Những ồn ào xung quanh tỷ phú Gautam Adani

Các cáo buộc về gian lận và thao túng thị trường chứng khoán đã làm giảm một nửa giá trị tài sản ròng của ông trùm Ấn Độ Gautam Adani, một trong những người giàu nhất thế giới, trong vòng chưa đầy hai tuần và xóa sạch hơn 110 tỷ đô la khỏi các công ty niêm yết của ông ở Ấn Độ.

Với niềm tin của nhà đầu tư bị lung lay, các nhà lập pháp đã yêu cầu điều tra các doanh nghiệp của ông. Dưới đây là thông tin về Adani là ai, những lo ngại nào đã được nêu ra và những gì đã xảy ra kể từ đó:

Gautam Adani là ai?

Ông là người sáng lập và chủ tịch của Tập đoàn Adani, một trong những tập đoàn kinh doanh lớn nhất ở Ấn Độ. Là người gốc Gujarat – cùng bang với Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi – Adani, 60 tuổi, đã bỏ học đại học. Ông rời cửa hàng dệt may của cha mình để thành lập một doanh nghiệp buôn bán hàng hóa vào năm 1988, khi ông bước chân vào thế giới kinh doanh.

Tạp chí Forbes xếp Adani là người giàu thứ ba trên thế giới. Tuy nhiên, đợt giảm giá cổ phiếu gần đây đã khiến tài sản của ông tuột dốc khi ông phải đối mặt với cáo buộc thao túng cổ phiếu và lo ngại về nợ nần của công ty nghiên cứu Hindenburg Research có trụ sở tại Mỹ.

Tập đoàn Adani hoạt động trong những lĩnh vực nào?

Tập đoàn có lợi ích trong các cảng, sân bay, phân phối khí đốt, năng lượng xanh, trung tâm dữ liệu, hậu cần nông nghiệp, dầu ăn, sản xuất và truyền tải điện, cùng nhiều lĩnh vực khác. Họ đã báo cáo doanh thu là 23 tỷ đô la trong năm tài chính gần đây nhất, kết thúc vào tháng 3 năm 2022.

Tập đoàn này là nhà điều hành sân bay lớn nhất của Ấn Độ và cũng kiểm soát Cảng Mundra ở bang quê hương của Adani, cảng tư nhân lớn nhất của đất nước. Trong phạm vi các doanh nghiệp này, bảy công ty được niêm yết trên thị trường chứng khoán Ấn Độ. Tập đoàn Adani cũng sở hữu một mỏ than gây tranh cãi ở Australia, mỏ Carmichael, từng là tâm điểm cho các nhà hoạt động về biến đổi khí hậu.

Trong những năm qua, nhóm đã phát triển thông qua việc mua lại và hợp tác. Gần đây nhất, vào tháng 1, chỉ vài ngày trước những cáo buộc gần đây, họ đã dẫn đầu tập đoàn đã mua cảng Haifa của Israel. Năm ngoái, vào tháng 6, công ty khổng lồ TotalEnergies SE của Pháp và Tập đoàn Adani đã đồng ý đầu tư 5 tỷ đô la để sản xuất hydro xanh và các sản phẩm liên quan ở Ấn Độ. Vào tháng 5, Adani đã trở thành nhà sản xuất xi măng lớn thứ hai ở Ấn Độ sau khi mua tài sản của công ty Thụy Sĩ Holcim ở Ấn Độ với giá 10,5 tỷ đô la.

Tại sao sự trỗi dậy của Adani lại gây tranh cãi?

Adani thăng tiến nhanh chóng và được hưởng lợi từ sự hỗ trợ của Thủ tướng Modi. Mối quan hệ của họ bắt nguồn từ những ngày Modi còn là bộ trưởng của bang Gujarat và Adani có được nguồn đất với giá rẻ.

Hiện có nhiều chỉ trích cho rằng Adani hưởng lợi từ chủ nghĩa thân hữu, do ông thu được các tài sản như cảng, hợp đồng sân bay và mỏ than trên khắp đất nước, trở thành một trong những doanh nhân lớn nhất và quyền lực nhất trong nước trong một khoảng thời gian rất ngắn.

Hindenburg Research là gì và báo cáo của họ nói gì?

Hindenburg Research là một công ty nghiên cứu tài chính pháp y có trụ sở tại Mỹ chuyên phân tích các dịch vụ vốn chủ sở hữu, tín dụng và phái sinh của các công ty. Họ chuyên tìm kiếm những sai phạm của công ty.

Điều gì đã xảy ra kể từ khi báo cáo được đưa ra?

Đợt bán cổ phiếu thứ cấp của Adani đã được đăng ký đầy đủ, nhưng trong một sự đảo ngược gây sốc, tập đoàn này đã hủy bỏ nó, đánh dấu một thất bại đáng kinh ngạc cho người sáng lập Gautam Adani và khiến cổ phiếu của ông lao dốc hơn nữa. Cho đến nay, khoảng 112 tỷ đô la đã bị loại bỏ khỏi các công ty niêm yết khác nhau của tập đoàn, khiến tài sản cá nhân của Adani cũng giảm theo.

Trong khi ngừng bán cổ phiếu thứ cấp, Adani cho biết tập đoàn sẽ xem xét lại chiến lược thị trường vốn của mình sau khi thị trường ổn định.

Không rõ khi nào điều đó sẽ xảy ra khi cổ phiếu của nhóm tiếp tục lao dốc. Sự xuống dốc của thị trường chứng khoán đã gây ra một loạt cảnh báo xếp hạng tín dụng từ cơ quan xếp hạng tín nhiệm Moody’s, cho rằng tập đoàn này có thể gặp khó khăn trong việc huy động vốn.

Hoàng Nam