Bức tranh xuất khẩu cá tra Việt Nam – “Gam màu sáng” từ thị trường Mỹ và Trung Quốc

Cũng như các ngành hàng xuất khẩu khác, xuất khẩu cá tra của Việt Nam phải đối mặt với không ít khó khăn do tác động của dịch Covid-19. Tuy nhiên từ trong gian khó, xuất khẩu cá tra đang hé mở những tín hiệu hết sức lạc quan từ thị trường chủ lực là Mỹ.

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết từ đầu năm 2020 đến nay, cá tra là mặt hàng thủy sản chủ lực bị ảnh hưởng nặng nhất bởi dịch Covid-19. Theo thống kê, trong 2 tháng đầu năm, tổng giá trị xuất khẩu cá tra chỉ đạt 210 triệu USD, giảm tới 32% so với cùng kỳ năm ngoái. Sự sụt giảm giá trị xuất khẩu của cá tra Việt Nam đến từ sự trì trệ của thị trường Trung Quốc – thị trường nhập khẩu cá tra lớn nhất của nước ta trong năm 2019 với giá trị xuất khẩu 622,7 triệu USD, chiếm 31% tổng giá trị xuất khẩu cá tra.

Tuy nhiên bước sang năm 2020, do tác động của dịch Covid-19 nên hoạt động xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc hầu như bị tê liệt. Trong 2 tháng đầu năm nay, các đơn hàng xuất khẩu cá tra sang thị trường này hoặc bị chậm hoặc bị gián đoạn; đặc biệt trong tháng 2 và tháng 3, đơn hàng xuất khẩu của nhiều doanh nghiệp sụt giảm chỉ còn bằng 30% so với cùng kỳ năm ngoái, góp phần đưa giá trị xuất khẩu cá tra sang thị trường đông dân nhất thế giới trong 2 tháng đầu năm giảm sâu tới 52% so với cùng kỳ năm ngoái.

Cùng với Trung Quốc, xuất khẩu cá tra cũng gặp khó tại một số thị trường xuất khẩu lớn khác, điển hình như các nước tâm dịch của EU (Anh, Đức, Ý…). Theo thống kê, trong 2 tháng đầu năm xuất khẩu cá tra sang EU giảm tới gần 40% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái

Tại khu vực ASEAN, do ảnh hưởng từ chính sách phong tỏa của các nước để phòng chống dịch Covid – 19 nên kim ngạch xuất khẩu sang các thị trường trong khu vực như Thái Lan, Malaysia, Singapore… cũng sụt giảm nghiêm trọng. Tính chung trong 2 tháng đầu năm, giá trị xuất khẩu cá tra sang ASEAN giảm tới 19,3%, chỉ đạt 26,5 triệu USD,.

Tuy nhiên bên cạnh những “gam màu tối”, trong bức tranh xuất khẩu cá tra của Việt Nam cũng đã bắt đầu xuất hiện những “gam màu sáng” từ hai thị trường xuất khẩu chủ lực là Mỹ và Trung Quốc. Chỉ trong nửa đầu tháng 3/2020, giá trị xuất khẩu cá tra sang thị trường Trung Quốc – Hồng Kông đã đạt gần 13 triệu USD, tăng 1 triệu USD so với cả tháng 2 trước đó. Nếu tốc độ xuất khẩu tăng như dự đoán, một số doanh nghiệp xuất khẩu các tra tự tin nhận định rằng, giá trị xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc trong các tháng tới có thể tăng 40-50%.

Còn tại xứ cờ hoa, mặc dù 2 tháng đầu năm nay giá trị xuất khẩu cá tra sang Mỹ chỉ đạt 38,6 triệu USD, giảm tới 27% so với cùng kỳ năm 2019 song lượng tồn kho cá thịt trắng, trong đó có cá tra, đã giảm nhiều trên thị trường Mỹ. Từ đây có thể khẳng định thị trường này đang tăng nhu cầu nhập khẩu cá thịt trắng nói chung, cá tra nói riêng xuất phát từ tâm lý tích trữ lương thực, thực phẩm để phòng dịch Covid-19 của người dân xứ cờ hoa, qua đó tạo thêm cơ hội để các doanh nghiệp Việt đẩy mạnh xuất khẩu cá tra vào thị trường khổng lồ này.

Hạnh Phúc