Lạm phát Mỹ tăng trở lại, làm tăng khả năng Fed nâng lãi trong tháng 6

Báo cáo của Bộ Thương mại Mỹ cho thấy trong tháng 4, Chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) – thước đo lạm phát ưa thích của Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) đã tăng trở lại, làm đảo ngược đà suy giảm những tháng gần đây.

Người dân đeo khẩu trang tại một siêu thị ở New Jersey. Ảnh: Reuters

Cụ thể trong tháng 4/2023, Chỉ số PCE của nền kinh tế lớn nhất thế giới tăng 4,4% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là lần đầu tiên kể từ tháng 1 vừa qua PCE hàng năm của Mỹ tăng, chủ yếu do việc tăng giá năng lượng, dịch vụ và hàng hóa. Trong khi đó, giá thực phẩm giảm nhẹ.

Trong tháng 4, Chỉ số PCE cốt lõi (không bao gồm giá năng lượng và lương thực dễ biến động) của Mỹ cũng tăng 4,7% so với cùng kỳ năm 2022. Trước đó vào tháng 3, PCE lõi cũng tăng 4,6% trong khi các nhà kinh tế học dự báo PCE lõi sẽ đứng yên. Chỉ số PCE tăng cao hoàn toàn tương ứng với cảnh báo của Chủ tịch Fed Jerome Powell rằng cuộc chiến chống lạm phát sẽ còn rất gian nan.

PCE nằm trong báo cáo chi phí và thu nhập cá nhân, cung cấp cái nhìn tổng quan về sự thay đổi của giá cả và cách người dân phản ứng với chúng, cũng như cách họ chi tiêu, kiếm tiền và tiết kiệm. So với tháng 3, Chỉ số PCE  tháng 4 của Mỹ đã tăng 0,8% – gấp đôi so với dự báo của các nhà kinh tế học. Điều đáng lưu ý ở đây là thu nhập của hộ gia đình chỉ tăng 0,4%.

Có thể thấy lạm phát tại Mỹ đã lên đỉnh và đang trong giai đoạn bão hòa, dù vậy chỉ số này vẫn còn quá cao. Trong khi chi phí nhà ở đã dần ổn định trở lại thì chi phí y tế lại tăng cao phần nào cho thấy thị trường chăm sóc y tế tại Mỹ vẫn “khát” nhân lực và lương ngành này sẽ tăng mạnh trong thời gian tới. Theo Mark Zandi – Nhà kinh tế tại Moody’s Analytics, điều quan trọng lúc này là phải hạ nhiệt lạm phát, nếu không Fed sẽ tiếp tục nâng lãi suất. Hậu quả là nền kinh tế Mỹ sẽ tiếp tục suy yếu và dần rơi vào suy thoái.

Kể từ tháng 3/2022 đến nay, Fed đã nâng lãi tham chiếu 10 lần để kiềm chế lạm phát. Tại cuộc họp đầu tháng 5 vừa qua, các quan chức Fed phát đi tín hiệu nhiều khả năng sẽ dừng nâng lãi trong tháng 6 để đánh giá tác động tổng thể của quá trình thắt chặt. Trong khi đó các ngân hàng Mỹ cũng đang trong quá trình siết cho vay khi biến động ngành này tăng lên.

Trước khi Chỉ số PCE được công bố, thị trường dự báo khả năng Fed ngừng nâng lãi tháng 6 là 54%. Tuy nhiên chỉ một giờ sau khi Chỉ số PCE được công bố, xác suất Fed nâng lãi thêm 25 điểm cơ bản (0,25%) trong tháng 6 tới đã tăng lên 58%. Tỷ lệ này cũng tăng mạnh so với con số 18% chỉ 1 tuần trước đó.

Bảo Ngọc