9 tháng, giải ngân gói hỗ trợ phục hồi kinh tế còn chậm, chưa đạt như kỳ vọng
Theo báo cáo kết quả thực hiện Nghị quyết 43/2022 về Chương trình phục hồi phát triển kinh tế xã hội gần 350.000 tỷ đồng vừa được Chính phủ trình lên Quốc hội, tính đến ngày 30/9 giải ngân các chính sách hỗ trợ thuộc Chương trình đạt 61.000 tỷ đồng, tương đương 20,2% tổng nguồn lực. Theo đánh giá của Chính phủ, giải ngân gói phục hồi kinh tế vẫn còn chậm, chưa đạt như kỳ vọng…
Kết quả cụ thể triển khai chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động, tính đến ngày 23/9, các địa phương đã giải ngân khoảng 3.545 tỷ đồng hỗ trợ tiền thuê nhà cho hơn 5 triệu người lao động theo Quyết định số 08, vượt số đối tượng hỗ trợ so với mục tiêu ở thời điểm xây dựng chính sách (4 triệu lao động).
Về các chương trình cho vay ưu đãi thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội, tính đến ngày 30/9 đã giải ngân thực hiện 5/5 chương trình tín dụng cho gần 240.000 đối tượng khách hàng vay vốn, đạt 10.741 tỷ đồng/19.000 tỷ đồng kế hoạch năm 2022.
Về chính sách hỗ trợ 2% lãi suất cho các khoản vay thông qua ngân hàng thương mại của doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ gia đình, tính đến hết tháng 9 giải ngân đạt 29 tỷ đồng; doanh số hỗ trợ lãi suất tạm tính là hơn 15.000 tỷ đồng và dư nợ được hỗ trợ lãi suất trên 13.000 tỷ đồng.
Về các chính sách giảm thuế giá trị gia tăng, gia hạn thời gian nộp thuế và tiền thuê đất, tính đến cuối tháng 9 đã miễn thuế giá trị gia tăng đầu ra, thuế môi trường đối với nhiên liệu bay, xăng và gia hạn các loại thuế, tiền thuê đất với tổng giá trị khoảng 137.320 tỷ đồng; chi phí cơ hội hỗ trợ thông qua các chính sách gia hạn thời gian nộp thuế và tiền thuê đất là 7.400 tỷ đồng.
Tuy nhiên bên cạnh những kết quả ban đầu đạt được, việc triển khai gói phục hồi kinh tế vẫn còn nhiều bất cập; một số nơi chưa linh hoạt, chủ động. Bên cạnh các thủ tục có sẵn, một số nơi chính quyền địa phương tự đưa ra thêm các thủ tục mới khiến người thụ hưởng có tâm lý e ngại, không đăng ký chính sách, đơn cử như chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động.
Theo đánh giá của Chính phủ, giải ngân gói phục hồi kinh tế vẫn còn chậm, chưa đạt như kỳ vọng là do nhiều nguyên nhân khác nhau. Nhưng về chủ quan là do nội dung mới, chưa có tiền lệ nên việc xây dựng cũng như ban hành các văn bản hướng dẫn chi tiết triển khai vẫn còn chậm. Ở một số nơi các cấp, các ngành vẫn chưa nhận thức đủ về tầm quan trọng của gói phục hồi này nên chưa tích cực triển khai các chính sách hỗ trợ; chưa kể tâm lý e ngại, sợ mắc sai phạm trong quá trình thực hiện.
Về thời gian thực hiện, giải ngân gói phục hồi kinh tế chỉ trong 2 năm (2022-2023) nhưng danh mục nhiệm vụ, dự án sử dụng vốn mới được giao kế hoạch vào cuối tháng 9. Tính đến thời điểm hiện tại, Thủ tướng đã giao 147.138 tỷ đồng kế hoạch đầu tư vốn ngân sách trung ương của chương trình phục hồi kinh tế cho 94 nhiệm vụ, dự án. Với các dự án còn lại, Thủ tướng giao các cơ quan liên quan rà soát, hoàn thiện thủ tục đầu tư, đủ điều kiện giao vốn để báo cáo Chính phủ, cấp có thẩm quyền xem xét việc giao kế hoạch vốn tiếp theo.
Riêng năm 2022, tổng số vốn đã giao là 38.155 tỷ đồng (trong tổng nhu cầu vốn năm nay là 82.585 tỷ đồng) cho 4 nhiệm vụ thuộc chương trình phục hồi và 254 dự án trong kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021-2025. Do khả năng thu vượt dự toán nên dự kiến năm nay sẽ không phải tăng bội chi ngân sách. Tương tự với khoản chi đầu tư phát triển 38.150 tỷ đồng đã được Uỷ ban Thường vụ Quốc hội duyệt, dự kiến cũng không cần huy động vốn để thực hiện do lấy từ nguồn tăng thu, giảm và tiết kiệm chi ngân sách trung ương 2022.
Trên cơ sở những kết quả đạt được, hiện Chính phủ đang tổng hợp, báo cáo Quốc hội về nhu cầu nguồn lực thực hiện gói phục hồi kinh tế năm 2023. Các tháng còn lại của năm 2022 và năm 2023, Chính phủ đề nghị các cấp, các ngành phải tăng giải ngân gói phục hồi kinh tế để nguồn lực hỗ trợ tiệm cận được với đối tượng thụ hưởng. Về phía các cơ quan cũng cần hoàn thiện ban hành văn bản hướng dẫn thực hiện gói phục hồi kinh tế trong tháng 11 này trên tinh thần “không quy định các thủ tục phát sinh so với yêu cầu hoặc trên mức cần thiết, không tạo rào cản trong việc thực hiện chính sách cho các đối tượng thụ hưởng”…
Như Thanh
