Doanh nghiệp Thái Lan đón chờ tác động của RCEP

Sau nhiều cân nhắc, Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) có hiệu lực từ ngày 1/1/2022.

RCEP được thiết kế để xóa bỏ thuế quan đối với 91% hàng hóa và tiêu chuẩn hóa các quy tắc về đầu tư, sở hữu trí tuệ và thương mại điện tử cùng với các hoạt động thương mại khác. Nó nhằm mục đích tạo ra một thị trường tích hợp với 15 quốc gia, giúp các sản phẩm và dịch vụ từ mỗi quốc gia này dễ dàng hơn trong khu vực này.

Bộ Thương mại ước tính Thái Lan có 39.366 mặt hàng sẽ được hưởng lợi từ việc giảm thuế (Hàn Quốc có 11.104 mặt hàng, Nhật Bản 8.216 mặt hàng, Trung Quốc 7.491 mặt hàng, New Zealand 6.866 mặt hàng và Australia 5.689 mặt hàng). Thái Lan có 29.891 mặt hàng sẽ được hưởng mức thuế bằng 0 ngay sau khi hiệp định được thực thi.

Phần còn lại dự kiến ​​sẽ giảm dần thuế quan về 0 trong vòng 10-20 năm tới.

Các lợi ích

Người đứng đầu Cục Đàm phán Thương mại Thái lan Auramon Supthaweethum cho biết lợi ích rõ ràng từ hiệp định đối với Thái Lan là xuất khẩu, chủ yếu liên quan đến cam kết từ Hàn Quốc, Nhật Bản và Trung Quốc về việc giảm hoặc bãi bỏ việc thu thuế quan đối với các hàng sản xuất tại Thái Lan ngoài các quy định trong các hiệp định thương mại tự do trước đây.

Trung Quốc dự kiến ​​sẽ mở cửa thị trường cho 653 mặt hàng của Thái Lan sau cam kết ban đầu dỡ bỏ thu thuế với 33 mặt hàng, chẳng hạn như hạt tiêu, chế biến dứa, nước dừa, máy thu TV, styrene, phụ tùng ô tô và giấy.

Hàn Quốc cam kết giảm thuế hải quan đối với trái cây tươi, khô và đông lạnh từ Thái Lan, chẳng hạn như măng cụt và sầu riêng, từ mức hiện tại 8-45% xuống 0% trong vòng 10-15 năm, nước ép dứa từ 50% xuống 0% trong 10 năm và sản phẩm thủy sản từ 10-35% về 0% trong vòng 15 năm.

Nhật Bản cam kết giảm thuế hải quan đối với các loại rau gia vị như cà chua, đậu, măng tây và bột tỏi từ 9-17% xuống 0% trong vòng 16 năm, dứa đông lạnh từ 23,8% xuống 0% trong vòng 16 năm, và cà phê rang từ 12% xuống 0% trong vòng 16 năm.

Trung Quốc dự kiến ​​sẽ giảm thuế đối với dứa có hương liệu, nước dứa, nước dừa và cao su tổng hợp từ 7,5-15% xuống 0% trong vòng 20 năm, phụ tùng ô tô (thiết bị điện chiếu sáng hoặc tín hiệu và bộ điều chỉnh kính chắn gió), dây và cáp để đi dây dây nịt sử dụng trên ô tô từ 10% đến 0% trong vòng 10 năm.

Tác động đối với DNVVN

Aat Pisanwanich, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Thương mại Quốc tế tại Đại học Phòng Thương mại Thái Lan, cảnh báo rằng một khi RCEP có hiệu lực, Thái Lan có khả năng bị tràn ngập bởi các sản phẩm giá rẻ từ các nước thành viên, gây hại cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) và nông dân.

Do đó, nhập siêu của Thái Lan sẽ tăng lên, đặc biệt là với Trung Quốc, ông nói.

Theo ông Aat, mạng lưới đường sắt cao tốc Lào-Trung, bắt đầu hoạt động vào đầu tháng 12, sẽ là nhân tố quan trọng thúc đẩy thâm hụt thương mại gia tăng dựa trên các sản phẩm rẻ hơn của Trung Quốc, đặc biệt là hàng nông sản như trái cây và rau quả. Ông nói thương mại này có khả năng ảnh hưởng đến các doanh nghiệp vừa và nhỏ và nông dân.

Ông Aat cho biết: “Nghiên cứu RCEP do các bên liên quan thực hiện đã không tính đến tuyến đường sắt cao tốc mới. Các doanh nhân ở các tỉnh biên giới với Lào sẽ bị giáng một đòn mạnh trực tiếp từ mạng lưới đường sắt Lào-Trung. Họ rất có thể trở thành nhà phân phối đơn thuần các sản phẩm giá rẻ của Trung Quốc nếu không điều chỉnh kế hoạch kinh doanh”.

Ông cho biết Trung Quốc dự kiến ​​sẽ sử dụng Viêng Chăn làm trung tâm phân phối và thương mại các sản phẩm nông nghiệp và công nghiệp sang Campuchia, Lào, Myanmar, Việt Nam và Thái Lan. Ông Aat cho biết một số công ty Trung Quốc đã đầu tư mạnh vào các đặc khu kinh tế xung quanh Viêng Chăn và dự kiến ​​sẽ sử dụng các cảng của Việt Nam làm cửa ngõ xuất khẩu.

Ông nói: “RCEP dự kiến ​​sẽ ưu tiên thương mại và đầu tư giữa Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc hơn Thái Lan, và chúng tôi mong muốn các doanh nghiệp từ các nước này sẽ tăng cường đầu tư vào ASEAN vào năm 2022.

Tiêu chuẩn sản phẩm

Ông Aat kỳ vọng thương mại điện tử sẽ mở rộng, ngay cả khi Thái Lan vẫn đang trong giai đoạn đầu phát triển lĩnh vực này. Ví dụ, Thái Lan vẫn thiếu các quy tắc và biện pháp để kiểm soát tiêu chuẩn sản phẩm.

Ông Aat nói: “Điều này sẽ khiến Thái Lan thâm hụt thương mại cao hơn với Trung Quốc, vì hầu hết các sản phẩm bán trực tuyến đều thuộc về Trung Quốc. Chính phủ Thái Lan cần nhanh chóng thông qua luật để kiểm soát các tiêu chuẩn sản phẩm được bán trực tuyến và điều chỉnh các nền tảng trực tuyến bán các sản phẩm không đạt tiêu chuẩn”.

Ông khuyến nghị Chính phủ Thái Lan và khu vực tư nhân tăng tốc kết nối dịch vụ hậu cần với các doanh nghiệp Trung Quốc và Lào để tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu của Thái Lan sang Trung Quốc. Ông Aat nói chính quyền Thái Lan nên xem xét lại các cuộc đàm phán để thuê toàn bộ xe chở hàng trên tuyến đường sắt cao tốc Lào-Trung để tăng xuất khẩu trái cây của Thái Lan sang Trung Quốc.

Huy Hoàng