Mỹ phản đối kế hoạch củng cố WHO
Mỹ, nhà tài trợ hàng đầu của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), đang từ chối các đề xuất để cơ quan này trở nên độc lập hơn, điều làm dấy lên nghi ngờ về sự hỗ trợ lâu dài của chính quyền Biden đối với cơ quan Liên hợp quốc này.
Đề xuất do nhóm công tác của WHO về tài chính bền vững đưa ra sẽ tăng mức đóng góp hàng năm của mỗi quốc gia thành viên, theo một tài liệu của WHO được công bố trực tuyến và ngày 4/1.
Kế hoạch này là một phần của quá trình cải cách rộng lớn hơn được khơi dậy bởi đại dịch Covid-19, đã nêu bật những hạn chế về quyền lực của WHO trong việc can thiệp sớm vào một cuộc khủng hoảng.
Tuy nhiên, chính phủ Mỹ đang phản đối cải cách vì lo ngại về khả năng của WHO trong việc đối đầu với các mối đe dọa trong tương lai, bao gồm cả từ Trung Quốc.
Thay vào đó, họ đang thúc đẩy việc thành lập một quỹ riêng, do các nhà tài trợ trực tiếp kiểm soát, để tài trợ cho việc phòng ngừa và kiểm soát các trường hợp khẩn cấp về y tế.
Bốn quan chức châu Âu tham gia vào cuộc đàm phán, những người từ chối nêu vì lý do nhạy cảm, đã xác nhận sự phản đối của Mỹ. Chính phủ Mỹ hiện chưa đưa ra bình luận ngay lập tức.
Tài liệu cho biết đề xuất được công bố kêu gọi đóng góp bắt buộc của các quốc gia thành viên tăng dần từ năm 2024 để đóng góp tới một nửa ngân sách chính trị giá 2 tỷ đô la Mỹ của cơ quan này vào năm 2028, so với mức dưới 20% hiện nay.
Ngân sách cốt lõi của WHO là nhằm chống lại đại dịch và củng cố hệ thống chăm sóc sức khỏe trên toàn thế giới. Ngân sách này cũng tăng thêm 1 tỷ đô la Mỹ mỗi năm để giải quyết những thách thức toàn cầu cụ thể như các bệnh nhiệt đới và cúm.
Những người ủng hộ nói rằng sự phụ thuộc vào nguồn tài trợ tự nguyện hiện nay từ các quốc gia thành viên và từ các tổ chức từ thiện như Quỹ Bill và Melinda Gates buộc WHO phải tập trung vào các ưu tiên do các nhà tài trợ đặt ra và khiến tổ chức này ít có khả năng chỉ trích các thành viên khi mọi việc diễn ra không như ý muốn.
Một hội đồng độc lập về đại dịch được chỉ định để cố vấn về cải cách của WHO đã kêu gọi tăng nhiều hơn các khoản phí bắt buộc, lên 75% ngân sách cốt lõi, coi hệ thống hiện tại là “rủi ro lớn đối với tính toàn vẹn và độc lập” của WHO.
Đạt Nguyễn
