Biden và Tập Cận Bình điện đàm giữa bối cảnh an ninh căng thẳng
Tổng thống Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ nói chuyện qua điện thoại vào thứ Sáu, khi hai nhà lãnh đạo cân nhắc lập trường của phía bên kia về một loạt căng thẳng kinh tế và an ninh sau cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine.
Trong khi Mỹ và Trung Quốc là đối thủ của nhau, sự “them khát” của người Mỹ đối với hàng hóa giá rẻ của Trung Quốc và sự phụ thuộc của Trung Quốc vào người mua của Mỹ có nghĩa là hai nước phải gắn bó với nhau dù muốn hay không. Bất chấp bất kỳ tuyên bố chính trị lớn tiếng nào, việc phá vỡ quan hệ thương mại giữa hai quốc gia sẽ gây thiệt hại cho nền kinh tế của cả hai.
Mối quan hệ ấm cúng của Trung Quốc với Nga đã khiến tình hình càng trở nên tế nhị hơn.
Chính quyền Biden đang theo dõi xem liệu – hoặc ở mức độ nào – Trung Quốc có thể hỗ trợ Nga giải quyết các lệnh trừng phạt tê liệt do Mỹ và các đồng minh NATO áp đặt.
Kể từ khi Vladimir Putin tấn công Ukraine, chính phủ Trung Quốc đã tiến tới với các thỏa thuận mua thêm dầu và lúa mì từ Nga trong các thỏa thuận được củng cố vào đầu tháng 2, trước cuộc xâm lược. Nhưng Bắc Kinh phủ nhận những cáo buộc gần đây rằng họ đã đồng ý gửi thiết bị quân sự hoặc viện trợ kinh tế cho Điện Kremlin.
Trung Quốc đã không lên án các hành động của Nga chống lại Ukraine và từ chối coi cuộc xâm lược đang diễn ra là một “cuộc chiến”, mặc dù một quan chức Trung Quốc đã ca ngợi người dân Ukraine vào hôm thứ Tư. Bắc Kinh có mối quan hệ thương mại mạnh mẽ với cả hai nước và khẳng định họ “trung lập” đối với cuộc xung đột này.
Nếu Trung Quốc mở rộng đường cứu sinh cho Nga, họ sẽ đối mặt với nguy cơ bị phương Tây trừng phạt. Trong khi Putin dường như đã đánh giá thấp đáng kể mức độ trừng phạt kinh tế có thể gây ra đối với nền kinh tế Nga, nền kinh tế Trung Quốc có quy mô lớn hơn nhiều, khiến nước này được trang bị tốt hơn nhiều để chống lại các hành động như vậy.
Cuộc điện đàm dự kiến giữa Biden và ông Tập diễn ra vài ngày sau khi cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng Jake Sullivan và quan chức đối ngoại Trung Quốc Dương Khiết Trì tham gia vào cái mà chính quyền gọi là “phiên họp kéo dài 7 giờ căng thẳng” ở Rome.
Sau cuộc họp hôm thứ Hai, một quan chức cấp cao của chính quyền Biden cho biết Nhà Trắng “quan ngại sâu sắc” về mối quan hệ của Trung Quốc với Điện Kremlin khi cuộc chiến ở Ukraine tiếp tục.
Nhiều quan chức Trung Quốc đã chế nhạo Mỹ sau cuộc họp đó.
Hoa Xuân Oánh, trợ lý Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Trung Quốc, đã viết trên Twitter hôm thứ Tư rằng: “Trong khi các nhà sản xuất vũ khí hàng đầu của #Mỹ khoe khoang về các cuộc xung đột ở #Ukraine như một lợi ích cho kinh doanh, người dân Mỹ đang phải chịu đựng giá cả tăng vọt và lạm phát cao hơn”, bao gồm một biểu đồ cho thấy lạm phát tăng đột biến mà Mỹ đang trải qua, ở mức cao nhất trong 40 năm.
Psaki nhắc lại trong cuộc phỏng vấn với báo giới rằng Trung Quốc sẽ phải đối mặt với “hậu quả” nếu nước này giúp Nga trong bối cảnh Putin đang tấn công Ukraine, nhưng từ chối cho biết hậu quả đó sẽ như thế nào, cụ thể là khi được hỏi liệu các lệnh trừng phạt chống lại Trung Quốc có được đưa ra hay không.
Nhưng nếu Mỹ áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Trung Quốcđiều đó có thể đồng nghĩa với việc làm tăng lạm phát hơn nữa đối với người Mỹ trong khi gây thêm rắc rối cho chuỗi cung ứng – và không rõ liệu các đồng minh NATO có sẵn sàng thực hiện như vậy hay không.
Hồng Anh
