Các quan chức Israel, Mỹ tới UAE để hoàn tất thỏa thuận Israel-UAE
ABU DHABI (Reuters) – Các quan chức cấp cao của Hoa Kỳ và Israel đã hạ cánh xuống Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) vào thứ Hai trong một chuyến đi lịch sử để hoàn tất một hiệp ước đánh dấu mối quan hệ mở giữa Israel và quốc gia vùng Vịnh, và truyền đi thông điệp với người Palestine rằng bây giờ là lúc để họ đàm phán hòa bình.
Khi tới UAE, cố vấn cấp cao của Nhà Trắng Jared Kushner nói rằng Washington có thể giúp duy trì lợi thế quân sự của Israel trong khi thúc đẩy mối quan hệ với UAE, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới Ả Rập và một cường quốc trong khu vực.
Được công bố vào ngày 13 tháng 8, thỏa thuận bình thường hóa là thỏa thuận đầu tiên giữa một quốc gia Ả Rập và Israel trong hơn 20 năm và được tạo ra chủ yếu bởi nỗi lo sợ chung về Iran.
Người Palestine tỏ ra thất vọng trước động thái của UAE, coi đó là sự phản bội sẽ làm suy yếu lập trường từ lâu của các nước Ả Rập đó là kêu gọi Israel rút khỏi lãnh thổ bị chiếm đóng và chấp nhận nhà nước Palestine để đổi lấy quan hệ bình thường với các nước Ả Rập.
Ông Kushner nói rằng người Palestine không nên “mắc kẹt trong quá khứ. Họ phải ngồi vào bàn đàm phán. Hòa bình sẽ sẵn sàng cho họ, một cơ hội sẽ sẵn sàng cho họ ngay khi họ sẵn sàng đón nhận nói”.
Trong một tuyên bố chung, UAE, Israel và Mỹ kêu gọi các nhà lãnh đạo Palestine tái can thiệp với những người đồng cấp Israel.
Kushner và cố vấn an ninh quốc gia Hoa Kỳ Robert O’Brien dẫn đầu phái đoàn Hoa Kỳ trong chuyến thăm kéo dài hai ngày. Phái đoàn Israel được dẫn dắt bởi người đồng cấp của O’Brien, Meir
Israel và UAE sẽ thảo luận về hợp tác kinh tế, khoa học, thương mại và văn hóa trong chuyến thăm. Các chuyến bay thẳng giữa hai nước cũng sẽ nằm trong chương trình nghị sự, một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Israel nói với kênh truyền hình al Arabiya sau khi hạ cánh xuống Abu Dhabi.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã viết trên Twitter rằng: “Đó chính là hòa bình vì hòa bình”, mô tả một thỏa thuận về mối quan hệ chính thức với một quốc gia Ả Rập mà không đòi hỏi phải bàn giao đất đai mà Israel đã chiếm được trong cuộc chiến tranh Trung Đông năm 1967.
Ngay cả trước khi hạ cánh, các đại biểu đã làm nên lịch sử trong ngành hàng không khi máy bay thương mại của Israel bay qua lãnh thổ Saudi Arabia trên đường bay thẳng từ Tel Aviv đến thủ đô UAE.
Các quan chức Israel hy vọng chuyến đi sẽ xác định được ngày tổ chức lễ ký kết tại Washington, có lẽ sớm nhất là vào tháng 9, giữa Netanyahu và Thái tử Sheikh Mohammed bin Zayed al-Nahyan của Abu Dhabi.
Điều đó có thể mang lại cho Tổng thống Mỹ Donald Trump một sự thúc đẩy chính sách đối ngoại trước khi ông tái tranh cử vào tháng 11.
Chính quyền Trump đã cố gắng thuyết phục các quốc gia Ả Rập Sunni khác lo ngại về Iran can dự với Israel. Lực lượng mạnh nhất trong số đó là Saudi Arabia, dù đã mở cửa không phận cho chuyến bay El Al, nhưng vẫn báo hiệu rằng họ chưa sẵn sàng.
Các nhà lãnh đạo Palestine bày tỏ sự tức giận trước một thỏa thuận mà họ tin rằng càng làm xói mòn cuộc đấu tranh giành một nhà nước độc lập của họ.
Chính trị gia Saeb Erekat viết trên Twitter: “Hòa bình không phải là một từ trống rỗng được sử dụng để bình thường hóa tội ác và áp bức. Hòa bình là kết quả của công lý. Hòa bình không được tạo ra bằng cách từ chối quyền tồn tại của Palestine và áp đặt chế độ phân biệt chủng tộc. Apartheid được Netanyahu gọi là hòa bình vì hòa bình”.
Nhóm Hồi giáo Hamas, kiểm soát vùng Gaza của người Palestine, cũng lên án UAE.
Chuyến bay thể hiện “một nhát dao vào lưng người dân Palestine, kéo dài thời gian chiếm đóng và phản bội sự phản kháng của người dân (Palestine),” Hamas nói trong một tuyên bố.
Vài giờ trước khi máy bay hạ cánh, trong sự cố dường như không liên quan mà các nhà chức trách cho là do trục trặc khí gas, ba người đã thiệt mạng và một số người khác bị thương trong hai vụ nổ riêng biệt ở Abu Dhabi và trung tâm du lịch Dubai, cảnh sát và truyền thông địa phương cho
Văn phòng truyền thông của chính phủ Abu Dhabi cho biết hai người đã thiệt mạng trong vụ nổ ở thủ đô mà tờ National Daily đưa tin đã tấn công các nhà hàng KFC và Hardee’s, nằm trên một con đường chính dẫn đến sân bay.
Trong vụ thứ hai, một người thiệt mạng khi một bình gas phát nổ tại một nhà hàng ở Dubai, truyền thông địa phương đưa tin.
Bảo Nguyên
