Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ đến Anh với một sứ mệnh nặng nề
Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton hôm Chủ Nhật (11/8) đã tới London để chuẩn bị tham gia vào các cuộc hội đàm trong hai ngày thứ Hai (12/8) và thứ Ba (13/8) với chính phủ của tân Thủ tướng Boris Johnson. Tại các cuộc đối thoại này, Cố vấn Bolton được cho là sẽ thúc giục Anh phải có lập trường cứng rắn hơn với Trung Quốc và Iran.
Theo Reuters, ông Bolton sẽ ăn trưa với Chánh văn phòng Nội các Anh Mark Sedwill, sau đó sẽ gặp cố vấn trưởng của Thủ tướng Johnson, ông Edward Lister tại Số 10 Phố Downing.
Vào cuối ngày thứ Hai, ông Bolton sẽ gặp tân bộ trưởng tài chính Sajid Javid. Sang ngày thứ Ba, cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Trump sẽ gặp bộ trưởng thương mại quốc tế Anh, Liz Truss và tân bộ trưởng quốc phòng Ben Wallace, cùng bộ trưởng phụ trách Brexit, Steve Barclay và nhiều quan chức cấp cao khác trong chính phủ Anh.
Chuyến công du Anh của cố vấn John Bolton lần này, với các cuộc thảo luận xoay quanh Brexit, phản ánh những nỗ lực của chính quyền Trump nhằm củng cố mối quan hệ với chính phủ mới của Thủ tướng Boris Johnson sau khi mối quan hệ giữa ông Trump và cựu Thủ tướng Theresa May có nhiều rạn nứt.
Ông Bolton khả năng sẽ thúc giục các quan chức Anh thực thi chính sách với Iran gần gũi hơn với các biện pháp của Washington. Chính quyền Trump đã đang gây áp lực lên Tehran bằng những chế tài ngày càng khắc nghiệt sau khi ông Trump rút nước Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran 2015.
Nước Anh cho tới nay vẫn ủng hộ Liên minh Châu Âu duy trì thỏa thuận hạt nhân Iran với tên gọi chính thức là “Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung” (JCPOA). Tuy nhiên, việc tàu chở dầu của Anh bị Iran bắt giữ tại Eo biển Hormuz hồi tháng trước đã khiến London chịu áp lực phải xem xét thực thi một lập trường cứng rắn hơn với Tehran.
Reuters dẫn lời một quan chức Mỹ giấu tên cho biết lập luận của ông Bolton với giới chức Anh sẽ là Iran có thể phải chịu thêm áp lực nếu London tuyên bố chấm dứt JCPOA.
Tổng thống Donald Trump và Thủ tướng Anh Boris Johnson đã thường xuyên điện đàm với nhau kể từ khi chính trị gia sinh tại New York lên cầm quyền tại Anh. Tổng thống Mỹ đương nhiệm nhiều lần công khai nói rằng ông muốn ký thỏa thuận thương mại tự do Mỹ – Anh để hỗ trợ nước Anh khi họ chính thức rời Liên minh Châu Âu.
Thủ tướng Boris Johnson đã cam kết sẽ hoàn thành Brexit vào ngày 31/10 tới dù có đạt được thỏa thuận Brexit với Liên minh Châu Âu hay không. Ngoại giới đánh giá Brexit – chuyển động chính trị lớn nhất tại Anh từ sau Thế chiến II, có thể khiến liên minh Anh – Mỹ trong thời gian tới sẽ ngày càng gắn kết chặt chẽ hơn nữa.
Ngoài vấn đề Iran, ông Bolton cũng sẽ thay mặt Tổng thống Trump yêu cầu Anh cứng rắn hơn với Trung Quốc, đặc biệt là đối với tập đoàn công nghệ viễn thông Huawei.
Ông Trump đã từng thúc giục nước Anh phải cứng rắn hơn với Huawei vì lo ngại công nghệ 5G của hãng này mang theo rủi ro an ninh quốc gia. Washington muốn các nước đồng minh của mình, trong đó có Anh, tránh sử dụng thiết bị của Huawei.
Bất chấp cảnh báo từ chính quyền Trump, dưới thời Thủ tướng Theresa May, chính phủ Anh đã quyết định về mặt nguyên tắc cho phép Huawei tiếp cận giới hạn các phần không phải cốt lõi của mạng di động 5G.
Anh vẫn chưa đưa ra quyết định cuối cùng về việc có cấm Huawei hay không. Quan chức Mỹ giấu tên nêu trên nói rằng ông Bolton hy vọng lần này tiếng nói cảnh báo về rủi ro an ninh quốc gia từ Huawei sẽ được các quan chức trong chính phủ mới của Thủ tướng Boris Johnson đón nhận.
Để thuyết phục chính phủ của ông Boris Johnson tẩy chay Huawei, ông Bolton nhiều khả năng sẽ lập luận rằng tập đoàn công nghệ hàng đầu Trung Quốc này là cánh tay nối dài của chính quyền Trung Quốc và phần cứng của Huawei có thể được sử dụng để giám sát các thông tin đi qua hệ thống của hãng công nghệ này.
Huy Hoàng
