Australia tìm kiếm thị trường xuất khẩu khác ngoài Trung Quốc

Những hạn chế rộng rãi mà Trung Quốc áp dụng đối với hàng hóa xuất khẩu của Australia không gây thiệt hại nhiều như người ta lo ngại bởi Australia đang tìm kiếm thị trường mới cho hàng hóa của mình.

Căng thẳng giữa các nước đã tăng vọt trong những tháng gần đây, xấu đi đáng kể sau khi Australia ủng hộ lời kêu gọi điều tra toàn cầu về việc Trung Quốc xử lý COVID-19. Kể từ đó, Bắc Kinh đã thực hiện một số biện pháp hạn chế hàng nhập khẩu của Australia, từ áp dụng thuế quan đến áp đặt các lệnh cấm và hạn chế khác. Điều đó đã ảnh hưởng đến hàng hóa của Australia bao gồm lúa mạch, rượu vang, thịt bò, bông và than đá.

Australia là một trong số ít quốc gia phát triển trên thế giới có thặng dư thương mại với Trung Quốc. Với việc Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Australia, các nhà phân tích dự kiến ​​Australia sẽ bị ảnh hưởng nặng nề bởi các hạn chế. Tuy nhiên, các nhà phân tích hiện nói rằng Australia đã cố gắng kiềm chế thiệt hại bằng cách chuyển hướng nhiều mặt hàng xuất khẩu của mình sang các nước khác. Roland Rajah, nhà kinh tế hàng đầu tại Viện Lowy, cho biết: “Xuất khẩu sang Trung Quốc có thể suy giảm trong các lĩnh vực bị trừng phạt, nhưng phần lớn thương mại bị mất này dường như đã được bù đắp tại các thị trường khác”.

 Nhìn chung, xuất khẩu của Australia bị ảnh hưởng sang Trung Quốc – ngoại trừ than – được giữ ổn định trong hầu hết năm 2020 với mức chỉ hơn 9 tỷ USD, Rajah nói. Cuối cùng, họ đã giảm xuống còn khoảng một nửa số tiền đó khi các hạn chế leo thang vào cuối năm 2020, ông nói thêm. Theo Rajah, sau những hạn chế đó, những mặt hàng tương tự đã tìm thấy các thị trường xuất khẩu khác và thương mại tăng khoảng 4,2 tỷ USD tính theo năm đối với những mặt hàng đó, bù đắp phần lớn thiệt hại từ Trung Quốc, theo Rajah. Các ngành phát triển mạnh: than, gỗ, hải sản Than là một trong những mặt hàng đang phát triển mạnh bất chấp lệnh cấm của Trung Quốc. Rajah viết trong một ghi chú gần đây: “Các nhà xuất khẩu than của Australia dường như đã khá thành công trong việc chuyển hướng sang các thị trường khác. Xuất khẩu sang các thị trường khác ban đầu tăng do Trung Quốc lần đầu tiên giảm nhập khẩu than nói chung vào khoảng giữa năm. Xu hướng sau đó tăng nhanh khi Trung Quốc nhắm mục tiêu cụ thể vào than Australia bắt đầu từ tháng 10 năm 2020”.

Đến tháng 1 năm 2021, xuất khẩu than của Australia sang phần còn lại của thế giới đã tăng 9,5 tỷ USDvề giá trị hàng năm so với trước khi có lệnh cấm. Đáng chú ý, sản phẩm than của Australia ở Ấn Độ đã và đang giành được thị phần, theo Rajah.

Marcel Thieliant, nhà kinh tế cấp cao của Australia và New Zealand, cũng đồng tình với quan điểm này. Trong khi xuất khẩu quặng phi sắt của Australia sang Trung Quốc đã giảm 40% trong năm qua, “các công ty khai thác than đã có thể chuyển hướng các chuyến hàng của họ sang các nước khác. Kết quả là cuộc xung đột không gây thiệt hại cho nền kinh tế của Australia như nhiều người nghĩ.”.

Nó không chỉ là than đá. Rajah cho biết các mặt hàng xuất khẩu khác của Australia bị ảnh hưởng bởi những hạn chế đó cho thấy “những dấu hiệu rõ ràng hơn về sự chuyển hướng thương mại đáng kể”. Ông liệt kê lúa mạch, bông, hải sản và gỗ là những sản phẩm đang tìm kiếm thị trường mới. Ông cho biết: “Doanh số bán những sản phẩm này sang các thị trường khác đã tăng mạnh, nhưng chỉ sau khi các lệnh trừng phạt của Trung Quốc tăng cường vào cuối năm 2020 – với sự thay đổi rõ rệt báo hiệu đây thực sự là kết quả của sự chuyển hướng thương mại”.

Tuy nhiên, các nhà phân tích lưu ý rằng Australia đã gặp khó khăn trong việc vận chuyển thịt bò và rượu vang. Rajah lưu ý: “Ngành công nghiệp rượu vang của Australia đã phải vật lộn để bù đắp cho sự mất mát của thị trường cao cấp Trung Quốc”.

Đầu năm nay, Trung Quốc đã áp thuế chống bán phá giá đối với một số loại rượu vang của Australia, tuyên bố rằng Australia đã bán phá giá và trợ cấp cho việc xuất khẩu rượu vang của mình – và kết quả là làm tổn hại đến ngành rượu vang nội địa của Trung Quốc. Thịt bò cũng bị ảnh hưởng khi Trung Quốc ngừng nhập khẩu từ một số nhà cung cấp thịt bò Australia. Nhưng cả chuyên gia Rajah và Thieliant đều cho rằng xuất khẩu chậm lại có thể không chỉ do căng thẳng thương mại với Trung Quốc – nó có thể phần lớn là do vấn đề nguồn cung sau đợt hạn hán gần đây. Nhưng Australia không thể ngồi yên. Họ đang tìm kiếm các thị trường mới khi quan hệ căng thẳng với Trung Quốc không có dấu hiệu giảm bớt. Phó thủ tướng Michael McCormack nói với CNBC vào tháng 5 rằng đất nước đang ông tìm cách đa dạng hóa thị trường của mình. Ví dụ, ông cho biết Australia vừa gửi chuyến hàng lúa mạch đầu tiên đến Mexico. Bắc Kinh đã áp thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp đối với lúa mạch của Australia vào năm ngoái – một động thái ngăn cản các nhà sản xuất lúa mạch của Australia tiếp cận thị trường Trung Quốc.

Trung Nam