Bỏ trần giá vé máy bay nội địa, nên hay không?
Khảo sát cho thấy trong năm 2022 vừa qua, chi phí nhiên liệu tăng đột biến, tỷ giá và lãi suất cũng tăng cao đẩy các hãng hàng không trong nước rơi vào cảnh thua lỗ. Trong bối cảnh đó, các doanh nghiệp và chuyên gia cho rằng việc thay đổi cơ chế điều hành giá vé máy bay nội địa là hết sức cấp thiết, tạo cơ sở cho việc tăng và tiến tới bỏ mức trần nhằm tiếp sức cho các doanh nghiệp vượt qua thời kỳ khó khăn.
Phát biểu tại Tọa đàm về khơi thông cơ chế, tiếp sức cho ngành hàng không, Phó Tổng Giám đốc Vietnam Airlines Trịnh Ngọc Thành cho biết lần cuối cùng điều chỉnh trần giá vé máy bay nội địa là vào tháng 12/2015. Từ đó đến nay, năm nào các hãng cũng họp cùng Bộ Giao thông Vận Tải, Cục Hàng không để phân tích các yếu tố đầu vào đã thay đổi song giá trần vẫn được giữ nguyên.
Một bất cập là vé máy bay nội địa có mức trần, còn vé quốc tế thì không. Chính điều này đã dẫn đến sự bất hợp lý như trần giá cao nhất của vé bay nội địa có thời điểm thấp hơn 40% so với mức cao nhất của chặng Tp.HCM – Singapore. “Nhằm khắc phục những bất cập, đảm bảo ngành hàng không phát triển bền vững, lâu dài, yêu cầu đặt ra là phải bỏ quy định trần vé nội địa trong dài hạn” – ông Thành đề xuất.
Đồng quan điểm, ông Nguyễn Mạnh Quân – Tổng Giám đốc Bamboo Airways cũng đề xuất bỏ quy định trần vé nội địa ra khỏi luật trong dài hạn. Nếu thời gian đầu chưa thể sửa luật, Bộ Giao thông Vận tải có thể cho điều chỉnh nâng giá trần phù hợp với các chi phí đầu vào và các quy định pháp luật. Đối với các đường bay có từ hai hãng hàng không trở lên cùng khai thác thì nên để thị trường tự điều tiết; tuy nhiên đối với các đường bay chỉ có một hãng khai thác thì Nhà nước vẫn phải quản lý giá trần.
Cũng theo Tổng Giám đốc Bamboo Airways, việc tăng hay bỏ trần giá vé cho phép doanh nghiệp chủ động đa dạng giá vé nhằm lấy hạng vé cao bù đắp cho hạng vé thấp, giá vé giai đoạn cao điểm bù cho thấp điểm. Điều này hoàn toàn không gây tổn hại gì đến quyền lợi của khách hàng.
GS.TS Trần Thọ Đạt – Thành viên tổ Tư vấn kinh tế của Thủ tướng cũng cho rằng chuyện bỏ giá trần chỉ là vấn đề thời gian. Nếu không có giá trần thì cơ quan quản lý có thể đưa ra một công thức điều hành giá vé máy bay như giá xăng dầu – một khung dao động mở, đảm bảo mức độ cạnh tranh bình đẳng, phù hợp lợi ích người dân.
Còn theo TS Lương Hoài Nam – Thành viên Hội đồng tư vấn du lịch Việt Nam (TAB), việc duy trì trần giá vé máy bay nội địa là rất vô lý bởi nó kìm hãm sự phát triển của ngành hàng không trong nước. Yêu cầu cấp thiết lúc này là cần bỏ quy định trần vé máy bay nội địa càng sớm càng tốt bởi trên thế giới chẳng có quốc gia nào còn giữ quy định này cả.
Chưa kể trên thị trường hàng không nội địa hiện nay đã có 5 hãng bay, không còn doanh nghiệp giữ vị trí độc quyền nên không còn lý do gì để không bỏ trần giá vé. Hơn nữa việc bỏ trần có thể giúp các hãng trong nước cải thiện doanh thu, lợi nhuận trong những giai đoạn cao điểm. “Tuy nhiên nếu bỏ giá trần, các hãng bay không được ngồi lại với nhau để thỏa thuận giá bởi sẽ vi phạm nghiêm trọng Luật Cạnh tranh, ảnh hưởng quyền lợi khách hàng. Ở nước ngoài đã có trường hợp nhẹ thì bị phạt hàng trăm triệu USD, nặng thì người tham gia bị phạt tù” – TS Lương Hoài Nam lưu ý.
Trước đó vào năm 2021, Cục Hàng không cũng đã đề xuất bỏ trần giá vé trên đường bay có từ 3 hãng cùng khai thác. Lý do đơn vị này đưa ra là giá trần sẽ hạn chế việc nâng cao chất lượng dịch vụ nhằm phục vụ đối tượng khách sẵn sàng chi trả cao hơn mức giá trần. Ngoài ra bỏ trần giá vé cũng sẽ góp phần tăng khả năng cạnh tranh bằng chất lượng dịch vụ – yếu tố quan trọng trong phát triển bền vững của các hãng hàng không.
Việt Khuê
