Aramco – Công ty dầu mỏ giàu nhất thế giới đang suy nghĩ lại về tham vọng toàn cầu của mình

Đại dịch COVID-19 đang làm suy yếu ngành năng lượng và thúc đẩy những người chơi hàng đầu thực hiện những thay đổi lớn. Một trong số đó có công ty Aramco của Saudi Arabia, nhà sản xuất dầu lớn nhất và có lợi nhuận cao nhất thế giới.

Sự sụt giảm nghiêm trọng về giá trong năm nay đang đè nặng lên vai gã khổng lồ dầu mỏ của Saudi Arabia, vốn phụ thuộc vào việc bơm dầu thô để tạo ra tiền mặt cần thiết để trả cổ tức cho các nhà đầu tư và tài trợ cho một phần lớn chi tiêu của chính phủ.

Giờ đây, Aramco có thể buộc phải làm điều mà trước đây không thể tưởng tượng được: từ bỏ các giao dịch và bán tài sản. Kế hoạch đầu tiên bị phá sản có thể là kế hoạch xây dựng một mạng lưới các nhà máy lọc dầu tại các thị trường lớn nhất thế giới nhằm thu được nhiều giá trị hơn từ mỗi thùng dầu thô mà nó bơm ra.

Các thỏa thuận để tham gia vào lĩnh vực kinh doanh lọc dầu ở Trung Quốc và Ấn Độ – hai trong số những nước tiêu thụ năng lượng lớn nhất thế giới – dường như đã bị hoãn trong những tuần gần đây. Vào thứ Tư, các báo cáo truyền thông cho biết Aramco cũng sẽ trì hoãn việc mở rộng một nhà máy lọc dầu lớn ở Hoa Kỳ.

Giá dầu thấp kéo dài

Vấn đề lớn đối với Aramco là triển vọng giá dầu, với giá dầu thô Brent giao sau, mức chuẩn toàn cầu, vẫn thấp hơn 33% so với đầu năm. Trong khoảng thời gian từ tháng 4 đến tháng 6, lợi nhuận ròng của Aramco giảm hơn 73% xuống còn 6,6 tỷ USD do việc đóng cửa do đại dịch gây ra làm giảm mạnh nhu cầu đối với các sản phẩm năng lượng.

Giám đốc điều hành Amin Nasser cho biết vào tháng trước rằng khi các nền kinh tế bắt đầu mở cửa trở lại, nhu cầu đang chứng kiến một sự “phục hồi một phần”. Tuy nhiên, các nhà phân tích hiện không hy vọng về sự phục hồi hoàn toàn, trong khi một số người trong ngành công khai đặt câu hỏi liệu nhu cầu dầu toàn cầu đã đạt đỉnh hay chưa.

Jim Burkhard, người phụ trách các thị trường dầu mỏ tại IHS Markit, gần đây đã nói với khách hàng rằng nhu cầu sẽ không đạt mức trước đại dịch cho đến ít nhất là cuối quý đầu tiên của năm 2021.

BP (BP) và Shell (RDSA) đều đã cắt giảm cổ tức của họ để giúp bảo toàn tiền mặt – nhưng đối với Aramco, đó không phải là một lựa chọn.

Anish Kapadia, giám đốc năng lượng của Palissy Advisors, một công ty tư vấn đầu tư có trụ sở tại London, cho biết: “Ngoài cổ tức, giá cổ phiếu cực kỳ đắt đỏ. Nếu họ muốn thu hút nhiều nhà đầu tư hơn vào công ty, tôi nghĩ cổ tức cần phải giữ ở mức hiện tại”.

Công ty cũng dự kiến ​​sẽ trả tiền cho chính phủ Saudi Arabia, vốn dựa vào thu nhập từ dầu mỏ để tài trợ cho các khoản chi tiêu lớn cho xã hội và quân sự. Giá dầu giảm có thể buộc Thái tử Mohammed bin Salman phải thu hẹp kế hoạch Tầm nhìn 2030 nhằm giảm sự phụ thuộc của Saudi Arabia vào xuất khẩu dầu thô, vốn bao gồm một số dự án du lịch lớn và xây dựng một thành phố tương lai.

Thực hiện thay đổi

Aramco hiện đang phải đối mặt với một loạt lựa chọn khó khăn khi họ phải chạy đua để tiết kiệm tiền mặt.

Một số giao dịch ở nước ngoài được thực hiện trước đại dịch – ngay cả những giao dịch có tầm quan trọng về địa chính trị – có thể bị hoãn lại. Một liên doanh để xây dựng một khu phức hợp lọc dầu trị giá 10 tỷ USD ở Trung Quốc, được công bố trong chuyến công du cấp cao của Thái tử Saudi Arabia  tới đất nước này vào năm 2019, đang được đánh giá lại. Thỏa thuận mua 20% cổ phần của mảng lọc hóa dầu của Tập đoàn Reliance Industries của Ấn Độ cũng vậy.

Tờ Wall Street Journal báo cáo rằng Aramco cũng đang xem xét khoản đầu tư 6,6 tỷ USD để bổ sung sản lượng hóa dầu tại nhà máy lọc dầu Motiva ở Texas, và sự hợp tác về khí đốt tự nhiên với Sempra Energy cũng đang bị cân nhắc lại.

Nếu Aramco bảo lãnh cho các dự án này, nó có thể làm thay đổi đáng kể kế hoạch kinh doanh dài hạn của công ty. Các thỏa thuận với Trung Quốc và Ấn Độ nhằm hạn chế người mua tại các thị trường rộng lớn, đồng thời giúp Aramco đa dạng hóa hoạt động kinh doanh ngoài việc bơm một lượng lớn dầu thô, một chiến lược cũng được các công ty dầu lớn khác theo đuổi.

Ân Thuyên