Nga mạo hiểm để ngăn Ukraine gia nhập NATO
Các thỏa thuận của Nga – hay chính xác hơn là các cuộc đụng độ – với phương Tây đang tập trung vào một quốc gia vốn là tâm điểm cụ thể cho các cuộc đối đầu trong những năm gần đây: Ukraine.
Vấn đề này đã trở lại trọng tâm trong tuần này với một loạt các cuộc họp cấp cao diễn ra giữa các quan chức Nga và phương Tây, tập trung vào việc cố gắng xoa dịu căng thẳng gia tăng giữa Nga và nước láng giềng.
Một vấn đề cụ thể hiện nay là liệu Ukraine – một quốc gia nằm ở biên giới giữa Nga và phần còn lại của châu Âu, và là một quốc gia đang khao khát gia nhập EU – một ngày nào đó có thể trở thành thành viên của liên minh quân sự phương Tây NATO hay không.
Đây là khả năng Nga phản đối kịch liệt.
Nga đã và thường xuyên bày tỏ sự không hài long về các tổ hợp phòng thủ tên lửa của Mỹ ở Ba Lan và Romania ở Đông Âu và sự tăng cường sự hiện diện của NATO ở các nước Baltic và Ba Lan.
Về phần mình, Mỹ và NATO đã mô tả các yêu cầu rằng Ukraine không được gia nhập NATO, hoặc phải rút lại các hoạt động triển khai của NATO ở Đông Âu, là yêu cầu bất khả thi – theo lời của Thứ trưởng Mỹ Wendy Sherman, người dẫn đầu Phái đoàn Mỹ hội đàm với các quan chức Nga tại Geneva hôm thứ Hai.
Trong khi bà lưu ý rằng Mỹ đã từ chối các đề xuất an ninh của Nga, người đồng cấp Nga Sergei Ryabkov cho biết các cuộc đàm phán kéo dài khoảng 7 giờ là “khó khăn” và báo hiệu rằng các yêu cầu của Moscow không thay đổi – đó là chắc chắn rằng Ukraine sẽ không bao giờ trở thành thành viên của NATO.
Không có tiến triển rõ ràng nào đạt được trong các cuộc đàm phán vào thứ Hai, hy vọng đang được ghim vào các cuộc thảo luận thêm giữa các quan chức Nga và NATO tại Brussels vào thứ Tư và các cuộc thảo luận khác vào thứ Năm tại Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu ở Vienna.
Ukraine đã nhiều lần bày tỏ mong muốn gia nhập EU và NATO, điều này thể hiện một đòn giáng địa chính trị với nước Nga đang trỗi dậy, đang cạnh tranh để duy trì quyền lực và ảnh hưởng trong khu vực.
Một trong những câu hỏi lớn nhất mà các quan chức phương Tây phải đối mặt là Nga sẵn sàng đi bao xa để ngăn chặn Ukraine ngả về phía châu Âu và phương Tây, đồng thời tăng cường và mở rộng sự hiện diện cũng như ảnh hưởng của họ ở quốc gia này.
Tại cuộc hội đàm hôm thứ Hai, phái đoàn của Nga khẳng định rằng không có kế hoạch xâm lược Ukraine, nhưng các nhà phân tích không chắc chắn như vậy.
Angela Stent, giám đốc danh dự của Trung tâm Nghiên cứu Á-Âu, Nga và Đông Âu của Đại học Georgetown nói với CNBC hôm thứ Ba rằng một cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine vẫn có thể xảy ra. Bà nói: “Tỷ lệ là 50-50, đó có thể là một cuộc xâm lược hạn chế hơn chứ không phải là một cuộc xâm lược lớn. Tuy nhiên, mối nguy hiểm đó vẫn nằm ở đó”.
Thế Mạnh
