Các nhà hoạt động vì quyền của Belarus, Nga, Ukraine giành giải Nobel Hòa bình
Nhà hoạt động bị bỏ tù Ales Bialiatski đến từ Belarus, Tổ chức Memorial của Nga và nhóm Trung tâm Tự do Dân sự Ukraine đã giành được Giải Nobel Hòa bình năm 2022 vì nỗ lực báo cáo các vụ vi phạm nhân quyền.
Thông báo này được đưa ra vào thứ Sáu tại Viện Nobel Na Uy ở thủ đô Oslo của Na Uy.
Chủ tịch Ủy ban Berit Reiss-Andersen, người cũng kêu gọi Belarus trả tự do cho Bialiatski khỏi nhà tù, nói: “Ủy ban Nobel Na Uy mong muốn vinh danh ba nhà hoạt động xuất sắc vì nhân quyền, dân chủ và sự chung sống hòa bình ở các nước láng giềng Belarus, Nga và Ukraine”.
Giải Nobel Hòa bình, trị giá 10 triệu kronor Thụy Điển, tương đương khoảng 900.000 USD, sẽ được trao tại Oslo vào ngày 10 tháng 12, kỷ niệm ngày mất của nhà công nghiệp Thụy Điển Alfred Nobel, người đã thành lập giải thưởng trong di chúc năm 1895 của ông.
Ủy ban Nobel Na Uy cho biết trong trích dẫn của mình: “Những người đoạt giải Hòa bình đại diện cho xã hội dân sự ở đất nước của họ. Trong nhiều năm, họ đã thúc đẩy quyền chỉ trích quyền lực và bảo vệ các quyền cơ bản của công dân. Họ đã có một nỗ lực xuất sắc để ghi lại các tội ác chiến tranh, vi phạm nhân quyền và lạm dụng quyền lực. Họ cùng nhau chứng minh tầm quan trọng của xã hội dân sự đối với hòa bình và dân chủ”.
Về phần mình, tổ chức Memorial nói rằng việc giành được giải thưởng này là sự công nhận đối với hoạt động nhân quyền của họ và các đồng nghiệp tiếp tục phải hứng chịu “những cuộc tấn công và trả thù” ở Nga. Thành viên Anke Giesen cuẩ Memorial nói với hãng tin Reuters: “Điều đó khuyến khích chúng tôi quyết tâm hỗ trợ các đồng nghiệp người Nga của chúng tôi tiếp tục công việc của họ tại một địa điểm mới, bất chấp việc buộc phải giải thể MEMORIAL International ở Moscow”.
Kristian Herbolzheimer, Giám đốc Viện Quốc tế Catalan vì Hòa bình, nói với Al Jazeera từ Brussels rằng giải thưởng nêu bật “tình anh em giữa ba quốc gia đang đối mặt với những thách thức và tình huống tương tự”.
Bialiatski, 60 tuổi, người đứng đầu tổ chức nhân quyền Belarus Viasna, đã bị bắt vào tháng 7 năm ngoái với cáo buộc trốn thuế, một động thái mà những người chỉ trích nhà lãnh đạo Belarus Alexander Lukashenko coi là một chiến thuật che đậy mỏng manh để bịt miệng công việc của ông.
Tổ chức của Bialiatski, có nghĩa là “Mùa xuân” và được thành lập vào năm 1996, là nhóm nhân quyền nổi bật nhất của Belarus, hoạt động của họ đã vạch ra xu hướng ngày càng độc tài của Lukashenko và lực lượng an ninh của ông ta.
Được thành lập trong các cuộc biểu tình ủng hộ dân chủ hàng loạt vài năm sau khi Liên Xô sụp đổ, tổ chức này đã tìm cách giúp đỡ những người biểu tình bị cầm tù và gia đình của họ.
Trong những năm kể từ đó, Viasna và Bialiatski đã trở nên nổi tiếng khi chế độ của Lukashenko dựa trên những cách tàn bạo hơn để giữ chặt quyền lực của mình.
Thảo Ngọc
