Trung Quốc theo đuổi ‘lợi ích của riêng mình’ khi quyết định giúp Nga hay không

Trung Quốc sẽ cân nhắc lợi ích của chính mình khi quyết định liệu họ có nên giúp Nga đối phó với tác động của các lệnh trừng phạt của phương Tây do hậu quả của cuộc chiến Ukraine hay không. Đây là quan điểm được chia sẻ bởi Richard Nephew, một cựu phó điều phối viên các biện pháp trừng phạt của Bộ Ngoại giao Mỹ.

Phát biểu với CNBC hôm thứ Hai, Richard Nephew nói: “Chính phủ Mỹ sẽ coi Trung Quốc đóng vai trò rất quan trọng trong việc đảm bảo hiệu lực của các lệnh trừng phạt của Mỹ”. Ông nói thêm rằng Trung Quốc có khả năng cung cấp sự hỗ trợ “ở một mức độ nào đó” cho Nga khi Moscow phải hứng chịu hậu quả từ các lệnh trừng phạt đó.

Ông nói: “Người Trung Quốc luôn cân nhắc lợi ích quốc gia của họ và họ vẫn có lợi ích đáng kể là có thể kinh doanh ở châu Âu và Mỹ. Việc Trung Quốc bị coi là phá hoại chiến dịch trừng phạt mà Mỹ hoặc châu Âu đang theo đuổi có thể ảnh hưởng xấu đến điều đó. Tôi nghĩ người Trung Quốc sẽ nhìn nhận vấn đề một cách nghiêm túc”.

Kể từ cuộc tấn công của Nga vào Ukraine, Bắc Kinh đã từ chối gọi đây là một cuộc xâm lược và nói rằng Trung Quốc sẽ duy trì thương mại bình thường với cả hai nước. Trung Quốc đã không tham gia các lệnh trừng phạt của Mỹ, EU và các quốc gia khác đối với Nga. Tuy nhiên, vào tuần trước, Thủ tướng Lý Khắc Cường cho biết Trung Quốc “quan ngại sâu sắc” về cuộc khủng hoảng ở Ukraine, đồng thời cảnh báo rằng các lệnh trừng phạt sẽ làm tổn hại đến tăng trưởng toàn cầu.

Tuy nhiên, ông nói: “Nếu Washington muốn ‘mạnh tay’ yêu cầu Bắc Kinh không không ủng hộ Nga, thì điều đó khó có thể thành công. Nhưng đồng thời, tôi nghĩ rằng Trung Quốc thậm chí sẽ gạt những thất vọng, khó chịu sang một bên, để đảm bảo rằng lợi ích của chính họ được tính đến”.

Điều đó có thể có nghĩa là không hợp tác với Nga một cách lặng lẽ, “nhưng chắc chắn Trung Quốc sẽ không vi phạm rõ ràng các lệnh trừng phạt của Mỹ và châu Âu đối với Nga”.

Alexander Gabuev, thành viên cấp cao tại Trung tâm Carnegie Moscow, cho biết ông dự đoán Trung Quốc sẽ “cẩn trọng trong việc tuân thủ” các lệnh trừng phạt của Mỹ và EU. Tuy nhiên, Bắc Kinh “sẽ làm mọi thứ có thể” ngoài phạm vi của các lệnh trừng phạt.

Một khả năng là, một khi tình hình chiến sự ổn định, Trung Quốc có thể nắm bắt cơ hội mua dầu và khí đốt của Nga với giá rẻ, theo ông Gabuev.

Ông nhận định: “Sẽ không có sự vi phạm chính thức đối với các lệnh trừng phạt của Mỹ và EU, nhưng đó sẽ là một cứu cánh quan trọng cho chế độ Putin”.

Việt Mỹ