Bất chấp lượng vốn lớn bơm ròng ra thị trường, lãi suất liên ngân hàng vẫn tăng cao
Trong 3 ngày giao dịch trước kỳ nghỉ lễ, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã bơm ra khoảng gần 20.000 tỷ đồng thông qua kênh thị trường mở (OMO) với lãi suất tăng lên 4,5% cho kỳ hạn 7 ngày. Lãi suất tăng cũng là điều dễ hiểu bởi một lượng lớn tiền mặt đã được rút ra khỏi hệ thống để phục vụ nhu cầu tiêu dùng tăng cao của người dân trong kỳ nghỉ lễ dài ngày. Vấn đề là ở thời điểm hiện tại, dù đã qua lễ song lãi suất vẫn tiếp tục tăng…
Theo đó lãi suất VND ngày 5/9 tiếp tục tăng trên thị trường liên ngân hàng; lãi suất qua đêm đã lên khoảng 5,17%/năm – vùng cao nhất kể từ khi đại dịch bùng phát cho đến nay. Tương tự lãi suất VND các kỳ hạn dài hơn trên thị trường liên ngân hàng cũng đã tiến gần quanh mức 5,5%/năm. Nếu so sánh với lãi suất huy động các kỳ hạn ngắn trên thị trường dân cư, có thể thấy mức lãi suất này cao hơn nhiều và cũng cao hơn trần lãi suất huy động đang áp dụng phần nào cho thấy nhu cầu cân đối vốn ngắn hạn của hệ thống đang tăng cao.
Trong bối cảnh đó, NHNN đã và đang can thiệp bằng lượng bơm ròng khá lớn trước và sau dịp nghỉ lễ. Cụ thể chỉ trong 3 ngày giao dịch trước kỳ nghỉ lễ, NHNN đã bơm ra khoảng gần 20.000 tỷ đồng thông qua kênh OMO với lãi suất tăng lên 4,5% cho kỳ hạn 7 ngày. Ngoài ra nhờ lượng tín phiếu đáo hạn tương đối lớn (35.000 tỷ đồng), NHNN đã bơm ròng khoảng 53.000 tỷ đồng thông qua hoạt động thị trường mở.
Sau lễ, trước diễn biến lãi suất VND tăng vọt trên thị trường liên ngân hàng, trong hai ngày 5/9 và 6/9 NHNN tiếp tục bơm gần 15.000 tỷ đồng qua kênh OMO với lãi suất từ 4,5-4,6%/năm. Bước sang ngày 7/9, hơn 28.700 tỷ đồng tiếp tục được bơm ra thị trường mở (OMO) với 16 thành viên tham gia và trúng thầu. Như vậy, chỉ riêng ba phiên đầu tuần này, NHNN bơm khoảng 58.720 tỷ đồng thông qua kênh OMO vào hệ thống ngân hàng thương mại. Điều này đồng nghĩa với lượng vốn mà các tổ chức tín dụng phải “vay nóng” NHNN đang tăng lên rất nhanh, bất chấp lãi suất cũng tăng cao hơn trước rất nhiều (4,5%/năm thay vì chỉ 2,5%/năm trước đây)
Song song với bơm ròng qua cho vay cầm cố trên OMO, NHNN cũng đồng thời tạm ngừng phát hành tín phiếu hút bớt tiền về. Câu hỏi đặt ra ở đây là vì sao lượng vốn lớn bơm ròng ra thị trường như vậy mà lãi suất VND liên ngân hàng vẫn tiếp tục tăng cao? Cụ thể, lãi suất kỳ hạn qua đêm tăng lên 5,71%/năm trong phiên 6/9, cao hơn 0,5 điểm % so với phiên trước đó. Tương tự, lãi suất cho vay kỳ hạn 1 tuần cũng ghi nhận mức cao hơn 0,42 điểm %, đạt 5,63%/năm.
Theo các chuyên gia, tổng lượng bơm ròng lớn song lãi suất VND vẫn tăng lên trên thị trường liên ngân hàng phần nào cho thấy thanh khoản hệ thống đang khan dần và căng lên. Nguồn hụt đi không được công bố cụ thể, nằm ở lượng ngoại tệ bán ra bình ổn tỷ giá từ tháng 5/2022 đến nay (đồng nghĩa với hút bớt VND về).
Trong khi đó, thị trường như đang chạy chỗ để đón “đường chuyền vượt tuyến” lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) trong cuộc họp chính sách vào ngày 21-22/9 tới. Chỉ số USD Index đã liên tục tăng cao và có lúc chạm mốc 110 điểm. Tỷ giá USD/VND theo đó vẫn tiềm ẩn áp lực đòi hỏi bình ổn và giải pháp hữu hiệu nhất vẫn là bán ra ngoại tệ mà điều này đi cùng với hút nguồn VND về, thanh khoản ngắn hạn căng lên và lãi suất phản ứng như trên.
Tất nhiên những mối liên hệ và phản ứng còn tùy thuộc vào sự điều hành và can thiệp của NHNN; trong đó việc tăng lượng bơm ròng qua OMO những phiên gần đây cũng được xem là một hướng can thiệp, dù lãi suất vẫn tăng…
Trước đó ngay trước thềm cuộc họp chính sách của Fed, NHNN cũng đã gây bất ngờ khi thể hiện ý chí điều hành của mình qua việc “chạy chỗ” và “buông” lãi suất OMO (qua mở cơ chế đấu thầu lãi suất) từ ngày 26/7 (Fed họp ngày 27 và 28/7).
Bá Vương
