Đông Nam Á – Điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư toàn cầu
Trong bối cảnh thế giới đang bị nhấn chìm trong hàng loạt những xung đột, biến động như: đại dịch Covid-19, chiến tranh thương mại Mỹ-Trung, chiến sự Nga – Ukraine…; Đông Nam Á lại nổi lên như một điểm đến đầu tư hấp dẫn cho các doanh nghiệp toàn cầu.
Phát triển mạnh mẽ lĩnh vực hàng hải
Theo các chuyên gia, lợi thế hàng đầu của Đông Nam Á nằm ở chi phí lao động thấp trong khi đây là một trong những thị trường tiêu dùng và bán lẻ phát triển nhanh nhất toàn cầu. Chưa kể hoạt động thương mại trong khu vực này hiện đã tăng cao hơn 30% so với trước đại dịch Covid-19. Con số ấn tượng này cũng phần nào cho thấy các chuỗi cung ứng ở Đông Nam Á đã chứng tỏ được khả năng phục hồi và đa dạng hóa.
Đón đầu cơ hội từ sự phát triển mạnh mẽ của lĩnh vực hàng hải thời gian qua, các quốc gia Đông Nam Á cũng đang tìm cách phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng cảng của họ. Đơn cử Singapore đã được đưa vào hoạt động cảng Tuas Mega – cảng tự động hóa 100% lớn nhất trên thế giới. Cảng biển có trị giá đầu tư lên đến 20 tỷ USD này cũng đã góp phần tái khẳng định năng lực của Singapore như một trung tâm thương mại quốc tế.
Hầu hết các cảng tại Đảo quốc sư tử đều tận dụng các giải pháp kỹ thuật số, tận dụng trí tuệ nhân tạo để phân tích thông tin phức tạp, xúc tiến các hoạt động vận chuyển cũng như tối ưu hóa chuỗi cung ứng. Thời điểm tháng 6/2022, Bộ Truyền thông và Thông tin (MCI) Singapore cũng đã ra mắt SGTraDex, một nền tảng kỹ thuật số chung cho phép trao đổi dữ liệu liền mạch, giúp gia tăng đáng kể về hiệu quả cũng như tính minh bạch.
Cũng như Singapore, các cảng biển là động lực quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam vì cảng biển liên quan tới 90% lượng hàng hóa xuất nhập khẩu của cả nước. Đặc biệt với 25 tuyến vận tải biển quốc tế, Việt Nam thu hút đông đảo các nhà khai thác cảng quốc tế đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng cảng.
Việt Nam cũng đã lập quy hoạch tổng thể mới để phát triển hệ thống cảng biển trong cả nước, giúp giảm tình trạng ùn tắc và nâng cao hiệu quả, tính cạnh tranh của hệ thống cơ sở hạ tầng cảng. Trong đó đặc biệt ưu tiên đầu tư cải thiện, phát triển cơ sở hạ tầng cảng cho khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.
Ô tô điện lên ngôi
Theo đuổi mục tiêu phát triển bền vững, các nước Đông Nam Á cũng đang tìm cách giảm lượng khí thải carbon, chống biến đổi khí hậu bằng cách phát triển chuỗi cung ứng ô tô điện. Trong đó Indonesia và Thái Lan là những địa điểm hấp dẫn để thành lập các nhà máy sản xuất ô tô, với sự hỗ trợ của chính phủ, lực lượng lao động có tay nghề cao và hệ thống cơ sở hạ tầng công nghệ hiện đại
Với lợi thế sở hữu mỏ niken (nguyên liệu thô cần thiết để sản xuất pin xe điện) lớn nhất toàn cầu, Indonesia đã hợp tác với LG Energy Solution và Hyundai Motor Manufacturing để phát triển một nhà máy chuyên sản xuất pin xe điện.
Về phía Thái Lan, với lợi thế đi đầu trong sản xuất xe điện cùng hệ sinh thái, hệ thống cơ sở hạ tầng phù hợp, quốc gia này hy vọng sẽ xây dựng 12.000 trạm sạc xe điện. Dự báo vào cuối thập kỷ này, sản xuất xe điện sẽ chiếm 30% tổng sản lượng ô tô của Thái Lan.
Còn tại Singapore, Tập đoàn Hyundai đang thiết lập một cơ sở nghiên cứu phát triển để khám phá các giải pháp ô tô thông minh và bền vững, đồng thời phát triển các công nghệ hiện đại và phức tạp tại quốc gia này
Triển vọng tăng trưởng kinh tế và thương mại
Khi Đông Nam Á phục hồi sau đại dịch, việc khai thác số hóa và bền vững môi trường sẽ là yếu tố quan trọng đối với phát triển kinh tế và thương mại. Ngoài ra triển vọng thương mại của khu vực này cũng phụ thuộc nhiều vào quan hệ giữa các đối tác châu Âu và châu Á.
Vào tháng 12/2022, các nhà lãnh đạo của cả ASEAN và Liên minh châu Âu (EU) sẽ tham gia một hội nghị thượng đỉnh để thảo luận về các vấn đề thương mại và chuỗi cung ứng. Cả hai khối đều tin rằng có thể hợp tác chặt chẽ hơn trong thương mại cũng như khẳng định vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng của nhau.
Theo Liên hợp quốc, ASEAN là một trong những đối tác thương mại lớn nhất của EU với giá trị trao đổi hàng hóa và dịch vụ năm 2021 đạt 250 tỷ USD. Sauk khi ký các hiệp định thương mại tự do (FTA) với Việt Nam và Singapore, EU vẫn đang theo đuổi các thỏa thuận thương mại với các nước khác trong ASEAN và mục tiêu sau cùng sẽ là ký kết FTA với toàn khối.
Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực đã được ký kết vào tháng 11/2020 bởi tất cả các nước ASEAN và năm quốc gia khác là Australia, Trung Quốc, Nhật Bản, New Zealand, Hàn Quốc.
Các quốc gia trong Hiệp định sẽ kết hợp và chia sẻ chuyên môn của họ trong các lĩnh vực nông nghiệp, sản xuất, công nghệ cũng như hưởng lợi từ nguồn tài chính của Sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc. Thỏa thuận được thực thi vào tháng 1/2022 sẽ ảnh hưởng tới khoảng 1/3 dân số toàn cầu. Viện Brookings tin rằng ASEAN sẽ kiếm được 19 tỷ USD hàng năm từ hiệp định thương mại và thêm 500 tỷ USD từ thương mại toàn cầu vào cuối thập kỷ này.
Việt Thảo
