Các thương hiệu Trung Quốc hưởng lợi ở thị trường Nga

Trong năm qua, hàng trăm thương hiệu toàn cầu đã rời khỏi Nga để phản ứng trước cuộc xâm lược Ukraine. Điều đó buộc người Nga phải tìm giải pháp thay thế cho mọi thứ, từ điện thoại thông minh đến ô tô.

Nhiều công ty được hưởng lợi từ tình hình này: Đó là các Trung Quốc. Dữ liệu công nghiệp cho thấy gã khổng lồ điện thoại thông minh Xiaomi và nhà sản xuất ô tô Geely nằm trong số những công ty có doanh số bán hàng tăng vọt trong những tháng gần đây.

Theo Counterpoint Research, mặc dù iPhone và Samsung Galaxy từng là sản phẩm bán chạy nhất, nhưng hiện các mẫu của Xiaomi và Realme – một nhà cung cấp khác của Trung Quốc – đang đứng đầu bảng xếp hạng doanh số bán hàng.

Các nhà sản xuất Trung Quốc từng nổi tiếng ở Nga trước chiến tranh, chiếm khoảng 40% thị trường điện thoại thông minh vào tháng 12 năm 2021. Giờ đây, họ đã chiếm lĩnh gần như hoàn toàn, chiếm 95% thị trường một năm sau đó, theo dữ liệu của Counterpoint.

Trong khi đó, Samsung và Apple – thường lần lượt giữ vị trí số một và hai – đã chứng kiến thị phần kết hợp của họ giảm từ 53% xuống chỉ còn 3% trong cùng thời kỳ khi họ rút khỏi đất nước.

Một câu chuyện tương tự đang diễn ra trên những con đường của Nga. Trong năm qua, các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc Chery và Great Wall Motor đã lọt vào top 10 thương hiệu xe chở khách, trong khi BMW và Mercedes của Đức đã biến mất, theo dữ liệu từ S&P Global Mobility.

Theo nhà cung cấp dữ liệu Autostat, người Nga đã mua một lượng ô tô Trung Quốc kỷ lục vào năm ngoái. Doanh số bán ô tô mới của Trung Quốc tại nước này đã tăng 7% vào năm 2022, lên 121.800 xe, ngay cả khi thị trường sụp đổ.

Lada, thương hiệu nội địa từng là nhà sản xuất ô tô phổ biến nhất của Nga trước chiến tranh, cũng chứng kiến thị phần tăng từ khoảng 22% lên 28% vào năm 2022, theo dữ liệu của S&P.

Giống như Renault, các nhà sản xuất ô tô toàn cầu đã rút khỏi Nga sau cuộc xâm lược Ukraine, bao gồm cả Hyundai và Kia, những công ty nước ngoài lớn khác ở đó. Tu Le, người sáng lập công ty tư vấn Sino Auto Insights có trụ sở tại Bắc Kinh, cho biết: “Nó để lại một lỗ hổng lớn trên thị trường. Và người Trung Quốc rất vui khi lấp đầy khoảng trống đó”.

Mặc dù các thương hiệu Trung Quốc đang gặt hái phần thưởng từ lệnh cấm vận của phương Tây, nhưng thị trường Nga cũng đang thu hẹp khi nền kinh tế nước này suy thoái.

Năm ngoái, doanh số bán điện thoại thông minh của Nga đã giảm 33% xuống còn 21 triệu, theo Counterpoint Research. Trong khi đó, thị trường điện thoại thông minh của châu Âu đã giảm 20%.

Theo Autostat, thị trường ô tô của Nga thậm chí còn tồi tệ hơn, giảm gần 60% vào năm 2022 so với năm trước.

Hristova nói rằng đối với nhiều người tiêu dùng Nga, các quyết định về các mặt hàng có giá trị lớn “có thể đang bị trì hoãn ngay bây giờ”, đặc biệt là khi họ chuẩn bị cho các làn sóng huy động quân sự tiềm ẩn trong tương lai.

Theo các nhà phân tích, câu hỏi lớn hiện nay là liệu thị trường có thay đổi mãi mãi hay không.

Nếu chiến tranh ở Ukraine kết thúc, Apple và Samsung có thể sẽ xây dựng lại các hoạt động tại quốc gia này — và nhanh chóng lấy lại doanh số bán điện thoại thông minh.

Hoàng Hiệp