhất của Trung Quốc sử dụng.
Wang Xiaochuan, người đã đặt tên cho công ty khởi nghiệp của mình là Baichuan hay “A Hundred Rivers,” nói với Bloomberg News: “Tất cả chúng tôi đều nghe thấy tiếng súng nổ trong cuộc đua. Các công ty công nghệ, dù lớn hay nhỏ, đều ở trên cùng một vạch xuất phát. Trung Quốc vẫn chậm hơn Mỹ ba năm, nhưng chúng tôi có thể không cần ba năm để bắt kịp”.
Các tài năng và nguồn tài chính hàng đầu của Trung Quốc chảy vào AI phản ánh một làn sóng hoạt động sôi động ở Thung lũng Silicon, điều này có ý nghĩa sâu sắc đối với cuộc xung đột leo thang của Bắc Kinh với Washington. Các nhà phân tích và giám đốc điều hành tin rằng AI sẽ định hình các nhà lãnh đạo công nghệ trong tương lai, giống như Internet và điện thoại thông minh đã tạo ra một nhóm những người khổng lồ toàn cầu. Hơn nữa, nó có thể thúc đẩy các ứng dụng từ siêu máy tính đến sức mạnh quân sự – có khả năng làm nghiêng cán cân địa chính trị. Trung Quốc đang là một bối cảnh rất khác biệt — một nơi bị kiềm chế bởi các lệnh trừng phạt công nghệ của Mỹ, các yêu cầu kiểm duyệt và dữ liệu của cơ quan quản lý, cũng như sự ngờ vực của phương Tây đã hạn chế sự mở rộng ra quốc tế của các nhà vô địch quốc gia. Tất cả những điều đó sẽ khiến việc đuổi kịp Mỹ trở nên khó khăn hơn.
Trong kỷ nguyên di động, một thế hệ công ty khởi nghiệp do Tencent, Alibaba và ByteDance dẫn đầu đã xây dựng một ngành công nghiệp có thể cạnh tranh thực sự với Thung lũng Silicon. Nó đã khiến Facebook, YouTube và WhatsApp bị loại khỏi thị trường đang bùng nổ 1,4 tỷ người. Vào một thời điểm trong năm 2018, vốn đầu tư mạo hiểm ở Trung Quốc thậm chí còn trên đà vượt qua Mỹ — cho đến khi chiến tranh thương mại làm trầm trọng thêm suy thoái kinh tế.
Quốc Nam
