Việt Nam đang trở thành điểm đến hấp dẫn cho các hoạt động logistics trong khu vực Châu Á – Thái Bình Dương

Đây là nhận định của Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân tại Hội nghị thường niên khu vực Châu Á – Thái Bình Dương của Liên đoàn các Hiệp hội Giao nhận vận tải quốc tế (FIATA) diễn ra tại Tp.Đà Nẵng.

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân nhấn mạnh với vị trí địa chính trị đặc biệt, nằm trong khu vực phát triển năng động của thế giới, nơi luồng hàng tập trung giao lưu mạnh cùng với sự hội nhập ngày càng sâu rộng với nền kinh tế toàn cầu, tốc độ tăng trưởng xuất nhập khẩu và thương mại điện tử luôn ở mức hai con số…đã đưa Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn cho các hoạt động logistics trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương.

Theo Báo cáo của Ngân hàng thế giới  công bố năm 2023, hiện Việt Nam đứng vị trí thứ 43 trong bảng xếp hạng chỉ số hiệu quả logistics toàn cầu và thuộc nhóm 5 nước đứng đầu khu vực ASEAN (chỉ sau Singapore, Malaysia, Thái Lan và cùng vị trí với Philippines). Bình quân mỗi năm tốc độ tăng trưởng thị trường logistics Việt Nam đạt từ 14-16%, góp phần nâng tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu của nước ta trong năm 2022 lên con số 730 tỷ USD, tăng 9,1% so với cùng kỳ năm trước. “Dịch vụ logistics không chỉ đóng góp lớn vào tăng trưởng kinh tế của Việt Nam mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc tạo lập mạng lưới vận chuyển hiệu quả, kết nối thị trường thương mại nội với các thị trường quốc tế. Chính vì vậy để tạo lập môi trường thuận lợi cho ngành dịch vụ logistics phát triển, những năm qua Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cùng các bộ, ban ngành, địa phương luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, hỗ trợ, đẩy mạnh việc thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm tối ưu hóa chi phí logistics, nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành” – Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân cho hay.

Có thể thấy tiềm năng phát triển ngành dịch vụ logistics của Việt Nam là rất lớn, tuy nhiên bất cập hiện nay là nước ra đang có quá nhiều cảng biển và hầu như địa phương nào có biển đều có cảng. Chạy đua cảng biển không chỉ khiến các địa phương “dẫm chân nhau” trong thu hút đầu tư mà còn khiến ngành công nghiệp logistics không có cơ hội để phát triển. “Thay vì mở cảng biển thì các địa phương phải làm sao tạo được liên kết vùng, kết nối vùng. Vùng ở đây là vùng kinh tế trọng điểm, có liên quan với nhau, có vị trí địa lý gần nhau, chia sẻ về nguồn hàng, nguồn khách hàng và có những nhu cầu giống nhau”, ông Lê Duy Hiệp – Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA) khuyến nghị.

Cũng theo Chủ tịch VLA, quy hoạch vùng và địa phương phải hài hòa và sử dụng hệ sinh thái của nhau để giảm chi phí, tránh tư duy phải đưa hàng vào cảng của địa phương. Đâu thuận tiện, tiết kiệm chi phí thì nên đưa đến đó. Làm được vậy thì ngành dịch vụ logistics Việt Nam mới có thể cạnh tranh ngang ngửa với các quốc gia lân cận.

Đồng quan điểm, ông Trịnh Quang Tuấn – Phó trưởng Phòng Kế hoạch – Thị trường, Công ty CP Cảng Sài Gòn cho rằng cuộc đua mở cảng biển của các địa phương ven biển là nguyên nhân gây phân tán nguồn hàng xuất nhập khẩu và nguồn lực đầu tư, dẫn đến người sử dụng dịch vụ cũng phân tán theo. “Thay vì phát triển tràn lan, manh mún gây khó cho công tác quản lý cũng như kéo giảm hiệu quả đầu tư, việc làm cảng biển nên tập trung tại một số địa điểm để hình thành những cảng biển trọng điểm quốc gia, mang tính liên kết và lan tỏa cao. Hiện nay các nhà tư vấn cảng biển và Chính phủ đã khảo sát hơn 3.000 km bờ biển nên hy vọng sẽ sớm chọn được vị trí cảng biển phù hợp” – ông Tuấn cho hay

Hiện cả nước có rất nhiều cảng biển quy mô lớn, đơn cử như: miền Bắc có cảng Hải Phòng; miền Trung có cảng Đà Nẵng (Tp.Đà Nẵng” và cảng Vân Phong (Khánh Hòa); vùng Đông Nam Bộ có cảng Cái Mép – Thị Vải (Bà Rịa Vũng Tàu). Trong số các cảng biển trọng điểm này, cảng Cái Mép – Thị Vải đang là điển hình của kết nối, liên kết vùng khi thu hút nguồn hàng tại nhiều địa phương đổ về như Tp.HCM, Bình Dương, Đồng Nai. “Chính phủ nên quy hoạch cảng Hải Phòng và Cái Mép – Cần Giờ để hình thành những cảng biển trọng điểm quốc gia, tạo tiền đề cho phát triển các cảng trung chuyển quốc tế. Có thể sau này sẽ có nhiều đề xuất, nhiều lựa chọn tốt hơn nhưng ở thời điểm hiện tại, hai cảng biển này đã hình thành tương đối đồng bộ, có thể xem xét đầu tư vì lợi ích lâu dài của ngành logistics quốc gia” – ông Tuấn khuyến nghị

Phúc An